Tin tứcNhân “gieo mầm” kế nghiệp - Giữ lửa di sản văn hóa
“Nhân” ở mỗi người được hình thành từ những năm tháng đầu đời trong môi trường văn hóa gia đình. Quá trình sống, lại chịu ảnh hưởng từ giáo dục nhà trường, truyền thống dân tộc và môi trường sống xung quanh.
Tiếp tục những câu chuyện với “nhân sứ” của Nhân Humanity, là những chia sẻ từ Tiến sĩ kinh tế Huỳnh Phước Nghĩa - Trường Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh.
Gia đình là nơi khởi đầu: Giá trị cốt lõi định hình Nhân
Trước khi bàn luận về giá trị của những yếu tố căn bản như kinh tế, giáo dục và kế thừa đối với cá nhân và tổ chức, Tiến sĩ kinh tế Huỳnh Phước Nghĩa đã nhắc đến vai trò quan trọng của nền tảng gia đình và dòng tộc. Đây là bản sắc văn hóa vững chắc hình thành nhân cách và ảnh hưởng sâu rộng tới sự lan tỏa của Nhân.
Gia đình là môi trường đầu tiên, nơi con người bắt đầu hình thành nhân cách và nếp sống. Từ những lời dạy của ba mẹ, những giá trị truyền thống của dòng họ, con người nhận thức được vai trò quan trọng của mình trong xã hội.
Chẳng hạn, trong một gia đình nông dân, trẻ em từ nhỏ đã hòa mình với cuộc sống nông thôn, điều này không chỉ ảnh hưởng đến định hướng sống, ý thức nghề nghiệp, mà còn định hình cách suy nghĩ và hành động sau này.
Giáo dục cũng đóng vai trò không thể thiếu trong quá trình này. Ngoài việc học hỏi tri thức từ sách vở, chúng ta còn học từ sự truyền đạt những kinh nghiệm sống, bài học về đạo đức và những quy tắc ứng xử.
Đặc biệt, quá trình kế thừa giá trị văn hóa từ thế hệ này sang thế hệ khác không chỉ đơn thuần là việc nhận lại những gì đã có, mà còn là sự sáng tạo và phát triển mới. Sự kế thừa này là cầu nối giữa quá khứ và tương lai của một dòng họ hay một tổ chức, từ đó giữ được bản sắc riêng biệt và phát triển bền vững.
Khi áp dụng vào lĩnh vực quản trị công ty gia đình, Tiến sĩ kinh tế Huỳnh Phước Nghĩa nêu ra ba trụ cột: di sản - tài sản, bộ quy tắc ứng xử và giá trị văn hóa. Đó là nền tảng quan trọng giúp doanh nghiệp tồn tại và phát triển qua các thế hệ. Những nguyên tắc này không chỉ áp dụng trong gia đình mà còn có thể mở rộng ra các tổ chức và cả quốc gia, đóng vai trò quyết định trong sự hài hòa và thành công của mọi cộng đồng.
Vì vậy, nhận thức và thấu hiểu về những giá trị cốt lõi từ gia đình và dòng tộc là nền tảng vững chắc giúp con người và tổ chức tồn tại, phát triển và góp phần xây dựng xã hội ngày càng tiến bộ và hài hòa hơn.
Truyền đạt khát vọng và tầm nhìn - Tạo dựng thế hệ kế nghiệp
Việc kế thừa trong các doanh nghiệp gia đình không chỉ là việc đơn giản chuyển giao sự nghiệp từ thế hệ này sang thế hệ khác, mà còn là một quá trình phức tạp đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng và chiến lược dài hạn. Đây là vấn đề các doanh nghiệp Việt Nam cần quan tâm, với nền kinh tế đang phát triển và sự gia tăng đáng kể của các doanh nghiệp gia đình.
Một trong những thách thức lớn nhất mà các doanh nghiệp gia đình tại Việt Nam đối mặt là việc hoạch định lực lượng kế thừa.
Đã có sự chuẩn bị cho thế hệ tiếp theo hay chưa? Thực tế cho thấy, nhiều doanh nghiệp chưa có kế hoạch cụ thể và chi tiết để đào tạo và phát triển người kế nghiệp.
Hay như việc xây dựng ba trụ cột nền tảng bao gồm: di sản - tài sản, quy tắc ứng xử và giá trị văn hóa là quan trọng của tiến trình kế thừa. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp gia đình chưa thể xây dựng được các quy định rõ ràng về các trụ cột này. Điều đó dẫn đến sự mâu thuẫn và khó khăn trong quá trình chuyển giao quyền lực và tài sản cho thế hệ kế nghiệp.
Thực trạng Việt Nam, nhiều doanh nghiệp gia đình còn phụ thuộc nặng nề vào sự lãnh đạo của thế hệ sáng lập, trong khi sự chuẩn bị cho thế hệ kế thừa vẫn còn thiếu sự chủ động. Ba trụ cột nền tảng chưa được xây dựng cụ thể, dẫn đến sự thiếu sót trong quản lý và điều hành doanh nghiệp gia đình. Việc truyền đạt tầm nhìn và khát vọng của thế hệ sáng lập vẫn chưa được thực hiện hiệu quả, làm mất đi sự liên kết và sự cam kết của thế hệ kế nghiệp.
Đâu là chiến lược hiệu quả cho sự kế thừa?
Tiến sĩ Kinh tế Huỳnh Phước Nghĩa cho rằng: để giải quyết những thách thức này, các doanh nghiệp gia đình tại Việt Nam cần có những chiến lược rõ ràng và hiệu quả:
Phát triển kế hoạch hoạch định lực lượng kế thừa để đảm bảo sự liên tục trong quản lý và điều hành.
Xây dựng và cụ thể hóa ba trụ cột nền tảng
Truyền đạt và duy trì tầm nhìn và khát vọng của thế hệ sáng lập cho thế hệ kế nghiệp, từ đó thúc đẩy sự phát triển bền vững và trường tồn của doanh nghiệp qua nhiều thế hệ.
Việc thực hiện những chiến lược này sẽ giúp các doanh nghiệp gia đình ở Việt Nam vượt qua những thử thách của thời đại và duy trì sự bền vững trong hoạt động kinh doanh.
Giữ lửa di sản văn hóa
Trong bối cảnh hiện nay, việc giữ gìn và phát triển di sản văn hóa là một thách thức lớn, đặc biệt là đối với các làng nghề truyền thống như làng gốm Bát Tràng. Đây không chỉ là vấn đề của các gia đình hay cá nhân mà còn là của cả một quốc gia, một nền văn hóa.
Việc hướng nghiệp cho thế hệ kế thừa trong các gia đình là một quá trình phải bắt đầu từ khi còn nhỏ. Cha mẹ cần có phương pháp phù hợp để truyền đạt giá trị, kỹ năng và trách nhiệm cho các thế hệ sau. Đối với các làng nghề truyền thống như Bát Tràng, nơi nghề gốm đã trở thành một biểu tượng văn hóa lâu đời, chúng ta cần chú trọng hơn nữa việc khuyến khích các thành viên gia đình trẻ tiếp tục và phát triển làng nghề. Cũng cần có sự hỗ trợ về mặt giáo dục và đào tạo để cung cấp các kỹ năng quản lý, marketing và kỹ thuật cho ngành nghề.
Học để làm gì? “Gieo mầm” cho thế hệ kế nghiệp
Thông qua cuộc trò chuyện với Tiến sĩ Huỳnh Phước Nghĩa - Nhân sứ của chương trình talk “Nhân Humanity”, hy vọng các doanh nghiệp, những bạn trẻ thấy được những giá trị cần thiết để hoạch định chiến lược duy trì và phát triển những sản nghiệp.
Đối với những người khởi nghiệp nhưng không có sẵn một nền tảng gia đình kinh doanh, sẽ có thể bắt đầu hành trình xây dựng thế hệ đầu tiên của gia đình mình.
Tiến sĩ Huỳnh Phước Nghĩa cũng nhấn mạnh, doanh nhân hiện nay cần nhận thức rõ vai trò của mình trong việc gieo mầm cho thế hệ kế nghiệp. Từ khi còn bé, trong không gian gia đình, hãy gieo vào con mình những giá trị cốt lõi và định hướng nghề nghiệp. Con cái cần hiểu được sứ mệnh và khát vọng của mình để có thể trả lời câu hỏi “Học để làm gì?” Khi đó, tất cả kiến thức và trải nghiệm trong cuộc sống sẽ giúp họ hoàn thành mục đích kế nghiệp gia tộc. Đây cũng là tiêu điểm mà “Nhân Humanity” muốn chia sẻ với mọi người.