Tin tứcGen Z bị chê "vụng về" vì không biết rán trứng, thay bóng đèn hay xỏ kim vá áo. Nhưng liệu điều đó có đồng nghĩa với việc họ kém cỏi? Hay đơn giản là họ đang thành công theo một cách hoàn toàn khác – thông minh hơn, hiệu quả hơn, và phù hợp với thời đại hơn? Hãy cùng Từ điển số hôm này giải đáp những câu hỏi này.
Theo một khảo sát từ ứng dụng FindingTheOne:
- 64% Gen Z thích ăn ngoài vì không biết nấu ăn.
- 61% không thể làm món trứng rán.
- 32% không biết xỏ kim để khâu cúc áo.
- 20% gọi thợ chỉ để thay bóng đèn.
- Cứ 5 người trẻ thì 1 người không biết cờ lê là gì.
Những con số này có thể khiến thế hệ trước ngán ngẩm: "Sao mà đơn giản vậy cũng không biết làm?". Nhưng có thực sự Gen Z bất tài? Hay họ đang sống trong một thế giới mà những kỹ năng này đã không còn cần thiết?
Cha mẹ của Gen Z lớn lên trong một thời kỳ mà tự làm mọi thứ là điều bắt buộc. Họ phải biết nấu ăn, sửa xe, vá áo, vì không có ai hoặc công nghệ nào giúp họ làm những việc đó. Nhưng Gen Z sinh ra trong một thế giới nơi mọi thứ có thể giải quyết bằng công nghệ.
Họ không cần biết nấu ăn, vì chỉ cần mở một ứng dụng, hàng trăm món ăn có thể được giao tận cửa trong vài phút.
Họ không cần biết sửa xe, vì gọi thợ chuyên nghiệp nhanh hơn và hiệu quả hơn nhiều.
Họ không cần biết vá áo, vì họ có thể mua đồ mới với giá rẻ chỉ bằng một cú click.
Vấn đề không nằm ở việc Gen Z kém cỏi, mà là giá trị của những kỹ năng này đã thay đổi. Những gì từng quan trọng với thế hệ trước, có thể không còn là ưu tiên với thế hệ sau.
Hãy thử đặt một người sinh năm 1960 vào năm 2025:
- Bố mẹ bạn có thể tự nấu ăn ngon, nhưng có biết cách kiếm tiền từ một food blog trên TikTok không?
- Ông bà bạn có thể sửa xe máy, nhưng có thể tạo website kiếm tiền thụ động không?
- Họ có thể trồng rau, nuôi gà, nhưng liệu có hiểu về tiền điện tử, AI hay digital marketing?
Mỗi thế hệ có một bộ kỹ năng phù hợp với thời đại của họ. Cái mà thế hệ trước gọi là "kỹ năng sống", có thể chỉ còn là "kỹ năng lỗi thời" trong mắt Gen Z.
Họ không cần biết tất cả – họ chỉ cần biết cách tìm ra giải pháp tốt nhất trong thời gian ngắn nhất. Những kĩ năng này đã thay đổi theo thời gian - Cái gì từng quan trọng nhưng chưa chắc bây giờ còng giá trị.
Thay vì tự làm mọi thứ như cha mẹ mình, Gen Z tập trung vào kiếm tiền và tận hưởng cuộc sống. Họ biết cách biến công nghệ thành lợi thế, có thể thể kiếm tiền theo cách mà các thế hệ trước không thể tưởng tượng được, chẳng hạn như:
- Họ không biết nấu ăn – Nhưng họ có thể kiếm hàng trăm triệu từ review đồ ăn trên YouTube, TikTok.
- Họ không biết sửa xe – Nhưng họ có thể khởi nghiệp với một ứng dụng kết nối thợ sửa xe với khách hàng.
- Họ không biết vá áo – Nhưng họ có thể kiếm tiền từ việc bán quần áo trên Facebook.
- Họ không làm việc tay chân – Nhưng họ biết cách sử dụng AI để tự động hóa mọi thứ.
Gen Z không phải là thế hệ của những người thợ. Họ là thế hệ của những người quản lý, sáng tạo, và tận dụng công nghệ để giải quyết vấn đề.
Gen Z - họ là thế hệ trẻ có thể tự kiếm tiền và thành công trên chính sức của mình.
Vậy chúng ta cùng suy nghĩ xem Gen Z có đang bị mất kĩ năng sống hay không?
Thực ra, vấn đề kĩ năng sống nằm ở định nghĩa của nó. Nếu kĩ năng sống là nấu ăn, khâu vá, sửa xe thì đúng, Gen Z không giỏi. Nhưng nếu kĩ năng sống là khả năng thích nghi, kiếm tiền, tận dụng công nghệ, quản lý tài chính, thì Gen Z đang ở một đẳng cấp hoàn toàn khác. Họ biết cách đầu tư từ sớm. Họ giỏi xây dựng thương hiệu cá nhân. Họ có thể làm việc từ xa, kiếm tiền trên mạng, và sáng tạo nội dung để tạo thu nhập.
Thực tế ta nhìn thấy rất đúng. Đã có rất nhiều bạn trẻ Gen Z đù mới ở độ tuổi còn rất trẻ, thậm chí chưa tới 30 tuổi nhưng đã có thể tự mua nhà, mua xe cho riêng mình và có thể chăm lo cho gia đình.
Thay vì chê bai thì bạn hãy đặt câu hỏi: Kỹ năng nào thực sự quan trọng trong tương lai? Nếu bạn sinh năm 2000, có lẽ bạn đã từng bị bố mẹ mắng vì không biết nấu ăn hay sửa xe. Nhưng 20 năm sau, khi bạn có con, bạn có mắng chúng vì không biết code, không biết dùng AI, không biết sáng tạo nội dung trên TikTok không? Bởi vì trong tương lai, đó có thể sẽ là những kỹ năng sống quan trọng nhất.
Mỗi thế hệ đều có giá trị riêng. Thay vì chê bai nhau, hãy học hỏi lẫn nhau. Thế hệ trước có kinh nghiệm, nhưng Gen Z có sự nhạy bén. Nếu kết hợp cả hai, chúng ta sẽ có một thế hệ vừa biết nấu ăn ngon, vừa kiếm tiền giỏi trên Internet. Và đó mới là sự cân bằng hoàn hảo giữa truyền thống và hiện đại.