Tin tứcNăm qua, hoạt động xuất khẩu tôm của Việt Nam đã có những bứt phá mạnh mẽ, giữ vững chỗ đứng tại nhiều thị trường; trong đó có 5 thị trường chiếm tỷ lệ cao nhất là Trung Quốc, Mỹ, châu Âu, Hàn Quốc, Nhật Bản với khoảng 76% tổng kim ngạch xuất khẩu.
Theo Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam, tại thị trường Trung Quốc, ngay từ tháng Một vừa qua, khả năng tiêu thụ của tầng lớp trung lưu có sự suy giảm đáng kể.
Điều này đã ảnh hưởng đến mức tiêu thụ tôm chân trắng, một sản phẩm thường xuyên xuất hiện trên bàn ăn của người tiêu dùng tại đây.
Khi kinh tế suy giảm, chi phí sinh hoạt tăng, người tiêu dùng có xu hướng chuyển sang các mặt hàng thực phẩm giá cả phải chăng hơn.
Bà Phùng Thị Kim Thu, chuyên gia thị trường tôm, cho biết sự sụt giảm này phản ánh tình trạng dễ bị tổn thương của thị trường hàng tiêu dùng bình dân trước áp lực kinh tế tại Trung Quốc.
Tuy nhiên, thị trường vẫn có cơ hội phát triển nếu các doanh nghiệp xuất khẩu tập trung vào phân khúc cao cấp như tôm hùm, đồng thời có chiến lược quảng bá hợp lý để duy trì sức hút của tôm chân trắng và tôm sú.
Còn tại thị trường Mỹ, con tôm Việt Nam đang giữ thế cạnh tranh thứ hai, sau nhà cung ứng tôm Indonesia.
Khi Ấn Độ và Ecuador giảm lượng xuất khẩu, Việt Nam đã tăng nhẹ nguồn cung đối với sản phẩm tôm còn vỏ và tăng 21% đối với sản phẩm tôm bóc vỏ.
Bà Phùng Thị Kim Thu nhấn mạnh rằng mặc dù các sản phẩm tôm Việt Nam chưa thể vươn lên vị trí dẫn đầu tại Mỹ, nhưng sản phẩm tôm tẩm bột của Việt Nam đã tăng trưởng 33%, trong khi Indonesia chỉ tăng 5%.
Với thị phần hiện tại là 28%, Việt Nam và Indonesia chiếm tới 70% thị trường. Ngoài ra, biến động về dịch bệnh và biến đổi khí hậu ở Ấn Độ và Ecuador cũng tạo cơ hội để tôm Việt Nam giảm áp lực cạnh tranh tại thị trường này.
Tuy nhiên, các doanh nghiệp xuất khẩu vẫn phải đối mặt với các biện pháp phòng vệ thương mại của Mỹ, bao gồm thuế chống bán phá giá và các yêu cầu nghiêm ngặt về chất lượng sản phẩm.
Điều này đòi hỏi doanh nghiệp phải tuân thủ các tiêu chuẩn chặt chẽ hơn, làm tăng chi phí sản xuất và kiểm tra.
Ông Hồ Quốc Lực, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Cổ phần Thực phẩm Sao Ta, nhấn mạnh rằng người nuôi tôm Việt Nam cần có thêm hỗ trợ về nguồn vốn và con giống chất lượng cao để đảm bảo nguyên liệu đầu vào đạt tiêu chuẩn xuất khẩu.
Về phía Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam, tổ chức này cũng đề xuất Chính phủ, Bộ Ngoại giao, Bộ Công Thương tập trung đẩy mạnh các hoạt động ngoại giao kinh tế, đàm phán song phương và xúc tiến thương mại tại các thị trường trọng điểm như Hàn Quốc và Nhật Bản.
Một trong những mục tiêu chính là thúc đẩy đàm phán với Hàn Quốc để bãi bỏ hạn ngạch xuất khẩu tôm Việt Nam trong khuôn khổ Hiệp định VKFTA, điều chỉnh thuế suất về 0% nhằm tăng khả năng cạnh tranh cho tôm Việt Nam.
Dù đối mặt với nhiều thách thức, ngành tôm Việt Nam vẫn có triển vọng phát triển mạnh mẽ nhờ vào các chiến lược mở rộng thị trường, cải tiến chất lượng sản phẩm và tăng cường kết nối với chuỗi cung ứng toàn cầu.
Nếu tận dụng tốt các cơ hội và có sự hỗ trợ chính sách phù hợp, con tôm Việt Nam có thể tiếp tục khẳng định vị thế trên thị trường quốc tế, góp phần thúc đẩy nền kinh tế xuất khẩu của đất nước.
