Xin luật sư giải đáp giúp tôi, mảnh đất tôi được nhà nước giao khoán trồng rừng trước đây, giờ đã có sổ đỏ đứng tên tôi, vậy tôi có được xây nhà ở và đăng ký thường trú lên mảnh đất đó không? - Bạn đọc Duy ở Hà Nội.
Luật sư Châu Xuân Nhân Bằng - Luật sư điều hành Công ty Luật TNHH D.P.T, thuộc Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh tư vấn như sau:
Xác định loại đất và mục đích sử dụng đất
Trước hết, do chưa rõ mảnh đất bạn được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) có tổng diện tích bao nhiêu, loại hình, mục đích sử dụng đất và thời hạn sử dụng, bạn cần làm rõ mảnh đất mà bạn được cấp sổ đỏ thuộc loại đất gì và có mục đích sử dụng như thế nào.
Theo quy định mới nhất của Luật đất đai 2024, cụ thể là tại điểm c Khoản 2 Điều 9 và Khoản 3 Điều 118 thì các loại đất lâm nghiệp, gồm đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ, đất rừng sản xuất là loại đất nông nghiệp và được nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất.
Theo Khoản 3 Điều 4 của Nghị định 102/2024/NĐ-CP hướng dẫn thi hành Luật đất đai do Chính phủ ban hành ngày 30/07/2024 (có hiệu lực từ 01/08/2024), đất lâm nghiệp là loại đất sử dụng vào mục đích quản lý, bảo vệ và phát triển rừng đặc dụng, rừng phòng hộ, rừng sản xuất theo quy định của pháp luật về lâm nghiệp, được phân loại cụ thể như sau:
a) Đất rừng đặc dụng là đất mà trên đó có rừng đặc dụng theo quy định của pháp luật về lâm nghiệp, đất đã được giao để phát triển rừng đặc dụng;
b) Đất rừng phòng hộ là đất mà trên đó có rừng phòng hộ theo quy định của pháp luật về lâm nghiệp, đất đã được giao để phát triển rừng phòng hộ;
c) Đất rừng sản xuất là đất mà trên đó có rừng sản xuất theo quy định của pháp luật về lâm nghiệp, đất đã được giao, cho thuê, chuyển mục đích để phát triển rừng sản xuất.
Theo đó, người sử dụng đất được nhà nước giao đất rừng phòng hộ, rừng đặc dụng hay rừng sản xuất được xây dựng công trình kết cấu hạ tầng phục vụ quản lý, bảo vệ, phát triển rừng theo quy định của pháp luật về lâm nghiệp. Trường hợp trên sổ đỏ của bạn không có diện tích đất ở hoặc bạn được nhà nước giao đất không bao gồm cho phép xây dựng nhà ở kết hợp với sản xuất phát triển lâm nghiệp thì bạn không được phép xây dựng nhà ở trên mảnh đất này .
Trường hợp bạn muốn xây dựng nhà ở trên mảnh đất này, bạn phải thực hiện thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất từ đất lâm nghiệp sang đất ở và phải được sự cho phép của cơ quan nhà nước có thẩm quyền
Thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất
Theo Luật Đất đai 2024 , để chuyển mục đích sử dụng đất từ đất lâm nghiệp sang đất ở, bạn cần nộp đơn xin chuyển mục đích sử dụng đất cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền và được sự chấp thuận của cơ quan nhà nước có thẩm quyền (thường là Ủy ban Nhân dân cấp huyện hoặc tỉnh nơi mảnh đất tọa lạc). Điều kiện chuyển mục đích sử dụng đất sẽ dựa trên quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của địa phương, đồng thời phải phù hợp với các quy định về quy hoạch lâm nghiệp và quy định về quản lý bảo vệ rừng.
Quá trình này có thể bao gồm việc nộp phí chuyển đổi đất, và cần đảm bảo rằng đất rừng không nằm trong diện bị cấm hoặc hạn chế chuyển đổi do quy định về bảo tồn rừng hoặc an ninh môi trường như:
_Phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất tại địa phương.
_Đáp ứng các quy định về bảo vệ môi trường, quản lý rừng, và an toàn phòng cháy chữa cháy.
_Nộp đầy đủ các khoản phí, lệ phí liên quan đến việc chuyển mục đích sử dụng đất.
Về việc đăng ký thường trú
Nếu mảnh đất của bạn được chuyển đổi thành đất ở hợp pháp, bạn cũng đã xây dựng nhà ở trên đó theo đúng quy định và được Nhà nước công nhận quyền sở hữu nhà ở hợp pháp , thì bạn có quyền đăng ký thường trú tại địa chỉ này căn cứ t. Theo quy định tại khoản 1 Điều 20 Luật Cư trú 2020: “Công dân có chỗ ở hợp pháp thuộc quyền sở hữu của mình thì được đăng ký thường trú tại chỗ ở hợp pháp đó.”
Nhà ở hợp pháp được hiểu là căn nhà được xây dựng trên đất đã được chuyển mục đích sử dụng đúng theo quy định pháp luật và có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất ở hoặc giấy phép xây dựng.
Hiện tại, nếu mảnh đất bạn đang sử dụng vẫn là đất rừng, bạn không thể xây dựng nhà ở và đăng ký thường trú trên mảnh đất đó. Bạn cần thực hiện thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất nếu muốn sử dụng mảnh đất này để xây dựng nhà ở hợp pháp. Sau khi được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở và xây dựng nhà ở theo quy định, bạn mới có thể đăng ký thường trú tại địa chỉ này.
Luật sư Châu Xuân Nhân Bằng - Giám đốc Tư vấn doanh nghiệp và Giải quyết tranh chấp, Luật sư điều hành Công ty Luật TNHH D.P.T.
ĐT: 0336662099 /Email: bangchau@dptlaw.vn