Theo cáo trạng, từ tháng 2/2022 đến tháng 5/2022, Trương Văn Chinh (SN 1985, quê Hải Dương) đã chỉ đạo 9 tàu thực hiện hành vi hút cát trái phép tại khu vực biển Cồn Ngựa, huyện Cần Giờ, TPHCM. Để điều hành mạng lưới tội phạm này, Chinh lập các nhóm Zalo với tên gọi "Hội AE miền Bắc" và "Tàu cát miền Bắc", tập hợp các thuyền trưởng và chủ tàu. Mỗi khi ra lệnh cho các tàu tiến hành khai thác, Chinh dùng ám hiệu "đi nhậu" và khi dừng hoạt động, hắn sẽ nhắn "nghỉ nhậu" để tránh sự phát hiện của cơ quan chức năng.
Vụ án bị phanh phui khi Thủy đoàn II - Cục CSGT Bộ Công an phát hiện 12 tàu khai thác cát không phép tại vùng biển Cần Giờ vào đêm 5/5/2022, với hơn 7.500 m3 cát trái phép được phát hiện trên 11 tàu. Hành vi của Trương Văn Chinh đã thu lợi bất chính từ 13 đến 24,6 tỷ đồng, gây thiệt hại lớn cho môi trường biển và nguồn tài nguyên quốc gia.
Không chỉ dừng lại ở việc khai thác cát lậu, vụ án còn kéo theo nhiều vi phạm khác liên quan đến chức vụ và quyền hạn trong khi thi hành công vụ. Trong đó, Trịnh Văn Hưng, nguyên cán bộ Phòng 5, Cục Hậu cần, Bộ Công an, bị cáo buộc lừa đảo chiếm đoạt tài sản với số tiền 400 triệu đồng. Hưng bị cáo buộc nhận tiền để lo lót cho các tàu khai thác cát không bị xử lý, nhưng thực tế, số tiền này được hắn sử dụng cho mục đích cá nhân.
Phiên tòa cũng xem xét hành vi của Phạm Thị Hoa, cựu Phó chủ tịch UBND xã Minh Hòa, thị xã Kinh Môn, tỉnh Hải Dương. Bà Hoa đã ký xác nhận vào các giấy ủy quyền giả mạo để giúp các tàu khai thác cát thoát khỏi sự truy cứu của pháp luật. Hành vi của bà Hoa cùng chồng, Bùi Văn Song, cựu Phó bí thư Thường trực Đảng ủy xã Minh Hòa, đã bị truy tố với tội danh lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ.
Phiên tòa dự kiến kéo dài trong 4 ngày, thể hiện sự quyết tâm của các cơ quan chức năng trong việc trừng trị nghiêm khắc những hành vi vi phạm pháp luật, bảo vệ môi trường và tài nguyên quốc gia.