Lòng tự trọng tạo nên giá trị, cốt cách con người, người đánh mất lòng tự trọng đồng thời cũng đánh mất đi danh dự, nhân cách của chính mình. Trong kho tàng văn học Việt Nam, ông cha ta đã để lại muôn ngàn câu ca dao, tục ngữ về lòng tự trọng để nhắc nhở con cháu luôn phải giữ gìn đức tính quý báu này. Hãy đọc và ngẫm để nhìn lại xem bản thân có phải người tự trọng không bạn nhé!
1. Lòng tự trọng là gì?
Lòng tự trọng là một trong những phẩm chất tốt đẹp của con người. Người có lòng tự trọng là người biết giữ gìn phẩm giá, sự tự tôn, nhân cách và danh dự của bản thân. Dù có rơi vào hoàn cảnh khốn khổ, cùng cực, người có lòng tự trọng cũng ý thức được hành động của mình. Họ không cho phép bản thân làm việc xấu, không trộm cắp, không xu nịnh, không đặt điều,… không vì lợi ích cá nhân mà gây hại, đổ lỗi cho người khác hay phá hoại môi trường thiên nhiên. Họ sống ngẩng cao đầu, không e sợ cái ác, cái xấu, sẵn sàng lên tiếng tố cáo, vạch trần những việc làm bất chính.
Những người đánh mất lòng tự trọng đồng thời cũng đánh mất giá trị bản thân, họ khiến người khác coi khinh, xem thường, không tin tưởng, xa lánh.
2. Sự khác nhau giữa tự trọng, tự cao và tự ái
Đều là những tính cách có cái tôi lớn nhưng tự trọng không giống với tự cao hay tự ái.
Tự trọng là bênh vực lẽ phải, sống là chính mình nhưng cũng tôn trọng người khác chứ không kiêu ngạo, tự mãn như tự cao hay dễ hờn dỗi, giận lẫy như tự ái.
Chẳng hạn khi cùng rơi vào một hoàn cảnh nghèo đói đến nỗi không có miếng ăn, người có lòng tự trọng sẽ làm đủ thứ công việc chỉ cần không phạm pháp để có cơm ăn, áo mặc. Người tự cao thì chỉ chọn những công việc cao sang và không chấp nhận làm những việc thấp kém. Trong khi người tự ái thì lại cứ mang trong đầu suy nghĩ bị mọi người xem thường, phân biệt vì hoàn cảnh khó khăn của mình.
Xem thêm:
55 ca dao, tục ngữ, thành ngữ về lòng biết ơn, nhớ ơn
3. Câu ca dao, tục ngữ nói về lòng tự trọng
Vì lòng tự trọng là một đức tính cao quý mà bất cứ ai cũng cần nuôi dưỡng không được phép đánh mất, cho nên từ xa xưa ông bà ta đã truyền tai nhau rất nhiều những câu ca dao, tục ngữ về tự trọng để dạy bảo con cháu. Chúng ta cùng xem và ngẫm nghĩ về những câu nói đó nhé!
3.1 Tục ngữ về tự trọng
Trong kho tàng văn học dân gian Việt Nam, ông cha ta đã đúc rút từ kinh nghiệm sống thành những kiến thức hết sức quý giá được thể hiện thông qua những câu ca dao, tục ngữ, thành ngữ; trong đó, không thể không nhắc đến tục ngữ nói về lòng tự trọng. Hãy cùng chúng tôi điểm qua những câu tục ngữ hay về chủ đề này ngay sau đây.
- Chết đứng hơn sống quỳ.
- Cọp chết để da, người ta chết để tiếng.
- Đói miếng hơn tiếng đời.
- Ăn một miếng tiếng một đời.
- Danh dự quý hơn tiền bạc.
- Cây ngay không sợ chết đứng.
- Chết trong còn hơn sống đục.
- Cây ngay bóng thẳng, cây cong bóng vẹo.
- Gà có lông, người có giá.
- Có thì ăn, không có bấm bụng mà chịu.
3.2 Câu ca dao nói về lòng tự trọng
Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu những câu ca dao nói về lòng tự trọng hay và ý nghĩa để hiểu hơn về phẩm chất tốt đẹp này.
- Cười người chớ vội cười lâu,
Cười người hôm trước hôm sau người cười. - Ai ơi chớ vội cười nhau,
Ngẫm mình cho kỹ trước sau hãy cười. - Rượu ngon bất luận be sành.
Áo rách khéo vá, hơn lành vụng may. - Thuyền dời bến nào bến có dời,
Khăng khăng quân tử một lời nhất ngôn. - Cứ trong đạo lý luân thường,
Làm người phải giữ kỷ cương làm đầu.
- Đường giao tiếp cốt vẹn toàn,
Việc mình không muốn chớ làm cho ai. - Nói lời phải giữ lấy lời,
Đừng như con bướm đậu rồi lại bay. - Biết thì thưa thốt,
Không biết thì dựa cột mà nghe. - Trong đầm gì đẹp bằng sen,
Lá xanh bông trắng lại chen nhị vàng.
Nhị vàng bông trắng lá xanh,
Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn. - Dạo chơi quán cũng như nhà.
Nhà tranh có ngãi hơn tòa nhà cao.
4. Câu thành ngữ, tục ngữ nói về lòng tự trọng, tự tôn
Sau đây là những câu tục ngữ, thành ngữ nói về lòng tự trọng được sử dụng phổ biến hiện nay.
- Được tiếng còn hơn được miếng.
- Giấy rách phải giữ lấy lề.
- Ăn trông nồi, ngồi trông hướng.
- Đói cho sạch, rách cho thơm.
- Tốt danh hơn lành áo.
- Miếng ăn quá khẩu thành tàn.
- Quân tử nhất ngôn.
- Ngôn tất tiên tín.
- Đất quê chớ người không quê.
- Người đừng khinh rẻ người.
- Nhân vô tín như xa vô luân.
- Chết vinh còn hơn sống nhục.
- Người chết nết còn.
- Xấu mặt xin tương, cả phường cùng húp.
- Giàu chôn của, khó chôn danh.
Xem thêm:
35 câu ca dao, tục ngữ, thành ngữ nói về cảnh nghèo khó, sự giàu nghèo trong xã hội
340 câu ca dao, tục ngữ về đạo đức hay và sâu sắc
50+ câu ca dao, tục ngữ về thiên nhiên mà người xưa dùng để dự đoán thời tiết
5. Câu tục ngữ về nhân phẩm, nhân cách
Những câu tục ngữ nói về nhân phẩm có giá trị giáo dục to lớn được ông cha ta đúc kết và truyền lại qua bao đời.
- Ăn một miếng tiếng cả đời.
- Áo rách cốt cách người thương.
- Giữ quần áo lúc mới may, giữ thanh danh lúc còn trẻ.
- Ăn có mời, làm có khiến.
- Kính già yêu trẻ.
- Sống chớ khom lưng, uốn gối, dập đầu.
- Yêu trẻ, trẻ đến nhà
Kính già, già để tuổi cho. - Quân tử nhất ngôn, tứ mã nan truy.
- Vô công bất hưởng lợi.
- Bụt không thèm ăn mày ma.
6. Những câu nói hay về lòng tự trọng
Trong xã hội hiện đại ngày nay, tự trọng gắn liền với tự tin. Bạn tôn trọng, yêu bản thân, tự hào về những gì mình có, bạn tự tin với kiến thức, phong cách sống, lối tư duy và chịu trách nhiệm với mọi quyết định của mình. Hãy đọc ngay những câu nói hay về lòng tự trọng sau để “nâng cấp” và tiếp thêm động lực cho bản thân nhé!
- Đừng phí lời với những người xứng đáng với sự im lặng của bạn. Đôi khi, lời nói có sức nặng nhất lại là không gì cả.
- Họ không thể lấy đi lòng tự trọng của chúng ta nếu chúng ta không trao nó cho họ – Mahatma Gandhi
- Tôn trọng bản thân và người khác sẽ tôn trọng bạn.
- Đôi khi lòng tự trọng còn quan trọng hơn bản thân mối quan hệ.
- Đừng cho phép ai đó đối xử tệ với bạn chỉ vì bạn yêu họ.
- Hãy yêu bản thân đủ để lấp đầy các mối quan hệ bằng những người tôn trọng bạn.
- Vào khoảnh khắc bạn học được cách yêu bản thân mình, bạn sẽ không muốn trở thành bất kỳ ai khác nữa. – Rihanna
- Tôi không tôn trọng những người không tôn trọng tôi. Bạn gọi đó là bản ngã. Tôi gọi đó là lòng tự trọng.
- Sự tôn trọng là một trong những biểu hiện đẹp đẽ nhất của tình yêu. – Miguel Angel Ruiz
- Đừng bao giờ chọn bất cứ điều gì mang lại lợi ích cho bản thân mà phải đánh đổi bằng tiếng nói và lòng tự trọng của bạn. – Marcus Aurelius
Bảo vệ lòng tự trọng thì khó chứ để đánh mất đi rất dễ dàng. Những câu ca dao, tục ngữ, thành ngữ về lòng tự trọng trên đây không những là lời dạy mà còn là lời nhắc nhở của cha ông dành cho chúng ta. Sống ở đời đừng nên tham lam, xem thường người khác, chúng ta chỉ có một lần để sống nên nhất định phải sống sao để luôn ngẩng cao đầu, không hổ thẹn với bất cứ ai hay bất cứ điều gì!
Sưu tầm
Nguồn ảnh: Internet
