Chờ...

Những bài thơ hay của nhà thơ Lưu Quang Vũ chói sáng qua thời gian

VOH - Thơ của Lưu Quang Vũ là những vần thơ vẫn không chịu cũ, cuồn cuộn bao cảm xúc khác lạ và có sức lay động lòng người một cách da diết.

Lưu Quang Vũ là người tiên phong cho văn học đổi mới. Ngoài được biết đến là một nhà viết kịch tài năng, ông còn để lại dấu ấn khó phai với nhiều thể loại, trong đó có thơ ca. Hãy cùng VOH điểm qua một số bài thơ của Lưu Quang Vũ hay và ý nghĩa nhất.

Lưu Quang Vũ là ai?

Lưu Quang Vũ (17/4/1948 - 29/8/1988) quê ở xã Thiệu Cơ, huyện Hạ Hòa, tỉnh Phú Thọ. Tuy nhiên, quê gốc của nhà thơ lại ở quận Hải Châu, thành phố Đà Nẵng. Ông là con trai của nhà viết kịch Lưu Quang Thuận và bà Vũ Thị Khánh.

Năm 1965, Lưu Quang Vũ nhập ngũ. Ông được đào tạo thành thợ máy ngành Vô tuyến điện tử máy bay tại trường Hàng không Cát Bi. Trong giai đoạn này, thơ Lưu Quang Vũ cũng bắt đầu nở rộ.

Từ năm 1970 - 1978, nhà thơ xuất ngũ và làm nhiều nghề để kiếm sống. Trong những năm 1978 - 1988, ông trở thành biên tập viên Tạp chí Sân khấu. Đồng thời, bắt đầu sáng tác kịch nói với tác phẩm đầu tay mang tên Sống mãi tuổi 17 được viết theo kịch bản của Vũ Duy Kỳ.

Giữa lúc sự nghiệp đang thăng hoa, cuộc đời Lưu Quang Vũ mãi mãi dừng lại ở tuổi 40. Vụ tai nạn thảm khốc xảy ra dưới chân cầu Phú Lương (Hải Dương) vào chiều 29/8 đã cướp đi mạng sống của ông cùng vợ là nhà thơ Xuân Quỳnh và con trai Lưu Quỳnh Thơ. 

voh-tho-luu-quang-vu-1
 

Trong những năm hoạt động nghệ thuật, Lưu Quang Vũ đã để lại cho đời một khối lượng đồ sộ với vô vàn tác phẩm hay, có giá trị.

Một số bài thơ và văn xuôi tiêu biểu của nhà thơ gồm có:

  • Hương cây (1968)
  • Mây trắng của đời tôi (1989)
  • Bầy ong trong đêm sâu (1993)
  • Gửi tới các anh (1998)
  • Di cảo (2008)
  • Những bông hoa không chết (2008)
  • Mùa hè đang đến (truyện, 1983)
  • Người kép đóng hổ (truyện, 1984)
  • Một vùng mặt trận (truyện vừa)

Bên cạnh việc sáng tác thơ văn, Lưu Quang Vũ còn viết kịch. Ông đã cống hiến cho nền sân khấu kịch nói Việt Nam gần 50 kịch bản có giá trị nghệ thuật cao. Một trong số đó có thể kể đến như:

  • Hồn Trương Ba da hàng thịt (1981)
  • Người trong cõi nhớ (1982)
  • Ngọc Hân công chúa (1984)
  • Tôi và chúng ta (1984)
  • Tin ở hoa hồng (1986)
  • Bệnh sĩ (1988)
  • Lời thề thứ 9
  • Người tốt nhà số 5
  • Chiếc ô công lý
  • Ông không phải là bố tôi

Với tài năng vốn có của mình, nhà thơ Lưu Quang Vũ đã đạt được nhiều thành tựu to lớn, được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh đợt 2 (năm 2000) về nghệ thuật sân khấu.

Thơ Lưu Quang Vũ hay và ý nghĩa nhất

Trong suốt chặng đường cầm bút của mình, Lưu Quang Vũ viết rất nhiều thể loại từ thơ ca, văn xuôi cho đến kịch. Thậm chí, vở Hồn Trương Ba da hàng thịt đã đưa tên tuổi ông đến gần với công chúng hơn. Dù vậy, thơ Lưu Quang Vũ vẫn có một chỗ đứng nhất định trong lòng những người yêu văn chương với lối viết không bay bổng nhưng giàu cảm xúc và đầy trăn trở.

Áo cũ

Áo cũ rồi, mỗi ngày thêm ngắn

Chỉ đứt sờn màu bạc hai vai

Thương áo cũ như là thương ký ức

Đựng trong hồn cho mắt phải cay cay.

 

Mẹ vá áo mới biết con chóng lớn

Mẹ không còn nhìn rõ chỉ để xâu kim

Áo con có đường khâu tay mẹ vá

Thương mẹ nhiều con càng yêu áo thêm.

 

Áo đã ở với con qua mùa qua tháng

Cũ rồi con vẫn quý vẫn thương

Con chẳng nỡ mỗi lần thay áo mới

Áo dài hơn thấy mẹ cũng già hơn.

 

Hãy biết thương lấy những manh áo cũ

Để càng thương lấy mẹ của ta

Hãy biết thương những gì đã cùng ta sống

Những gì trong năm tháng trôi qua.

voh-tho-luu-quang-vu-2
 

Phố ta

Phố của ta

Những cây táo nở hoa

Mùa thu đấy

Thân cây đang tróc vỏ

Con đường lát đá

Nghiêng nghiêng trong sương chiều.

 

Năm nay cà chua chín sớm

Trên quầy hàng đỏ hồng

Chị thợ may đi lấy chồng

Chị thợ may góa bụa

Năm nay tôi mặc đồ đen.

 

Bác đưa thư, có thư ai đấy?

Bác đưa thư kéo chuông

Ti-gôn hoa nhỏ

Rụng đầy trước hiên.

 

Riêng bác thợ mộc già buồn bã

Thở khói thuốc lên trời

Anh thợ điện trên mái nhà mắc dây

Bà giáo về hưu ngồi dịch sách

Dạy cậu con tiếng Pháp

Suốt ngày chào: bông-dua.

 

Phố của ta

Phố nghèo của ta

Những giọt nước sa

Trên cành thánh thót

Lũ trẻ lên gác thượng

Thổi bay cao bao bong bóng xà phòng.

 

Em chờ anh trước cổng

Con chim sẻ của anh

Con chim sẻ tóc xù

Con chim sẻ của phố ta

Đừng buồn nữa nhá

Bác thợ mộc nói sai rồi

Nếu cuộc đời này toàn chuyện xấu xa

Tại sao cây táo lại nở hoa

Sao rãnh nước trong veo đến thế?

Con chim sẻ tóc xù ơi

Bác thợ mộc nói sai rồi.

Gửi mẹ

Trên đời chẳng ai lo cho ta bằng mẹ

Cũng chẳng ai ta làm khổ nhiều như mẹ của ta

Mẹ ơi nếu con được sống lại tuổi thơ

Con sẽ chẳng bao giờ mải chơi trốn học

Đứa con trai nhiều lỗi lầm ương ngạnh

Sẽ không lần nào làm mẹ xót xa.

 

Ước mẹ trẻ hoài như buổi mới gặp cha

Ước con được sống suốt đời bên mẹ

Mẹ muốn ăn cá thu con chẳng nề xuống bể

Chẳng ngại lên ngàn kiếm đọt măng mai

Nhưng xứ sở ta quân Mỹ tới rồi

Cùng bè bạn con lên đường đuổi giặc.

 

Mẹ vui vẻ gánh lấy phần khó nhọc

Việc cơ quan, việc Đảng, việc nhà

Đánh Pháp năm xưa, đánh Mỹ bây giờ

Quen vất vả, mẹ quản gì sương nắng.

 

Đêm nay con nằm rừng xa gió lạnh

Mẹ nghỉ chưa hay đã thức rồi?

Suốt một đời chưa có lúc nghỉ ngơi

Nghĩ thương mẹ, giận quân thù quá đỗi.

 

Lo trước mọi điều mẹ thường ít nói

Mắt tin yêu nhìn thấu tận đường xa

Mọi giả dối quanh co mọi tàn bạo hận thù

Đều nát vụn trước mắt hiền của mẹ.

 

Dẫu cuộc đời là con đường dài thế

Con sẽ đi qua mọi đèo dốc trông gai

Bằng đôi chân của mẹ, mẹ ơi.

Tiễn bạn

Ngày mai mày đi xa

Bỏ lại gian phòng, những bức tranh

Cái máy hát cũ

Tập apollinaire dịch giở

Quảng Trị mùa gió Lào

Cuộc chiến còn dai dẳng

Hai bên chĩa súng vào nhau

Tuổi trẻ buồn, những chuyến đi, bao câu hỏi không lời giải

Đất nước mênh mông nắng cháy

Mai Nguyễn mặc áo lính, khoác ba-lô

Khánh xuôi về Phòng, mình ở lại

Người ra đi không biết đi làm gì

Người ở lại không biết ở lại làm gì

Đêm mưa thức với nhau trong quán cà phê

Đốm thuốc cháy môi không nói.

 

Tinh mơ một thằng con giai râu rậm lên xe

Không cô gái nào vẫy theo

Ra tiễn chỉ có hai anh trông có vẻ dở người

Ngồi uống một ấm trà ở ngã tư chợ Hôm

Hẹn nhau viết thư rồi im lặng

Xe chạy Khánh bỗng vội vàng căn dặn:

“Đi đường cẩn thận

Gặp nơi ẩu đả phải tránh cho xa

Kẻo mang vạ vào thân”.

 

Chiếc xe khuất phố

Mây xám bay đầy trời.

Tiếng Việt

Tiếng mẹ gọi trong hoàng hôn khói sẫm

Cánh đồng xa cò trắng rủ nhau về

Có con nghé trên lưng bùn ướt đẫm

Nghe xạc xào gió thổi giữa cau tre.

 

Tiếng kéo gỗ nhọc nhằn trên bãi nắng

Tiếng gọi đò sông vắng bến lau khuya

Tiếng lụa xé đau lòng thoi sợi trắng

Tiếng dập dồn nước lũ xoáy chân đê.

 

Tiếng cha dặn khi vun cành nhóm lửa

Khi hun thuyền, gieo mạ, lúc đưa nôi

Tiếng mưa dội ào ào trên mái cọ

Nón ai xa thăm thẳm ở bên trời.

 

“Đá cheo leo trâu trèo trâu trượt...”

Đi mòn đàng dứt cỏ đợi người thương

Đây muối mặn gừng cay lòng khế xót

Ta như chim trong tiếng Việt như rừng.

 

Chưa chữ viết đã vẹn tròn tiếng nói

Vầng trăng cao đêm cá lặn sao mờ

Ôi tiếng Việt như bùn và như lụa

Óng tre ngà và mềm mại như tơ.

 

Tiếng tha thiết, nói thường nghe như hát

Kể mọi điều bằng ríu rít âm thanh

Như gió nước không thể nào nắm bắt

Dấu huyền trầm, dấu ngã chênh vênh.

 

Dấu hỏi dựng suốt ngàn đời lửa cháy

Một tiếng vườn rợp bóng lá cành vươn

Nghe mát lịm ở đầu môi tiếng suối

Tiếng heo may gợi nhớ những con đường.

 

Một đảo nhỏ ngoài khơi nhiều kẻ nhận

Vẫn tiếng làng tiếng nước của riêng ta

Tiếng chẳng mất khi Loa thành đã mất

Nàng Mỵ Châu quỳ xuống lạy cha già.

 

Tiếng thao thức lòng trai ôm ngọc sáng

Dưới cát vùi sóng dập chẳng hề nguôi

Tiếng tủi cực kẻ ăn cầu ngủ quán

Thành Nguyễn Du vằng vặc nỗi thương đời.

 

Trái đất rộng giàu sang bao thứ tiếng

Cao quý thâm trầm rực rỡ vui tươi

Tiếng Việt rung rinh nhịp đập trái tim người

Như tiếng sáo như dây đàn máu nhỏ.

 

Buồm lộng sóng xô, mai về trúc nhớ

Phá cũi lồng vời vợi cánh chim bay

Tiếng nghẹn ngào như đời mẹ đắng cay

Tiếng trong trẻo như hồn dân tộc Việt.

 

Mỗi sớm dậy nghe bốn bề thân thiết

Người qua đường chung tiếng Việt cùng tôi

Như vị muối chung lòng biển mặn

Như dòng sông thương mến chảy muôn đời.

 

Ai thuở trước nói những lời thứ nhất

Còn thô sơ như mảnh đá thay rìu

Điều anh nói hôm nay, chiều sẽ tắt

Ai người sau nói tiếp những lời yêu?

 

Ai phiêu bạt nơi chân trời góc biển

Có gọi thầm tiếng Việt mỗi đêm khuya?

Ai ở phía bên kia cầm súng khác

Cùng tôi trong tiếng Việt quay về.

 

Ôi tiếng Việt suốt đời tôi mắc nợ

Quên nỗi mình quên áo mặc cơm ăn

Trời xanh quá môi tôi hồi hộp quá

Tiếng Việt ơi tiếng Việt xót xa tình.

voh-tho-luu-quang-vu-3
 

Gió và tình yêu thổi trên đất nước tôi

Gió và tình yêu thổi trên đất nước tôi

Gió rừng cao xạc xào lá đổ

Gió mù mịt những con đường bụi đỏ

Những dòng sông ào ạt cánh buồm căng.

 

Chớm heo may trên những ngọn cau vàng

Nồm nam thổi, khắp đồng bông gạo trắng

Người xa cách vẫn chung trời gió lộng

Thương vệt bùn trên áo gió khô se.

 

Gió phương này thao thức phương kia

Bếp lửa tắt, gió lại bùng than đỏ

Không hình dáng vẫn nhận ra ngọn gió

Khi ngàn cây bỗng lật lá sang chiều.

 

Khi em về tóc ngợp gió đê cao

Mây cuồn cuộn, cỏ rập rờn nổi sóng

Trong gió chuyển, đất trời dường náo động

Nằm bên em, nghe gió suốt đêm dài.

 

Gió và tình yêu thổi trên đất nước tôi

Chưa xóm mạc đã bắt đầu ngọn gió

Thổi không yên suốt dọc dài lịch sử

Qua đất đai và đời sống con người.

 

Gió gieo tung những hạt giống trên tay

Giọt nước mắt mau khô, tiếng gọi đò vọng mãi

Vầng trán với bể khơi chung gió ấy

Ở nơi đâu cũng tới được chân trời.

 

Gió và tình yêu thổi trên đất nước tôi

Như tiếng gọi ngàn đời không khuất phục

Đất nước giống như con thuyền xuyên gió mạnh

Những mối tình trong gió bão tìm nhau.

 

Qua mọi điều, ngọn gió có qua đâu

Luôn luôn ra đi, luôn luôn mới đến

Thơ em viết về một vùng cát biển

Cỏ mặt trời trong lốc bụi lăn đi.

 

Đã có lần tôi muốn nguôi yên

Khép cánh cửa lòng mình cho gió lặng

Nhưng vô ích làm sao quên được

Những yêu thương khao khát của đời tôi.

 

Tôi thở trong sức gió muôn người

Mùa gió mới nhờ em tôi có lại

Bài hát cũ tôi hát cùng đồng đội

Lại dập dồn như gió khắp rừng khuya.

 

Dẫu đêm nay ngọn gió mùa hè

Còn bề bộn một vùng gạch ngói

Lịch sử quay những vòng xoáy gian nan

Đất nước tôi như một con thuyền

Lướt trên sóng những ngực buồm trắng xoá.

 

Ước chi được hóa thành ngọn gió

Để được ôm trọn vẹn nước non này

Để thổi ấm những đỉnh đèo buốt giá

Để mát rượi những mái nhà nắng lửa

Để luôn luôn được trở lại với đời.

 

Gió và tình yêu thổi trên đất nước tôi...

Ru anh

Ngủ ngon đi anh nhé

Cho vết thương mau lành

Lán quân y nằm dưới cây xanh

Em ngồi trông anh trong giấc ngủ.

 

Bữa qua trong đạn lửa

Pháo anh bắn rụng máy bay thù

Bóng anh lồng lộng trời thu

Đất thôn em dưỡng xanh cát trắng.

 

Cùng đánh giặc có tay em tiếp đạn

Bị thương ba lần em mới ngất đi

Đôi vai bé nhỏ em cõng anh về

Lưng áo em máu anh ướt đẫm.

 

Đường xa có nặng khôn kể lòng em thương xót anh

Dưới bóng cây xanh ngực anh còn băng trắng đó

Vết thương đỡ đau da anh đã ngủ

Em ở bên anh giữa giấc lành.

 

Ngoài kia hoa lý hoa chanh dập ánh nắng

Gió biển xa đưa mùi muối mặn

Đỡ đau nhiều chưa anh

Da hãy còn xanh.

 

Anh ngủ hồn nhiên như tuổi nhỏ

Vầng trán thanh xuân trong sáng quá

Còn mơ bắn rụng quân thù

Ngoài sông thấp thoáng bóng đò.

 

Buồm căng gió về xuôi hay ngược

Con chim say mùa thu trong tiếng hót

Em muốn làm gió thổi trên làn tóc anh

Em muốn ru anh như trời xanh ru lúa thắm.

 

Em muốn hồn em thành nhịp võng

Đưa anh như sóng biển

Ngủ ngon đi anh

Cho vết thương mau lành.

 

Rồi mai lại vào đánh giặc

Tên anh là chi em chẳng biết

Quê anh ở đâu em không hay

Phải quê anh có đồi sim chín đầy.

 

Hay bờ suối trăng sao vàng đáy nước

Quê em cũng đẹp như quê anh

Dòng sông đưa đò xuôi đò ngược

Con cá biển chiều hè ngời vẫy bạc.

 

Cồn cát thơm nồng, ôm ước chân

Từ bữa máy bay Mỹ phá

Bắn vào xuồng ghe lưới cá

Từ đâu anh về quê em.

 

Nắng mưa cùng pháo thức với sao đêm

Núi cao biển sâu lòng ta thù giặc

Trời rộng sông dài

Tình ta yêu nước.

Gọi đò

Tôi gọi đò bên sông

Đêm tối trăng liềm mỏng mảnh

Bãi dài gió thổi mênh mông.

 

Tiếng tôi lẫn trong tiếng sóng rì rầm

Tiếng ngô mía lao xao lá động

Từ bờ bên kia xa thẳm

Tiếng ai đáp lại lời tôi?

Chẳng trông rõ bóng người

Chỉ nghe mái chèo khua nước

Chỉ thấy ngọn đèn vừa thắp

Sáng trên con đò đang nhẹ lướt sang.

 

Tôi gọi đò bên sông

Lần nào cũng thế

Ngày bom đạn hay đêm mưa vắng vẻ

Bờ xa lúc nào cũng có tiếng người ơi

Đó là cha già tóc bạc áo vắt vai

Là em nhỏ bước chân thoăn thoắt

Hay cô gái tôi chưa nhìn rõ mặt

Chỉ nhớ một bàn tay, một hơi thở, câu chào

Giọng ân cần ấm cả đêm thâu.

 

Người đất này quen tỉnh thức từ lâu

trong giấc ngủ vẫn lắng nghe tiếng gọi

Mái chèo quen vượt qua trăm nước xoáy

Thắp ngọn đèn soi sáng những canh khuya.

 

Đời bộ đội bao lần ra đi

Bao mưa nắng, bao mùa trăng bát ngát

Bao việc vội trên đường đánh giặc

Nhưng mỗi lần gọi đò bên sông

Nghe tiếng người ơi trìu mến lạ lùng

Tiếng ngô mía rì rầm trong gió

Tiếng đất nước cất lên cùng sóng vỗ

Nghe quen rồi mà mắt cứ rưng rưng.

Buổi chiều ấy

Tiếng con gọi cha không còn nghe nữa

Cha nằm kia bỗng nghiêm nghị lạ lùng

Chưa bao giờ cha nghiêm nghị thế

Cha chẳng đáp dù một lời rất khẽ

Người đã đi xa lắm mất rồi...

Chỉ nụ cười quen thuộc thoáng trên môi

Vẫn đang là mùa xuân ngoài đường tấp nập

Tiếng người, tiếng xe, tiếng cuộc đời náo động

Ai một mình im lặng

Giờ cha đang ở đâu

Có lẽ nào

Khi cánh cửa cuối cùng khép lại

Chẳng còn gì ngoài cõi hư vô?

Cha thương yêu những dòng sông không ngừng chảy

Sông Mã sông Hồng sông Cầu sông Đáy

Mỗi con sông một vùng đất yêu thương

Con nhớ sông Thao, rừng cọ bạt ngàn

Cái làng nhỏ tuổi thơ

Chiều mịt mù mưa núi

Cha ở mặt trận về

Gọi vang từ bên suối

Con ngựa trắng mình lấm lem đất bụi

Vai áo cha ướt đẫm trận mưa chiều

Chiếc mũ nan, tấm khăn dù, lưng gạo trong bao

Đã lâu lắm mẹ và chúng con chỉ ăn ngô cùng sắn

Chiều ấy khói nồi cơm tỏa nắng

Cha kể chuyện trận Đoan Hùng

Chuyện một vùng bưởi chín khắp triền sông

Nụ cười cha ấm như ngọn lửa

Con ngựa trắng cọ mình ngoài vách nứa

Gió bên thềm hoa sở lẫn mưa bay

Cha của chúng con đến phút cuối cuộc đời

Vẫn nụ cười buổi chiều năm ấy

Cả lúc gian nan cả khi người ta xử tệ với mình

Vẫn chiếc áo xanh

Ngày em con vào chiến trường gửi về cho bố

Những năm ấy nhà mình thật nghèo

Mấy đứa lớn đều đi xa

Các em còn nhỏ cả

Con đọc thư mẹ kể:

Cha làm việc thâu đêm

Chỉ ấm chè xanh với mấy củ khoai lang

Làng sơ tán ngọn đèn dầu thao thức.

 

Cha chẳng thích thói yếu mềm khóc lóc

Sợ cha không vui, con chẳng dám khóc nhiều

Nhưng lúc này cho con được ngồi bên

Bát chè xanh con rót đặt trên bàn

Nén hương này con thắp

Sau làn khói xanh mờ

Con như thấy chập chờn bóng ngựa trắng buổi chiều xưa

Bay trên đồi cỏ biếc

Một dòng sông nắng chói chảy về xa

Cha vẫn còn kia như sông nước hiền hòa

Vẫn ở quanh con như ánh sáng trong nhà

Trong mỗi chúng con, trong mỗi ngày con sống

Trong hoa trái của cuộc đời bất tận...

Ngỡ cha gọi ngoài kia

Như chiều ấy ghé về

Đồi cọ mờ sương khói

Cha mở cửa: áo ướt đầm mưa núi

Nụ cười vui như ngọn lửa hồng.

voh-tho-luu-quang-vu-4
 

Gửi em và con

Lần đầu tiên nghe con trở đạp

Em quặn lòng nhưng náo nức yêu thương

Tháng thứ tám mang thai, em mệt

Da xanh gầy đôi mắt cũng to hơn.

 

Từ nay trong em có hai trái tim

Tim của mẹ đập dồn mong đợi

Trái tim con mong manh êm ái

Anh đếm thầm trong mỗi đêm sâu.

 

Ơi người thương sắp tới ngày làm mẹ

Anh nhìn em như mới gặp lần đầu

Dẫu yêu nhiều chưa hiểu hết em đâu

Trong đáy mắt có gì như ánh lửa.

 

Em nhẹ bước đi nâng niu gìn giữ

Cắt áo mềm may mũ bé cho con

Anh quên đi bao nỗi lo buồn

Nghe con khoẻ ngày thêm đạp mạnh.

 

Anh mong đợi ngày cha con gặp mặt

Con thân yêu người bạn nhỏ của cha

Mẹ là cây con là trái là hoa

Trong gian khổ con là mầm xanh biếc.

 

Buổi ra đời thấy trời cao có ngợp

Con hãy nhìn vào mắt mẹ con ơi

Đời chông gai vẫn mong con ra đời

Bài thơ đẹp cha dành cho buổi ấy.

 

Mẹ bấm ngón tay mong con lắm đấy

Cha chờ con càng yêu mẹ của con

Thay đổi đời cha sinh nở đời con

Mẹ là bến của mênh mông biển thắm

Mẹ là mái che đời cha mưa nắng

Con là cánh buồm cha gửi đến mai sau.

Gửi tới các anh

Chiều ấy các anh đi

Nắng nhạt vàng hoe gốc rạ,

Gió xạc xào qua lũy tre

Em đứng nhìn theo sau cửa,

Đất nước đánh thù, đường trăm ngả

Các anh đi về đâu?

Em muốn nói trăm câu, ngàn câu

Mà chỉ nghiêng đầu chào khe khẽ

Bóng các anh ngả dài theo vườn dâu

Mũ các anh rập rình trên bãi mía.

 

Các anh đi khuất trên đường xa

Em còn ngó hoài qua lối nhỏ

Từ đường làng có hương rơm hương cỏ

Các anh xuống đò qua sông,

Ráng chiều nước rộng mênh mông

Dạt dào sóng vỗ

Đã ba vầng trăng

Kể từ bữa đó,

Em là cỏ lúa

Em chăm ao bèo,

Tháng bảy mưa nhiều

Tháng tám sen tàn bưởi chín

Chim ngói bay về bịn rịn

Tháng chín lúa trổ đòng đòng

Trời thu hương cốm mát trong.

 

Bãi tập các anh bữa trước

Hợp tác đào thêm mương dài

Dãy xoan các anh trồng, vòm lá mướt

Nhành cao nhành thấp

Nhắc các anh hoài

Gió thổi mây chiều

Chim hót sớm mai

Em vẫn cùng đội dân quân tập bắn

Đất nước mình tươi hoa đẹp nắng

Em cùng gìn giữ phải không anh?

Em hứa: đồng em xanh

Tay em cầm chắc súng,

Tàu bay Mỹ rụng:

Tháng tám năm trăm

Tháng chín sáu trăm

Trái hồng sắp đỏ

Hạt thóc sắp vàng

Báo tin chiến thắng rộn ràng,

Trận nào các anh đã dự?

Mong các anh nhiều chiến công,

Có quê ta chín nhớ,

Có lòng em mười thương...

Các anh đi nhiều chốn quê hương

Đừng quên nơi này nhé!

Ngày mai tan giặc Mỹ

Các anh về quê em

Xoan xưa đã lớn, lá biếc cành chen

Đón mừng chiến sĩ...

Bên sông rì rào bãi mía

Như muôn lời em gửi các anh...

 

Ta đi giữ nước yêu thương lắm

Mỗi xóm thôn qua mỗi nghĩa tình.

Phố huyện

Đêm nay lại hành quân qua phố huyện

Một vầng trăng bạc, mấy chòm sao

Phố nhỏ nằm ven bờ cát sông Thao

Đêm nghe rì rầm nước chảy

Gió thổi xạc xào lau sậy

Rừng cọ bạt ngàn, nối tiếp nhau.

 

Ta bước đi thương nhớ những năm nào

Ơi cái phố tuổi thơ, phố nghèo kháng chiến

Hương đất hương cây bồi hồi bao kỷ niệm

Ta lại về, phố cũ nhớ ta chăng?

Vụt hiện về ký ức xa xăm

Thuở phố núi chiến khu đón người trăm ngả

Người của Hà Đông tơ lụa

Người vùng sông Đuống, Hương Canh

Chum vại dưới quê giặc đập tan tành

Người phố Thăng Long phá nhà đi kháng chiến

Tắm nước sông Thao lòng không bịn rịn

Mắt còn in nắng năm cửa ô.

 

Ai về Vũ Ẻn, Thanh Cù?

Gió lạnh thổi trên đường phá hoại

Dưới bến Việt Trì đồn Tây chẹn lối

Đò vẫn đưa người du kích qua sông

Phố huyện nằm sâu lắng những chiều đông

Vó ngựa đi về lộc cộc

Mùa chiến dịch bừng muôn ánh đuốc

Rung núi chuyển rừng bộ đội hành quân

Súng giặc khuôn về vui chuyện dân công

Tù binh Pháp hàng đoàn run rẩy

Mẹ dắt con ra vẫy chào bộ đội

Bố ghé qua nhà áo ướt sương khuya

Hôn vội con rồi lại hành quân đi

Phố huyện mấy lần tàu bay giặc bắn

Nha ta năm ấy cháy tan hoang

Mẹ ơi, thương mẹ nhiều mưa nắng

Những năm dài khoai sắn nuôi con.

 

Hòa bình về xuôi xa núi xa rừng

Nay đánh Mỹ lại hành quân qua chốn cũ

Phố đổi thay nhiều, nhìn quanh bỡ ngỡ

Đây cửa hàng mậu dịch đông vui

Đây nhà ga tàu hối hả ngược xuôi

Vẫn đông người ra vẫy chào bộ đội

Bát nước trao tay, lời thăm vội

Ai là người phố huyện năm xưa?

Có phải đèo này in dấu chân cha

Có phải dốc kia mẹ từng gánh nặng?

Ôi đêm nay gió sông Thao lồng lộng

Đất nước mình nào đã được yên đâu

Chiều qua Mỹ bắn Việt Trì, Vũ Ẻn, Lâm Thao

Người vượt pháo quân ta rầm rập bước

Vẫn ánh trăng soi áo người vệ quốc

Phố huyện ơi, ta lại hành quân!

Thức với quê hương

Khuya lắm rồi, vừa đổi xong phiên gác

Mưa rào rào nằm ngoài không ngủ được

Nghe cuốc kêu hoài từ một đầm xa

Mùa hạ sắp về nối tiếp những cơn mưa.

 

Chùm nhãn chín cành cao rạo rực

Sắp gặp nắng nhựa dồn nên nhãn thức

Ta cũng bồi hồi trong đêm bâng khuâng:

Ừ xa nhà đánh giặc đã hai năm

Đếm tháng đếm mùa bằng tên trận thắng

Con của mẹ giữa lòng dân khôn lớn

Như cây giữa rừng chẳng ngại phong ba.

 

Nhớ lũ em giờ sơ tán nơi xa

Mưa này lội đường trơn đi học

Thương mỗi cây ngô gốc sắn quê nhà

Phải lo lắng từng cơn dông trận bão

Đùm bọc nhau đôi miền chiến đấu

Mấy chục năm rồi tay súng chẳng ngơi

Cuốc cuốc, con chim của nỗi bồi hồi

Từng khắc khoải người xưa thương đất nước

Nay vẫy gọi cánh đồng chiêm thao thức

Bông lúa vàng hạt mẩy quẫy trong mưa

Ngoài kia đường dài lấp loáng đèn pha

Đẫm bùn nhão xe băng ra mặt trận

Người đi người đi như dòng sông vô tận

Áo ướt đầm, lòng cháy nỗi yêu nhau

Đồng đội ơi, đêm nay anh về đâu?

 

Lớn lên trong những năm đánh giặc

Lòng ta đẹp như là đất nước

Như gió vui rụng ngọn lá trên cành

Từ nơi này mai đơn vị hành quân

Suốt mùa hạ, suốt tình yêu xứ sở

Với cây súng, với vần thơ viết dở

Với con đường rộng mở đến mai sau

Như nhãn thơm thấm mát giọt mưa đầu

Như tia nắng sáng niềm tin giản dị,

Đất nhận lấy tâm hồn người lính trẻ

Đêm sâu này thức trắng với quê hương.

Thơ tình Lưu Quang Vũ lãng mạn

Khi viết về tình yêu, nhà thơ Lưu Quang Vũ đã chọn cho mình một phong cách sáng tác hoàn toàn khác biệt. Có thể nói, thơ ông không nồng nàn, rạo rực như Xuân Diệu, cũng không đau thương, sầu não như Hàn Mặc Tử nhưng lại gây thương nhớ và trường tồn trong lòng độc giả. Đó là một hồn thơ đa tình, đa cảm, vừa tha thiết nâng niu hạnh phúc đời thường, vừa khao khát tìm kiếm những bến bờ mới lạ.

Hãy cùng điểm qua một số bài thơ của Lưu Quang Vũ viết về chủ đề này nhé!

Mùa gió

Biết chăng em đã sang mùa gió lộng

Bốn hướng trở mình lạnh chuyển không gian

Những lá lớn của mùa hè đã rụng

Chụm nhau xạc xào trên bãi tối mênh mang.

 

Giấc mơ lạ về theo cơn gió lạ

Cơn gió quen thầm thĩ giấc mơ quen

Cầm tay nhau run rẩy cả trời đêm

Trong mắt ướt một vì sao thoáng hiện.

 

Em có thấy những hồ xa vụt biến

Những con đường, những nhà cửa rung rinh

Em có nghe đất trời đang náo động

Như tình em nổi gió giữa hồn anh.

voh-tho-luu-quang-vu-5
 

Hoa tầm xuân

Con đường này xưa có tầm xuân nở

Dòng sông cũ cánh buồm giăng trắng xóa

Nay cạn khô trong cỏ dại u buồn

Những đền đài thuở trước đã tan hoang

Những chùa cổ chiều mưa rêu ướt lạnh

Chìm trong đất những chùm hương dĩ vãng

Tầm xuân ơi hoa chết đã lâu rồi

Nay ta về lặng lẽ tháng giêng hai

Em nhắc chuyện những bông tầm xuân cũ

Giọng em sáng như một chùm nắng nhỏ

Ấm chiều sương run lạnh của chùa hoang

Tro phủ lòng anh những trìu mến đã tàn

Em chẳng biết em vô tư khêu dậy

Và gió thổi quanh em, tóc rối.

 

Những bông hoa đã mất vụt bay về

Như giọt sương run rẩy cạnh đường đi

Như hoa vẫn còn hồng trên mặt đất

Hoa tìm mùa xuân suốt đời chẳng gặp

Anh suốt đời chẳng gặp sắc tầm xuân

Em hồn nhiên em chẳng biết anh buồn

Em cứ kể về loài hoa bé nhỏ

Những chùm hoa nở bừng trong gió

Những chùm hoa ngày cũ chết lâu rồi.

Và anh tồn tại

Giữa bao la đường sá của con người

Thành phố rộng, hồ xa, chiều nổi gió

Ngày chóng tắt, cây vườn mau đổ lá

Khi tàu đông anh lỡ chuyến đi dài

Chỉ một người ở lại với anh thôi

Lúc anh vắng người ấy thường thức đợi

Khi anh khổ chỉ riêng người ấy tới

Anh yên lòng bên lửa ấm yêu thương

Người ấy chỉ vui khi anh hết lo buồn

Anh lạc bước, em đưa anh trở lại

Khi cằn cỗi thấy tháng ngày mệt mỏi

Em là sớm mai là tuổi trẻ của anh

Khi những điều giả dối vây quanh

Bàn tay ấy chở che và gìn giữ

Biết ơn em, em từ miền gió cát

Về với anh, bông cúc nhỏ hoa vàng

Anh thành người có ích cũng nhờ em

Anh biết sống vững vàng không sợ hãi

Như những nhà vườn, như người dệt vải

Ngày của đời thường thành ngày ở bên em

Anh biết tình yêu không phải vô biên

Như tia nắng, chúng mình không sống mãi

Như câu thơ, chắc gì ai đọc lại

Ai biết ngày mai sẽ có những gì

Người đổi thay, năm tháng cũng qua đi

Giữa thế giới mong manh và biến đổi

“Anh yêu em và anh tồn tại”

Em của anh, đôi vai ấm dịu dàng

Người nhóm bếp mỗi chiều, người thức dậy lúc tinh sương.

 

Em ở đấy, đời chẳng còn đáng ngại

Em ở đấy, bàn tay tin cậy

Bàn tay luôn đỏ lên vì giặt giũ mỗi ngày

Đôi mắt buồn của một xứ sở có nhiều mưa

Ngọn đèn sáng rụt rè trên cửa sổ

Đã quen lắm, anh vẫn còn bỡ ngỡ

Gọi tên em, môi vẫn lạ lùng sao.

Anh chỉ sợ rồi trời sẽ mưa

Anh chỉ sợ rồi trời sẽ mưa

Xóa nhòa hết những điều em hứa

Mây đen tới trời chẳng còn xanh nữa

Nắng không trong như nắng buổi ban đầu.

 

Cơn mưa rào nối trận mưa ngâu

Xóa cả dấu chân em về buổi ấy

Gối phai nhạt mùi hương bối rối

Lá trên cành khô tan tác bay.

 

Mưa cướp đi ánh sáng của ngày

Đường chập choạng trăm mối lo khó gỡ

Thức chẳng yên dở dang giấc ngủ

Hạnh phúc con người mong manh mưa sa.

 

Bản nhạc ngày xưa khúc hát ngày xưa

Tuổi thơ ta là nơi hiền hậu nhất

Dẫu đường đời lắm đổi thay mệt nhọc

Tựa đầu ta nghe tiếng hát ru nhau.

 

Riêng lòng anh, anh không quên đâu

Chỉ sợ trời mưa đổi mùa theo gió

Cây lá với người kia thay đổi cả

Em không còn màu mắt xưa.

 

Anh chỉ sợ rồi trời sẽ mưa

Thương vườn cũ gãy cành và rụng trái

Áo em ướt để anh buồn khóc mãi

Ngày mai chúng mình ra sao em ơi.

Em - tình yêu những năm đau xót và hy vọng

Tặng Nguyễn Thị Hiền

 

Em đi, phố ngày mưa

Suốt đường dài không nói

Cánh cửa chiều khép lại

Hoa đầm đìa mưa ướt chói trên cao

Ga ngổn ngang gạch đổ, những toa tàu

Như năm tháng nặng buồn em có nhớ

Ta đi giữa cỏ hoang và gỗ đá

Giữ trong lòng ngọn thác trắng trào sôi

Một tình yêu không biết nói cùng ai

Đến điên dại đến nghẹn ngào đau đớn

Mặt anh vỡ trong tấm gương thất vọng

Em ơi ngày ấy em đâu?

 

Hoa cúc xanh tuổi nhỏ chết từ lâu

Những hòm xiểng chất đầy khu phố chật

Những bãi rác những thùng xe cũ hỏng

Những bạn bè thơ trẻ đã già nua

Đêm chiến tranh thành phố tối âm u

Không đèn sáng lời ru không bếp lửa

Ghế công viên hóa bầy dã thú

Nằm im lìm dưới mặt trăng đen

Xác người trôi trên biển sóng xô tan

Huyệt bom tối ầm ào cơn gió hú

Ta đi suốt một đời đau khổ

Chân lỡ lầm bao ảo ảnh chờ mong

Anh vẫn nhen một ngọn lửa âm thầm

Hình bóng em chập chờn trong lửa ấy

(Ai trong đời chưa một lần mơ thấy

Không có quyền phán xét những câu thơ).

 

Sóng khát khao đập cửa đêm ngày

Nên chói chang đời anh, em tới

Mắt em mở với chân trời xa vợi

Nhưng hơi ấm anh cầm là ấm của bàn tay

Em bằng xương bằng thịt đây rồi

Anh đợi mãi, cuối cùng em đã đến

Hơi thở em từ lâu anh đã thuộc

Tóc em đây lời nói của em đây

Nhặt anh lên trong cỏ sắc đường dài

Như bóc một lá thư chưa kẻ nhận

Và thương mến có nghĩa là hy vọng

Anh tin đời theo nghĩa lứa đôi

Con tàu nào mang gió ấy ra khơi

Chẳng hề có một ngày cập bến

Đích của nó luôn luôn là phía trước

Là chân trời mãi mãi ở trong em.

voh-tho-luu-quang-vu-6
 

Nơi ấy

Ở nơi ấy có một đồi mua tím

Có con đường đất mịn mát chân đi

Ở nơi ấy có một rừng bưởi chín

Có người em bé nhỏ ngóng ta về.

 

Tia nắng hạ sáng bừng trên lá cọ

Chim chào mào ăn hạt dẻ mùa thu

Rơm khô ủ những quả hồng chín đỏ

Ngọn gió chiều, hoa sở trắng như mưa.

 

Ở nơi ấy, suối thành sông mùa lũ

Xuyên qua rừng, ngập ướt cả bờ lau

Đèn nhựa trám tinh mơ em nhóm lửa

Sương mịt mù trước cửa, thấy em đâu.

 

Gương mặt ấy, nụ cười bên lửa thắm

Quả doi rừng trong nón để phần nhau

Ở nơi ấy vị măng vầu chẳng đắng

Củ sắn lùi ống nứa vẫn thơm lâu.

 

Hoa chẳng sớm và trái không quá muộn

Xuân không nhanh và đông chẳng kéo dài

Mỗi khóm lá một hương rừng bí mật

Nắng dong vàng thung lũng tiếng ong bay.

 

Tôi đã đi bao đường xa tít tắp

Bao mùa đông mùa hạ đã trôi qua

Bao cửa bể, xóm thôn, thành phố rộng

Một vùng quê nơi ấy ngỡ phai nhòa.

 

Nếu em biết những gì tôi đã sống

Những buồn vui tôi đã có trong đời

Nếu em biết bây giờ tôi khác lắm

Buổi cùng em kiếm củi ven đồi?

 

Người ta bảo: cả em giờ cũng khác

Đã con bồng, con dắt, nhớ chị tôi...

Có sao đâu: trái mùa thu vẫn thắm

Mây mùa thu vẫn trắng những chân trời.

 

Nếu em biết rằng tôi, tôi vẫn nhớ

Vẫn là con suối lũ của rừng xưa

Con tu hú dưới lùm hoa chuối đỏ

Ngọn lửa hồng em ủ giữa chiều mưa?

 

Vẫn nguyên vẹn những hoa rừng thơ dại

Đã dạy tôi biết chia ngọt sẻ bùi

Vầng trăng lớn mọc lên từ phía ấy

Ngọn gió rừng vẫn thổi giữa hồn tôi.

Mắt của trời xanh

Tóc của đêm dài, mắt của trời xanh

Mắt của phương xa, tay của đất nâu lành

Người yêu như lửa và như lụa

Bản nhạc ngày xưa, con tàu xứ lạ

Nắng cuối mùa đông, hoa chớm thu.

 

Bánh xe lăn bờ biển cát bao la

Con ve xanh mưa rào ướt đẫm

Đôi mắt to nóng bỏng

Nói chi lời tàn nhẫn để anh đau?

 

Ru em bên hồ sâu

Lòng đêm rừng thăm thẳm

Mặt trời - chiếc mũ vàng chói sáng

Nghiêng một ngày xuống ngủ ở vai em.

 

Anh muốn làm cánh cửa để em quên

Ngọn gió nhỏ trên trán em kiêu hãnh

Làm cốc nước em cầm trưa nắng gắt

Làm con đường quen thuộc để em qua.

 

Vì em, anh viết những bài thơ

Gương mặt ấy không gì thay được cả

Mặc ai bảo tình yêu giờ đã cũ

Như vầng trăng như ngọn thuỷ triều.

 

Anh vẫn dựng ngôi nhà theo quy luật của tình yêu

Chẳng cần những lâu đài lạnh giá

Chỉ tin nơi nào có em đến ở

Chỉ sống bằng hơi thở của em thôi.

Mưa

Em đứng bên anh nồng nàn mùa hạ

Chưa kịp lời tình tự

Trời đã òa cơn mưa

Vườn run lên trong nước mắt trẻ thơ

Mắt em ướt nhòa sung sướng

Nước rửa sạch bụi đường trên trán

Tóc hóa thành dòng suối màu đen

Những chậu thau đồng lanh canh dưới hiên

Những mái tôn ào ào nước dội

Trẻ hò reo, xe bóp còi inh ỏi

Đường thành sông nước xiết trôi băng

Những cánh hoa kim phượng như những chiếc thuyền vàng

Chở niềm vui đơn sơ, kỳ lạ

Mưa rộng dài xóa những nỗi lo riêng

- Thôi anh đừng nói với em, anh đừng nói với em

Về hạnh phúc khó khăn về đường dài xa ngái

Đừng dò hỏi tương lai, đừng đắn đo e ngại

Đừng thổ lộ yêu thương, đừng nhắc chuyện xa xưa

Anh hãy nghe tiếng mưa, tiếng mưa, tiếng mưa

Trên những cánh đồng đất nâu tơi tả

Ướt đẫm cả tiếng cười ướt đẫm cả lưỡi cày cả hạt ngô mầm mạ...

 

Các tường nhà trong một sắc áo chung

Chùm vải sẽ sai quả mận sẽ hồng

Cửa kính ướt sẽ thành gương trong trẻo

Tất cả sẽ giản đơn, chân thành, dễ hiểu

Trên đất đai từng đau khổ của ta.

 

Em đưa tay hứng những hàng mưa

Bàn tay như đài hoa như búp lá

- Thôi anh đừng nhìn em, đừng nhìn em nữa

Em hiểu điều gì đã gắn bó đôi ta

Em hiểu điều gì... Ôi tiếng mưa tiếng mưa.

Nửa đêm nỗi nhớ

Em kỳ lạ làm sao, tôi vừa yêu vừa sợ

Đã tránh đi vẫn muốn tìm gặp nữa

Quá xa xôi em lại quá gần

Lúc kiêu ngạo lúc như cô gái nhỏ

Xách đôi guốc mòn trong khu rừng lạ

Nhiều bùn lầy và đom đóm ma

Tôi thương em thương đến xót xa

Em quá hiểu tôi, tôi e ngại

Khao khát của em không phải của người con gái

Không có ở người con trai

Nỗi buồn riêng trong cây

Chỉ có mình em biết

Suốt đời không ngủ được

Là ngọn gió heo may

Trời rộng của anh ơi

Biết em xa thẳm thế

Vẫn muốn bồng trên tay.

 

Nơi đảo xa chỉ nước với trời

Nơi cát vắng em đi bao ngả gió

Nửa đêm nỗi nhớ

Đập cửa gọi thành tên

Lần đầu tiên nghĩ trọn về em

Chẳng biết giấu lòng mình

Anh trẻ dại anh có bao tính xấu

Trước mắt em anh cứ huyên thuyên

Đỏ mặt sợ mình lố bịch

Có ích gì đâu có cách nào cứu vãn

Người đã lên đường, tàu đã đi xa

Anh chỉ là ngọn lửa ở thềm ga

Sao cứ đêm ngày khao khát.

 

Nghĩ về em không một phút nào yên

Ngoài kia mưa trong nắng sáng bừng lên

Như những nắm hoa ai ném vào cửa kính

Dãy phố xám hết nằm trong gió lạnh

Em đi xa em trở lại rồi

Anh vẫn rụt rè không dám nói

Chẳng lẽ em chưa biết hay sao

Em lấy nụ cười giấu nỗi lo âu

Che yếu mềm bằng lời giễu cợt

Em gượng bông đùa mà anh muối xát

Ước chi còn tất cả để trao em

Mơ ước, tình yêu, nỗi vui sướng đầu tiên

Gửi em hết, em đừng đi vắng nữa

Nắng mong manh, cành xoan cao bỡ ngỡ

Những dòng thơ anh viết đã vui hơn

Ta sẽ ra ngoại thành xem rau cải lên non

Em trẻ đẹp như ngày ta mới gặp

Anh lại có sự tươi bền của đất

Nói với thời gian bằng sắc cỏ xanh rờn.

voh-tho-luu-quang-vu-7
 

Anh đã mất chi anh đã được gì

Phải chăng anh đã mất giấc mơ

Mất tiếng ve và những mùa dưa chín

Anh đã mất cả mây qua lòng giếng

Cả tiếng gà hẻm núi cả cơn mưa?

 

Mất những tiếng rung mơ hồ mà biết gọi người đi

Mất niềm tin vào chiếc thuyền buồm trắng

Mất đom đóm đầm sâu mất nụ cười phố vắng

Mất bài thơ trao tay nhỏ em cầm.

 

Giờ lạnh tanh anh không còn xao động nữa

Không nỗi buồn không cay đắng không niềm vui

Khổ đau hôm nay không như khổ cũ

Nỗi lo âu cũng khác hẳn xưa rồi.

 

Anh đã cho nhiều, anh đã phải lãng quên

Người ta chê anh nhiều lưu luyến quá

Anh gắng gượng nghe theo anh vứt bỏ

Bao kỳ diệu chân thực thuộc về anh.

 

Mất hạnh phúc rồi ư, nhưng anh cần chi hạnh phúc

Hai tiếng xa vời hiểu rõ nghĩa từ lâu

Ừ thì ngẩn ngơ anh đành nhận thế

Giọt lệ trong không tủi hổ gì đâu.

 

Anh chẳng mang cho đời những tiệc vui ảo ảnh

Nỗi buồn chân thành đời chẳng nhận hay sao?

 

Cái bay thợ nề sinh ra để dựng xây

Anh sinh giữa ngày lo âu bề bộn

Bàn tay phải trồng, đôi vai phải gánh

Anh có ngại chi anh đã hiểu rồi

Anh vẫn còn nguyên cái tính chất của đời.

 

Anh đã được vầng trán cao, được cái nhìn trí tuệ

Được rèn đi như luống đất được cày

Anh đã khổ đau, khổ đau dài hơn số tuổi

Vẫn trong lành khi em đến cầm tay.

 

Dẫu chẳng lấy về tất cả cho anh

Em vẫn như sông rộng tốt lành

Em mà ngọn gió chiều nức nở

Em mà ngày xưa run rẩy cả lòng anh

Em đã tới giữa mưa dầm nắng lửa

Dẫu anh mất nhà ga êm đẹp đó

Vẫn còn con tàu chuyển bánh đi xa

Anh đã mất ngôi sao trên mái nhà

Anh vẫn còn ngôi sao ngoài cửa sổ

Và nếu mất em rồi anh vẫn còn đôi mắt của em.

Em sang bên kia sông

Em sang bên kia sông

Những ngày mưa dằng dặc

Hạt cốm xanh như ngọc

Se dần trong lá sen.

 

Có muộn lắm không em

Ngày qua không trở lại

Bên kia vùng Thạch Bàn

Trong mưa và trong khói

Những ngả đường lầy lội

Em đi em nghĩ gì?

 

Đã qua cả mùa hè

Chờ em, em chẳng tới

Hết mùa thu ngắn ngủi

Bây giờ đông đã sang.

 

Trách chi lòng em quên

Điều anh chưa nói được

Một tình yêu vô vọng

Có giúp gì em không?

 

Sớm nay em sang sông

Guốc mòn trên vũng lội

Em bao giờ cũng vội

Mưa đầy trời thế kia.

 

Gió bấc đã tràn về

Em có mang áo ấm

Mưa loang tờ giấy mỏng

Có nhắc gì đến anh?

 

Em đi xuống Bát Tràng

Nhìn lò nung lửa thắm

Lòng anh như men rạn

Vỡ trên bình gốm nâu

Đường trơn em hay vấp.

 

Đừng trách anh nhắc nhiều

Nếu thấy chẳng cần nhau

Lời anh, đừng nhớ lại

Nhưng nếu lòng thương yêu

Đừng quên anh vẫn đợi.

 

Vừa mong vừa sợ hãi

Gặp nhau, rồi ra sao?

Lá sấu rụng rào rào

Nước dâng đồng bãi ngập

Cầu đông, chiều tối lạnh

Biết em về kịp không?

Di chúc tình yêu

Trên bình nguyên đá và cát bỏng

Nỗi cô quạnh con người dưới nắng

Thịt xương ta là tù ngục của hồn ta

Thân xác hẹp hòi mà ta khao khát bao la

Bầy chim dữ đen ngòm đang chặn lối

Những buồn chán nửa người nửa khói

Những thân cây mệt mỏi

Đang chồm lên như nghiến nát ta rồi.

 

Lại gần đây gần nữa em ơi

Ta tựa vào nhau không sợ hãi

Anh và em, đôi ngực trần trơ trọi

Thách thức tương lai

Thách thức hào sâu thách thức bầu trời

Những cối xay gió và bóng đêm độc ác

Em - vết thương và bàn tay hàn gắn

Là cơn khát khô cũng là suối mát lành

Anh nâng tình yêu làm chiếc mộc làm thanh gươm

Nhận tất cả và chối từ tất cả

Tìm đến, vượt lên, rồi lại tìm đến nữa

Dòng sông lớn luôn băng đi hối hả

Là sự tự do ta tặng cho mình.

 

Lẽ sống và lẽ chết của anh,

Ta đi mãi về nhau tìm mãi bản thân mình

Cuộc chinh phục suốt đời không tới đích

Cuộc chinh phục suốt đời không chiếm lĩnh

Những địa tầng đảo mới những ngôi sao

Thật nhọc nhằn mà cũng sướng vui sao

Ta gửi lại những đỉnh non cao vời nên giá lạnh

Nỗi thất vọng làm gương soi hy vọng

Ta gửi lại tình yêu như ánh sáng hiền hòa

Và chân trời - di chúc của đời ta.

Thư viết cho Quỳnh trên máy bay

Có phải vì mười lăm năm yêu anh

Trái tim em đã mệt?

Cô gái bướng bỉnh

Cô gái hay cười ngày xưa

Mẹ của các con anh

Một tháng nay nằm viện.

 

Chiếc giường trắng, vách tường cũng trắng

Một mình em với giấc ngủ chập chờn

Thương trái tim nhiều vất vả lo buồn

Trái tim lỡ yêu người trai phiêu bạt

Luôn mắc nợ những chuyến đi, những giấc mơ điên rồ, những ngọn lửa không có thật

Vẫn là gã trai nông nổi của em

Người chồng đoảng của em

15 mùa hè chói lọi, 15 mùa đông dài.

 

Người yêu ơi

Có nhịp tim nào buồn khổ vì anh?

Thôi đừng buồn nữa, đừng lo phiền

Rồi em sẽ khỏe lên

Em phải khoẻ lên

Bởi ta còn rất nhiều dặm đường phải đi

Nhiều việc phải làm nhiều biển xa phải tới

Mùa hè náo động dưới kia

Tiếng ve trong vườn nắng

Và sau đê sông Hồng nước lớn

Đỏ phập phồng như một trái tim đau

Từ nơi xa anh vội về với em

Chiếc máy bay bay dọc sông Hồng

Hà Nội sau những đám mây

Anh dõi tìm: đâu, giữa chấm xanh nào

Có căn phòng bệnh viện nơi em ở?

 

Trái tim anh trong ngực em rồi đó

Hãy giữ gìn cho anh

Đêm hãy mơ những giấc mơ lành

Ngày yên tĩnh như anh luôn ở cạnh

Ta chỉ mới bắt đầu những ngày đẹp nhất

Vở kịch lớn, bài thơ hay nhất

Dành cho em, chưa kịp viết tặng em

Tấm màn nhung đỏ thắm

Mới bắt đầu kéo lên

Những ngọn nến lung linh quanh giá nhạc

Bao nỗi khổ niềm yêu thành tiếng hát

Trái tim hãy vì anh mà khỏe mạnh

Trái tim của mùa hè, tổ ấm chở che anh.

Nhà thơ Lưu Quang Vũ là “bó đuốc” rực cháy trong thi đàn Việt Nam. Dù cuộc đời đã khép lại ở tuổi 40 nhưng những tác phẩm của ông vẫn còn sống mãi đến tận hôm nay với một chất thơ nồng nàn, đắm đuối.

Đừng quên theo dõi chuyên mục Sống đẹp của voh.com.vn để cập nhật liên tục những kiến thức mới nhất, hấp dẫn nhất.