Chất thải công nghiệp chất đầy tại các cảng biển

(VOH) - Nhà nước đã có những qui định rất rõ về việc nghiêm cấm nhập khẩu chất thải công nghiệp, nhưng trong thực tế, không ít các doanh nghiệp chỉ nghĩ đến lợi ích cục bộ của đơn vị mình nên đã bất chấp tất cả. Họ dùng những thủ đoạn tinh vi như nhập phế liệu về chế biến làm nguyên liệu, hàng cũ, tạm nhập tái xuất.

Nhưng khi cơ quan chức năng kiểm tra thì đó thực chất là các chất thải công nghiệp.
Theo tổng hợp của Tổng cục Hải quan thì các container gọi là phế liệu hiện đang tồn đọng ở các cảng biển trên phạm vi cả nước cũng phải lên đến trên 10.000 chiếc , mặc dù đã quá thời hạn phải làm thủ tục hải quan nhưng các chủ hàng vẫn chưa thấy đến. Bởi lẽ, khi phát hiện hàng hóa nhập khẩu không đúng qui định đã có rất nhiều trường hợp doanh nghiệp bỏ của chạy lấy người, hoặc là không thừa nhận hàng của mình, hoặc đổ lỗi cho khách hàng chuyển nhầm địa chỉ. Nhưng dù bỏ của chạy lấy người nhưng các doanh nghiệp này đã có lợi nhuận vì khi họ chấp nhận nhập khẩu thì phía khách hàng có chất thải công nghiệp đã trả tiền trước cho doanh nghiệp nhập khẩu. Chính vì lợi ích cục bộ của đơn vị mình mà doanh nghiệp đã nhập khẩu chất thải công nghiệp dưới danh nghĩa hàng phế liệu, hàng cũ, tạm nhập tái xuất. Vì chính các nước có nền công nghiệp phát triển rất đang khó khăn trong việc xử lý, giải quyết chất thải công nghiệp nên họ sẵn sàng xuất khẩu theo giá hỗ trợ và có nhiều ưu đãi cho doanh nghiệp chấp nhận nhập khẩu. Hậu quả là các nước nhập khẩu chất thải công nghiệp trở thành bãi rác công nghiệp của họ và hậu quả ô nhiễm môi trường là nhãn tiền.
Đó là chưa kể đến không ít hàng hóa là phụ phẩm gia cầm, gia súc mà không ít doanh nghiệp đã nhập khẩu nhưng khi cơ quan chức năng phát hiện không bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm thì doanh nghiệp cũng bỏ của chạy lấy người.
Việc tồn đọng hàng nghìn container hàng hóa gọi là phế liệu, hàng cũ, hàng tạm nhập tái xuất tại các cảng biển và doanh nghiệp bỏ của chạy lấy người không chỉ gây ô nhiễm môi trường mà còn gây khó khăn cho ngành hải quan, do kho bãi bị chiếm dụng, hàng hóa xuất nhập khẩu khác gặp khó khi về đến cảng vì thiếu kho bãi để tạm chứa.
Hiện trạng này không phải cơ quan chức năng không biết nhưng ngoài việc cố tình lách luật để thu về lợi ích cục bộ của doanh nghiệp thì các biên pháp chế tài cũng chưa đủ mạnh. Việc qui định xử phạt quá hạn lưu kho lên đến 66 USD/ngày/ container nhưng vì lợi nhuận thì doanh nghiệp chấp nhận. Và khi doanh nghiệp bỏ của chạy lấy người thì xử lý hàng tồn đọng này cũng phải mất rất nhiều thời gian với nhiều thủ tục nhiêu khê. Do vậy, cần phải có chế tài đủ mạnh để xử lý tình trạng doanh nghiệp núp danh nhập phế liệu, hàng cũ, tạm nhập tái xuất để nhập khẩu chất thải công nghiệp để bảo vệ an toàn môi trường.