Tư vấn từ lương y Nguyễn Công Đức, nguyên giảng viên Đại học Y dược TPHCM.
Đọc giả có thể nghe hoặc đọc chi tiết
Trào ngược dạ dày thực quản - còn gọi là viêm thực quản trào ngược - là bệnh đường tiêu hóa trên phổ biến nhất hiện nay.
Nguyên nhân gây trào ngược dạ dày
Bình thường khi nuốt, cơ vòng thực quản dưới nằm ở chỗ nối giữa thực quản và dạ dày sẽ mở ra để cho thức ăn đi xuống dạ dày và sau đó đóng kín lại. Nếu cơ này bị giãn bất thường hoặc bị yếu, acid trong dạ dày có thể chảy ngược lên thực quản.
Tình trạng căng thẳng kéo dài (Stress) được cho là nguyên nhân phổ biến nhất gây trào ngược dạ dày thực quản: Trạng thái này ảnh hưởng tiêu cực tới hệ tiêu hóa.
Khi thần kinh bị dồn nén, áp lực cơ thể sẽ tiết ra cortisol. Chất này làm hại cả dạ dày và thực quản vì chúng làm sản sinh chất pepsin và tăng tiết nhiều acid trong dạ dày hơn khiến hiện tượng trào ngược dạ dày thực quản xuất hiện.
Bệnh lý viêm loét dạ dày tá tràng cũng gây trào ngược dạ dày thực quản: Bất cứ tổn thương nào cũng khiến chức năng của dạ dày bị suy giảm. Khi thức ăn đi vào không được tiêu hóa ngay, bị ứ đọng và lên men trong dạ dày, quá trình này dẫn đến sinh khí, tạo áp lực lên cơ thắt thực quản khiến chúng không đóng kín được. Khi đó thức ăn lẫn dịch tiêu hóa càng dễ bị đẩy ngược lên trên.
Còn một số bệnh lý khác gây nên chứng trào ngược dạ dày, có thể kể đến chứng sa dạ dày, thoát vị cơ hoành hay cả béo phì. Một nguyên nhân khác là do những tai nạn không may làm ảnh hưởng đến chức năng của hệ tiêu hóa.
Dấu hiệu nhận biết
- Ợ hơi lúc đói: nếu bạn thường xuyên ợ hơi ngay cả khi đói hoặc không ăn uống gì, cần nghĩ đến khả năng mắc bệnh trào ngược dạ dày thực quản.
- Ợ nóng là cảm giác nóng rát từ dạ dày hay vùng ngực dưới, lan hướng lên cổ, có khi đến tận vùng hạ họng, mang tai, kèm theo đó là vị chua trong miệng. Nguyên nhân là dịch dạ dày trào ngược lên thực quản, axit hoặc dịch mật trong dịch dạ dày tiếp xúc với niêm mạc thực quản gây cảm giác nóng, nóng rát.
Ợ chua là triệu chứng xảy ra nhiều nhất vào buổi sáng khi đánh răng. Trương lực co bóp của dạ dày tăng lên cao nhất khi bụng rỗng, đẩy dịch dạ dày lên đến cuống họng gây cảm giác ợ chua. Việc đánh răng làm tăng kích thích, bởi vậy dễ gây nôn vào buổi sáng ở bệnh nhân trào ngược dạ dày.
- Buồn nôn và nôn: Đây là nhóm triệu chứng trào ngược dạ dày rất phổ biến, thường xuất hiện khi ăn quá no hoặc nằm ngay sau khi ăn. Các chất trào ngược lên thực quản không chỉ là hơi, dịch tiêu hóa mà cả thức ăn khiến người bệnh có cảm giác buồn nôn, nôn.