Châu Âu đối mặt thử thách lịch sử trước căng thẳng Mỹ - Ukraine

VOH - Cuộc tranh luận gay gắt giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại Nhà Trắng hôm 28/2 đã khiến giới quan sát bất ngờ.

Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện nay, đây không phải là diễn biến khó đoán.

Châu Âu đang đứng trước một thách thức lịch sử khi mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương có dấu hiệu rạn nứt. Việc Washington và Kyiv căng thẳng có thể đẩy Ukraine vào thế cô lập và khiến tình hình chiến sự thêm bấp bênh. Các chuyên gia cảnh báo, nếu không có hành động quyết liệt, châu Âu có nguy cơ bị đẩy vào thế bị động trong cuộc xung đột đang diễn ra.

Cựu Phó trợ lý Ngoại trưởng Mỹ Joel Rubin kêu gọi châu Âu nhanh chóng tìm ra giải pháp để duy trì sự ủng hộ từ Mỹ, đồng thời xoa dịu Ukraine trong giai đoạn nhạy cảm này. Trong khi đó, tiến sĩ Samuel Ramani từ Viện Nghiên cứu Quốc phòng Hoàng gia Anh nhận định, khoảng cách ngày càng lớn giữa Mỹ và châu Âu đang khiến tương lai của Ukraine trở nên u ám hơn.

Chau au

Nếu rạn nứt giữa Kyiv và Washington không được khắc phục nhanh chóng, viện trợ quân sự từ Mỹ có thể bị cắt đứt hoàn toàn. Hồi đầu tháng 2, một số chuyến hàng vũ khí của Mỹ dành cho Ukraine đã bị trì hoãn, làm dấy lên lo ngại trong nội bộ Kyiv và EU.

Trước tình hình này, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Thủ tướng Anh Keir Starmer đã đề xuất lệnh ngừng bắn kéo dài một tháng ở Ukraine. Trong khi đó, ông Macron cũng kêu gọi các nước EU tăng ngân sách quốc phòng lên 3-3,5% GDP để thích ứng với sự thay đổi chính sách của Mỹ.

Dù Ukraine vẫn còn đủ khí tài để chiến đấu ít nhất đến mùa hè, việc mất đi sự hỗ trợ từ Washington có thể khiến họ buộc phải rút quân khỏi các khu vực quan trọng để tập trung phòng thủ. Điều này không chỉ làm suy yếu lợi thế chiến trường mà còn khiến Ukraine mất đi đòn bẩy trong các cuộc đàm phán hòa bình.

Trong bối cảnh chính quyền Trump muốn thiết lập lại quan hệ với Nga và không coi an ninh châu Âu là lợi ích cốt lõi, câu hỏi đặt ra là liệu EU có sẵn sàng hành động? Chuyên gia Rachel Rizzo từ Hội đồng Đại Tây Dương nhận định: “Bây giờ là thời điểm để đánh giá liệu châu Âu có thể đưa ra những bảo đảm an ninh dài hạn cho Ukraine, hay bộ máy quan liêu ở Brussels sẽ tiếp tục cản trở?”.

Hội nghị thượng đỉnh quốc phòng châu Âu tại London hôm 2/3 càng trở nên quan trọng trong bối cảnh hiện nay. Kaja Kallas, nhà ngoại giao hàng đầu của EU, thẳng thắn tuyên bố sau cuộc họp: “Hôm nay, thế giới tự do đã nhận ra một điều: Chúng ta cần một nhà lãnh đạo mới”.

Với cuộc gặp không đạt kết quả tại Nhà Trắng, niềm tin vào Mỹ như một đồng minh vững chắc của châu Âu đang lung lay. Ukraine có thể là nạn nhân đầu tiên của sự thay đổi này, nhưng rất có thể họ sẽ không phải là nạn nhân duy nhất. Khả năng các nước EU đoàn kết và đưa ra kế hoạch hành động rõ ràng sẽ quyết định không chỉ số phận Ukraine mà còn cả tương lai của lục địa này.

 
Bình luận