Động thái quan trọng đầu tiên của Thổ Nhĩ Kỳ với Israel kể từ khi xung đột nổ ra ở Gaza

Theo hãng tin Reuters, đây là động thái quan trọng đầu tiên của Thổ Nhĩ Kỳ trong việc phản đối hoạt động quân sự của Israel ở Gaza, khi xung đột giữa Israel và phong trào vũ trang Hồi giáo Hamas đã kéo dài 6 tháng. 

Kể từ khi chiến sự nổ ra, Thổ Nhĩ Kỳ đã nhiều lần phản đối chiến dịch tiến công vào Dải Gaza của Israel, kêu gọi thực thi lệnh ngừng bắn ngay lập tức và viện trợ hàng ngàn tấn thực phẩm, nhu yếu phẩm cần thiết cho người dân ở Gaza. Cả hai cũng rút đại sứ về nước và thường xuyên công kích lẫn nhau. 

Mặc dù vậy, Thổ Nhĩ Kỳ vẫn duy trì quan hệ thương mại với Israel, gây ra làn sóng phản đối mạnh mẽ từ trong nước.

Theo dữ liệu do Hiệp hội các nhà xuất khẩu Thổ Nhĩ Kỳ (TIM) công bố, trong khi thương mại với Israel đã giảm kể từ ngày 7/10/2023 (ngày Hamas tấn công vào lãnh thổ Israel và xung đột bùng nổ), thì xuất khẩu sang Israel cho đến nay vẫn tăng mỗi tháng trong năm 2024. Tuy nhiên, tổng kim ngạch xuất khẩu trong quý đầu tiên của năm 2024 đã giảm 21,6% so với cùng kỳ năm ngoái, đạt 1,1 tỷ USD - theo dữ liệu của TIM.

Ngày 9/4, Thổ Nhĩ Kỳ chính thức tuyên bố các biện pháp hạn chế xuất khẩu hàng hóa sang Israel, sau khi Israel từ chối yêu cầu của Thổ Nhĩ Kỳ về việc tham gia thả hàng viện trợ nhân đạo ở Gaza. 

Thông báo của Bộ Thương mại Thổ Nhĩ Kỳ nêu rõ các biện pháp này áp dụng với việc xuất khẩu 54 danh mục mặt hàng - bao gồm sắt, thép, đá hoa cương, xi-măng, nhôm, gạch, phân bón, các thiết bị vật tư xây dựng, nhiên liệu hàng không...

"Quyết định này sẽ được giữ nguyên cho đến khi Israel, theo các nghĩa vụ trong luật pháp quốc tế, khẩn trương tuyên bố một lệnh ngừng bắn ở Gaza và không gây cản trở nào đối với dòng viện trợ nhân đạo vào Dải Gaza", trích thông báo của Bộ Thương mại Thổ Nhĩ Kỳ.

Phản ứng trước động thái của Thổ Nhĩ Kỳ, Ngoại trưởng Israel, ông Israel Katz, cho rằng Ankara đã "đơn phương vi phạm" các hiệp định thương mại với Israel. 

"Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan đã một lần nữa hy sinh các lợi ích kinh tế của người dân trong nước để hỗ trợ Hamas, và chúng tôi sẽ đáp trả tương xứng", Ngoại trưởng Israel nói.