Tin tứcEU sẽ vay chung một khoản 150 tỷ euro (tương đương 157,76 tỷ USD), nhằm cho các quốc gia thành viên vay lại để phục vụ các mục tiêu quốc phòng. Đề xuất này sẽ được thảo luận tại hội nghị thượng đỉnh đặc biệt của các lãnh đạo EU vào ngày 6/3.
Khoản vay chung này là một phần trong kế hoạch lớn hơn của EU, nhằm huy động tổng cộng 800 tỷ euro để củng cố sức mạnh phòng thủ của toàn bộ khu vực. Sự thay đổi này được thực hiện trong bối cảnh EU đang phải đối mặt với những thách thức ngày càng gia tăng về an ninh, đặc biệt là sự bất định trong chính sách quốc phòng của Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump.
Lý do chính dẫn đến quyết định vay chung này là nhu cầu cấp bách của EU trong việc gia tăng chi tiêu quốc phòng trong thập niên tới.
Với tình hình toàn cầu ngày càng căng thẳng, đặc biệt là sau những động thái của Mỹ, EU cảm thấy cần phải tự chủ hơn trong vấn đề quốc phòng.
Theo bà von der Leyen, chi tiêu quốc phòng của các quốc gia thành viên EU cần phải được tăng cường ngay lập tức và duy trì trong suốt thập niên này, đặc biệt là khi các quốc gia đối mặt với những đe dọa an ninh mới.
Bà von der Leyen nhấn mạnh rằng khoản vay chung này sẽ được sử dụng để phát triển các năng lực phòng thủ chung, bao gồm các hệ thống phòng không, pháo binh, tên lửa, đạn dược, máy bay không người lái (UAV) và các hệ thống chống UAV.
Ngoài ra, các nhu cầu khác như an ninh mạng và khả năng cơ động của lực lượng cũng sẽ được chú trọng. Mục tiêu của sáng kiến này là giúp các quốc gia thành viên EU hợp tác trong việc mua sắm thiết bị quốc phòng, từ đó giảm chi phí, tăng khả năng tương tác và củng cố cơ sở công nghiệp quốc phòng toàn khu vực.
Ủy ban châu Âu cũng đề xuất một biện pháp quan trọng khác là miễn chi tiêu quốc phòng khỏi các giới hạn tài chính mà EU áp dụng đối với các chính phủ.
Bà von der Leyen cho rằng nếu các quốc gia EU tăng chi tiêu quốc phòng trung bình 1,5% GDP, thì sẽ có thêm không gian tài khóa, tạo ra gần 650 tỷ euro cho các dự án quốc phòng. Đây là một cách để EU giảm bớt sự phụ thuộc vào các nguồn tài chính ngoài khu vực, đồng thời xây dựng một hệ thống quốc phòng mạnh mẽ và độc lập.
EC cũng đề xuất cho các quốc gia thành viên sử dụng quỹ gắn kết của EU - một quỹ được thiết kế để nâng cao mức sống cho các khu vực nghèo hơn trong EU vào mục đích quốc phòng. Đây là một giải pháp linh hoạt, giúp các quốc gia trong EU có thể huy động tài chính từ nhiều nguồn khác nhau.
Đề xuất này cũng phản ánh sự ngờ vực ngày càng tăng trong EU về cam kết quốc phòng của Mỹ. Sau khi Tổng thống Trump yêu cầu các quốc gia NATO chi ít nhất 5% GDP cho quốc phòng - một mức không quốc gia nào trong NATO, kể cả Mỹ đạt được, ác nhà lãnh đạo châu Âu cảm thấy rằng họ không thể tiếp tục phụ thuộc vào Mỹ để đảm bảo an ninh.
Việc Tổng thống Trump đình chỉ viện trợ quân sự cho Ukraine cũng làm gia tăng bất ổn trong quan hệ giữa Mỹ và các đồng minh NATO, khiến châu Âu phải tìm cách tự bảo vệ mình.
Châu Âu nhận thức rõ rằng việc bảo vệ khu vực này không thể chỉ dựa vào các cam kết của các đối tác bên ngoài, đặc biệt là khi những cam kết này có thể thay đổi theo từng chính phủ. EU đã quyết định hành động để xây dựng một năng lực phòng thủ tự chủ, tăng cường khả năng tương tác giữa các quốc gia và bảo vệ lợi ích chung của toàn khối.
