Mức thuế VAT 15% bao gồm các chi phí liên quan đến thăm dò như khoan và kiểm định mẫu, làm tăng đáng kể chi phí ban đầu cho các doanh nghiệp ở giai đoạn đầu của các dự án khai thác khoáng sản có rủi ro cao. Ghana đã áp dụng mức thuế này cách đây 25 năm, trong bối cảnh tiến hành các cải cách tài khóa rộng hơn.
Nhiều tổ chức trong ngành từ lâu đã cho rằng mức thuế này làm giảm động lực đầu tư vào các dự án mới và khiến Ghana mất lợi thế cạnh tranh trước các nước như Bờ Biển Ngà, Burkina Faso và Kenya – nơi miễn thuế VAT cho hoạt động thăm dò.
Hoạt động khai thác bên vàng tại vùng Ahafo, Ghana. - Ảnh: Reuters.
Bộ trưởng Tài chính Ghana Cassiel Ato Forson cho biết, việc bãi bỏ thuế VAT sẽ khôi phục niềm tin của nhà đầu tư, thúc đẩy các dự án khai thác mới và bảo đảm tính bền vững lâu dài cho ngành khai thác khoáng sản của đất nước.
Theo ông Forson việc bãi bỏ thuế nằm trong kế hoạch rà soát toàn diện thuế VAT, nhằm thúc đẩy khai thác có trách nhiệm và hạn chế hoạt động thăm dò trái phép, vốn gây suy thoái rừng và nguồn nước.
Chính sách này được đưa ra sau khi Ghana công bố lượng vàng xuất khẩu quy mô nhỏ đạt mức kỷ lục từ tháng 1 đến tháng 10. Theo số liệu của Bộ Tài chính, khối lượng xuất khẩu vàng đã tăng vọt lên 81,7 tấn, trị giá khoảng 8,1 tỷ USD, vượt cả khối lượng xuất khẩu từ khai thác quy mô lớn với 74,1 tấn trị giá 6,6 tỷ USD. Ghana đặt mục tiêu sản xuất khoảng 144,5 tấn vàng trong năm 2025.
Ông Forson nhận định, sự bứt phá này cho thấy hiệu quả của các cải cách quản lý trong thời gian qua, giúp hợp pháp hóa hoạt động khai thác thủ công và siết chặt kiểm soát xuất khẩu.


