Bên lề Tuần lễ cấp cao APEC tại Lima, Peru, ngày 16/11, Tổng thống Mỹ Joe Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã có cuộc gặp quan trọng, tái khẳng định nỗ lực duy trì các kênh liên lạc chiến lược nhằm quản lý cạnh tranh giữa hai cường quốc. Đây có thể là cuộc gặp cuối cùng của hai nhà lãnh đạo trước khi chính quyền Mỹ chuyển giao quyền lực.
Trong cuộc gặp kéo dài, hai bên đã thảo luận về một loạt vấn đề song phương, khu vực và toàn cầu, bao gồm các lĩnh vực hợp tác tiềm năng và những điểm bất đồng. Theo Nhà Trắng, cuộc đối thoại diễn ra trong không khí mang tính xây dựng, hướng đến việc duy trì một mối quan hệ ổn định và có trách nhiệm giữa Mỹ và Trung Quốc.
Tổng thống Joe Biden nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giữ vững các kênh liên lạc mở để quản lý cạnh tranh, tránh để nó leo thang thành xung đột. Ông Biden khẳng định: “Hai nước không thể để sự cạnh tranh trở thành xung đột. Đó là trách nhiệm của chúng ta.”
Về phía mình, Chủ tịch Tập Cận Bình nhấn mạnh, quan hệ Mỹ - Trung đã trải qua nhiều biến động trong bốn năm qua nhưng vẫn duy trì ổn định nhờ nỗ lực của cả hai bên. Ông Tập khẳng định mục tiêu xây dựng một mối quan hệ lành mạnh, ổn định và bền vững giữa hai nước vẫn không thay đổi.
Hai nhà lãnh đạo đã điểm lại các tiến bộ trong hợp tác kể từ cuộc gặp thượng đỉnh tháng 11 năm ngoái, bao gồm nỗ lực chống ma túy, đối thoại về trí tuệ nhân tạo (AI), biến đổi khí hậu, giao lưu nhân dân và liên lạc cấp cao giữa quân đội hai nước.
Đáng chú ý, hai bên tái khẳng định tầm quan trọng của việc nối lại các cơ chế đối thoại quân sự, bao gồm thỏa thuận tham vấn quân sự hàng hải Mỹ - Trung. Các cuộc trao đổi này nhằm giảm thiểu nguy cơ xung đột bất ngờ và tăng cường hiểu biết lẫn nhau.
Về trí tuệ nhân tạo, cả hai bên nhấn mạnh cần quản lý cẩn thận các rủi ro liên quan đến AI trong lĩnh vực quân sự, thúc đẩy AI vì lợi ích nhân loại và bảo đảm vai trò của con người trong các quyết định quan trọng, đặc biệt liên quan đến sử dụng vũ khí hạt nhân.
Tổng thống Biden bày tỏ quan ngại về việc Nga mở rộng xung đột tại Ukraine và lên án hành động của Triều Tiên khi gửi lực lượng hỗ trợ Nga. Ông cũng nhấn mạnh cam kết của Mỹ đối với luật pháp quốc tế, tự do hàng hải và hòa bình, ổn định tại biển Đông và biển Hoa Đông.
Liên quan đến Đài Loan, ông Biden tái khẳng định chính sách “Một Trung Quốc” của Mỹ trên cơ sở Đạo luật Quan hệ Đài Loan và các thông cáo chung Mỹ - Trung. Ông Biden nhấn mạnh Mỹ phản đối mọi nỗ lực đơn phương nhằm thay đổi hiện trạng và kêu gọi giải quyết hòa bình các bất đồng ở eo biển Đài Loan.
Kết thúc cuộc gặp, hai nhà lãnh đạo nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì các kênh liên lạc chiến lược trên mọi lĩnh vực, từ ngoại giao, quân sự đến thương mại và tài chính. Cả hai tái khẳng định trách nhiệm của Mỹ và Trung Quốc trong việc đảm bảo hòa bình, ổn định và thúc đẩy hợp tác vì lợi ích toàn cầu.