Thuế quan mới của Mỹ thổi bùng lo ngại suy thoái toàn cầu

Nhiều lo ngại rằng các biện pháp này có thể kích hoạt suy thoái kinh tế toàn cầu, thậm chí đẩy quan hệ Mỹ - Trung rơi vào vòng xoáy căng thẳng mới.

Trong thư thường niên gửi cổ đông ngày 7-4, Jamie Dimon – Giám đốc điều hành JPMorgan Chase, cảnh báo rằng chính sách thuế quan đơn phương và các động thái đối đầu thương mại của Mỹ có thể gây ra hậu quả lâu dài cho nền kinh tế Mỹ cũng như hệ thống tài chính toàn cầu.

Ông Dimon dự báo, nếu chiến tranh thương mại bùng nổ, lạm phát sẽ kéo dài, niềm tin kinh doanh sụt giảm, đồng USD suy yếu, dòng vốn bị thu hẹp và các doanh nghiệp sẽ phải đối mặt với lợi nhuận sụt giảm mạnh. Ngân sách liên bang cũng có nguy cơ thâm hụt nghiêm trọng hơn trong bối cảnh chi phí gia tăng và tăng trưởng chậm lại.

Xem toàn màn hình

Lo ngại của ông Dimon được đưa ra trong thời điểm thị trường chứng khoán toàn cầu vừa chứng kiến một tuần bốc hơi hàng nghìn tỉ USD giá trị vốn hóa, ngay sau khi Mỹ tuyên bố áp dụng thêm các mức thuế mới đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc và một số đối tác thương mại lớn.

Trước đó, các CEO của nhiều ngân hàng lớn tại Mỹ đã có cuộc họp kín với Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick để thảo luận về hậu quả tiềm ẩn của các chính sách thuế quan. Cuộc họp do Diễn đàn Dịch vụ Tài chính – nhóm vận động hành lang đại diện cho ngành ngân hàng – tổ chức.

Không chỉ ông Dimon, Larry Fink – CEO BlackRock – cũng lên tiếng cảnh báo về nguy cơ “mùa đông kinh tế” đang tới gần. Theo ông, thị trường có thể sụt thêm 20% nếu các chính sách hiện tại không được điều chỉnh. Trong khi đó, tỷ phú Bill Ackman kêu gọi Nhà Trắng tạm ngưng các mức thuế mới để tái đàm phán một cách ôn hòa và chiến lược hơn.

Các nhà đầu tư kỳ cựu như Stanley Druckenmiller và James Chanos cũng lên tiếng phản đối, cho rằng thuế quan trên 10% sẽ tạo rủi ro nghiêm trọng cho Mỹ, và làm tăng căng thẳng thương mại với Trung Quốc lên mức nguy hiểm.

Ngân hàng JPMorgan trong báo cáo mới nhất đã nâng mức dự báo khả năng xảy ra suy thoái tại Mỹ và toàn cầu lên 60%, tăng mạnh so với mức 40% trước đó. Giới học giả cũng đồng loạt lên tiếng.

Tại Diễn đàn Trung Quốc của Đại học Harvard hôm 6-4, Giáo sư Graham Allison – tác giả khái niệm “Bẫy Thucydides” – cảnh báo rằng một cuộc chiến thương mại toàn diện Mỹ - Trung là hoàn toàn có thể xảy ra nếu hai bên không kiên trì đối thoại và lãnh đạo một cách tỉnh táo.

Theo ông Allison, “Bẫy Thucydides” là tình huống xảy ra khi một cường quốc đang nổi (Trung Quốc) thách thức cường quốc thống trị (Mỹ), khiến nguy cơ xung đột vũ trang hoặc kinh tế gia tăng. Việc Mỹ đơn phương leo thang thuế quan, theo ông, đang kích hoạt đúng mô hình xung đột này.

Hiện tại, cộng đồng quốc tế đang theo dõi sát sao động thái tiếp theo từ Washington và Bắc Kinh, trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu đang chao đảo giữa những bất ổn tài chính, địa chính trị và nguy cơ suy thoái lan rộng.