Trung tá, bác sĩ Hoàng Tiến Trọng Nghĩa – Chủ nhiệm Khoa Nội thần kinh, cho biết bệnh nhân nhập viện trong tình trạng sụp mi mắt, mắt không cử động được, đồng tử giãn, liệt cả tay chân. Ban đầu, do người bệnh sống một mình nên không ai nắm rõ được tiền sử ăn uống hay thời điểm phát bệnh chính xác. Sau khi thực hiện các xét nghiệm, bệnh nhân được chẩn đoán bị ngộ độc botulinum – một loại độc tố cực mạnh có thể gây tử vong nếu không được xử lý kịp thời.
Theo lời kể của bệnh nhân sau khi tỉnh lại, anh đã ăn pate đóng hộp từ trước đó, nhưng không ăn hết ngay mà để hộp pate bên ngoài ở nhiệt độ phòng và tiếp tục sử dụng vào ngày hôm sau. Chính hành động này đã tạo điều kiện cho vi khuẩn Clostridium botulinum sinh sôi, tiết ra độc tố gây hại.
Do được chẩn đoán muộn, phương pháp điều trị chủ yếu là hỗ trợ hô hấp bằng máy thở, nâng đỡ thể trạng, điều trị biến chứng và phục hồi chức năng thông qua vật lý trị liệu. Sau hơn hai tháng điều trị tích cực, bệnh nhân đã có dấu hiệu hồi phục, có thể mở mắt, cử động lại tay chân. Tuy nhiên, bệnh nhân vẫn phải lệ thuộc máy thở và chưa thể ngồi hay đi lại.
Bác sĩ Nghĩa cảnh báo, độc tố botulinum được sinh ra trong môi trường yếm khí – tức môi trường kín, thiếu oxy, rất dễ gặp trong các loại thực phẩm đóng hộp, thịt nguội, đồ ủ chua, lên men nếu không được chế biến và bảo quản đúng cách. Khi độc tố xâm nhập vào cơ thể, nó gây liệt cơ cấp tính, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ thần kinh và đặc biệt là cơ hô hấp.
Triệu chứng ngộ độc thường khởi phát sau vài giờ hoặc vài ngày sau khi ăn, gồm sụp mi, nhìn mờ, nói khó, yếu cơ từ mặt lan xuống tay chân, liệt cơ hô hấp, kèm theo đau bụng, buồn nôn. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, người bệnh có thể rơi vào suy hô hấp và tử vong.
Bác sĩ khuyến cáo người dân tuyệt đối không sử dụng thực phẩm đóng hộp có dấu hiệu hư hỏng như hộp bị phồng, móp méo, rỉ sét. Sau khi mở hộp, nếu chưa sử dụng hết thì phải bảo quản trong tủ lạnh và nên dùng sớm. Tốt nhất nên nấu chín kỹ trước khi ăn, đặc biệt với các thực phẩm như thịt hộp, pate. Không để thực phẩm ở nhiệt độ phòng quá lâu, nhất là trong điều kiện nóng ẩm, và luôn đảm bảo vệ sinh trong suốt quá trình chế biến, bảo quản và sử dụng.
Trường hợp ngộ độc botulinum là lời cảnh báo nghiêm khắc về sự chủ quan trong thói quen ăn uống và bảo quản thực phẩm không đúng cách – điều tưởng chừng nhỏ nhặt nhưng có thể đe dọa tính mạng.
