Đây là bước đi mạnh mẽ nhằm đối phó với các nguy cơ tiềm tàng và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của những người trực tiếp thực hiện nhiệm vụ thi hành án.
Ngày 1/10/2024, Thường trực Ban Bí thư Lương Cường đã ký ban hành quy định 183/2024 của Bộ Chính trị, với nội dung chi tiết về việc bảo vệ cơ quan, tổ chức và cá nhân trong hoạt động điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án. Quy định này đặc biệt nhấn mạnh việc bảo vệ không chỉ cán bộ thi hành công vụ mà còn cả những người thân của họ.
Những đối tượng được bảo vệ
Theo quy định mới, đối tượng được bảo vệ bao gồm các cơ quan, tổ chức có thẩm quyền trong hoạt động tố tụng hình sự, dân sự, hành chính, cũng như các cơ quan quản lý và thi hành án. Những cán bộ trực tiếp thực hiện công việc như thủ trưởng, phó thủ trưởng cơ quan điều tra, viện trưởng, chánh án, điều tra viên, kiểm sát viên, thẩm phán, chấp hành viên và nhiều nhân sự có trách nhiệm khác đều nằm trong phạm vi bảo vệ.
Điều này đảm bảo rằng tất cả những người có vai trò lãnh đạo hoặc thực hiện các nhiệm vụ tố tụng, thi hành án đều được bảo vệ đầy đủ trong quá trình công tác. Các thông tin, dữ liệu cá nhân của những người này, bao gồm cả dữ liệu nhạy cảm, sẽ được bảo mật nghiêm ngặt nhằm ngăn chặn các rủi ro tiềm ẩn như tấn công thông tin hay lộ lọt thông tin cá nhân.
Đặc biệt, quy định còn mở rộng việc bảo vệ đến các thành viên gia đình của những người thi hành công vụ, bao gồm vợ (chồng), cha mẹ, con cái, cha mẹ nuôi, con nuôi theo quy định của pháp luật. Điều này giúp đảm bảo rằng không chỉ bản thân cán bộ, mà cả những người thân của họ cũng không bị đe dọa hay bị xâm phạm trong quá trình công tác.
Các hành vi bị nghiêm cấm
Quy định 183/2024 cũng đưa ra danh sách các hành vi vi phạm bị nghiêm cấm nhằm bảo vệ toàn diện cho cơ quan, tổ chức và người thi hành công vụ. Có tới 11 hành vi được liệt kê rõ ràng, bao gồm các hành động như xâm phạm, đe dọa trụ sở làm việc của các cơ quan chức năng; xâm phạm tài sản, hồ sơ, tài liệu, phương tiện làm việc; tấn công mạng, chiếm đoạt thông tin dữ liệu điện tử của các cơ quan liên quan; và làm lộ, lọt thông tin bảo mật.
Ngoài ra, quy định cũng nghiêm cấm các hành vi sử dụng thông tin sai lệch, bịa đặt để gây ảnh hưởng tiêu cực đến uy tín của các cơ quan, tổ chức và cá nhân trong quá trình tố tụng, thi hành án. Điều này bao gồm việc tố cáo, khiếu nại vô căn cứ, lan truyền thông tin sai sự thật nhằm kích động, vu cáo hoặc xúc phạm uy tín, danh dự của các cá nhân liên quan.
Hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn để trả thù, trù dập, cản trở công việc của các cán bộ thi hành công vụ cũng bị nghiêm cấm. Điều này đảm bảo rằng không có sự can thiệp không hợp pháp vào quá trình điều tra, xét xử hoặc thi hành án. Các hành vi ép buộc, lôi kéo cán bộ thi hành công vụ làm sai lệch thông tin, không tuân thủ quy trình hoặc quy định cũng được coi là vi phạm nghiêm trọng.
Biện pháp phòng ngừa và xử lý vi phạm
Ngoài việc liệt kê các hành vi bị nghiêm cấm, quy định 183/2024 còn nhấn mạnh đến việc phòng ngừa rủi ro và bảo vệ các cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan. Các biện pháp phòng ngừa được đưa ra bao gồm đảm bảo an ninh tại trụ sở làm việc, duy trì bảo mật thông tin cá nhân của cán bộ thi hành công vụ, và tăng cường công tác giám sát nhằm ngăn chặn các hành vi vi phạm.
Các cơ quan chức năng cũng được yêu cầu thực hiện nghiêm túc việc bảo vệ tài sản, hồ sơ, tài liệu liên quan đến quá trình tố tụng, thi hành án. Đây là bước đi quan trọng trong việc giảm thiểu rủi ro và đảm bảo an toàn cho toàn bộ quá trình công tác. Nếu phát hiện có hành vi vi phạm, cơ quan chức năng có thẩm quyền sẽ tiến hành điều tra và xử lý theo đúng quy định pháp luật, bao gồm việc truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc hành chính đối với những người vi phạm.
Một điểm đặc biệt quan trọng trong quy định mới này là việc yêu cầu tất cả các cơ quan chức năng tuân thủ nghiêm ngặt quy trình, quy định nghiệp vụ và không được phép cố ý chậm trễ trong quá trình xử lý công việc. Các hành vi thiếu trách nhiệm hoặc cố ý kéo dài thời gian xử lý công việc sẽ bị xử lý nghiêm khắc.