Chỉ số AQI tại một số điểm đo ghi nhận ngưỡng rất đáng lo ngại, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là nhóm người dễ tổn thương như trẻ nhỏ, người già và người mắc bệnh hô hấp.
Tại trạm 556 Nguyễn Văn Cừ (Hà Nội), chỉ số AQI lúc 10 giờ ngày 2/12 đạt mức 162 – ngưỡng xấu. Tại trạm Đại học Bách khoa cổng Parabol đường Giải Phóng, chỉ số cùng thời điểm ghi nhận mức 120 – ngưỡng kém. Nhiều vị trí lân cận cũng nằm trong tình trạng tương tự: trạm đường Hùng Vương (Việt Trì, Phú Thọ) mức 148; trạm Nhà văn hóa xã Tân Quang (Hưng Yên) mức 147; trạm khu liên cơ quan tỉnh Bắc Giang cũ mức 153. Khu vực kinh tế Hòn La (Quảng Bình) ghi nhận chỉ số 103 lúc 9 giờ – ngưỡng kém.
Ngoài Hà Nội, các tỉnh Hải Phòng và Ninh Bình cũng xuất hiện các điểm đo cho thấy chất lượng không khí ở mức kém và xấu, gây ảnh hưởng đến sinh hoạt và sức khỏe người dân.
Các chuyên gia y tế khuyến cáo trong những ngày ô nhiễm đạt đỉnh, người dân nên hạn chế ra ngoài, đặc biệt là nhóm nhạy cảm gồm người già, trẻ em và người có tiền sử bệnh hô hấp. Nếu bắt buộc phải di chuyển, người dân cần sử dụng khẩu trang đạt chuẩn lọc bụi mịn PM2.5, đồng thời đeo kín, ôm sát sống mũi để đảm bảo hiệu quả tối đa.
Trong gia đình, các biện pháp như đóng kín cửa, sử dụng máy lọc không khí, vệ sinh mũi họng thường xuyên và tăng cường dinh dưỡng để nâng sức đề kháng được khuyến nghị nhằm giảm tác động từ ô nhiễm.
Theo hướng dẫn của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, đợt ô nhiễm không khí này đang ảnh hưởng trực tiếp đến các hoạt động kinh tế – xã hội và đời sống dân cư tại Hà Nội và các tỉnh lân cận. Để ứng phó kịp thời, Bộ đề nghị Ủy ban Nhân dân các tỉnh, thành phố gồm Hà Nội, Hải Phòng, Bắc Ninh, Hưng Yên, Phú Thọ, Thái Nguyên và Ninh Bình triển khai ngay các giải pháp cấp bách.
Trước hết, các địa phương cần tăng cường vệ sinh môi trường: chỉ đạo các đơn vị vệ sinh đường phố, các chủ dự án hạ tầng giao thông tăng tần suất quét đường, phun nước, hút bụi để giảm phát tán bụi mịn. Công tác kiểm soát hoạt động xây dựng và giao thông vận tải cũng cần được siết chặt: yêu cầu các công trường che chắn đầy đủ, đảm bảo quy chuẩn về khí thải; đồng thời tăng cường kiểm tra các phương tiện vận tải có nguy cơ phát thải cao.
Song song đó, các tỉnh phải quản lý nghiêm nguồn thải từ công nghiệp và làng nghề, đặc biệt các hoạt động có công đoạn đốt gây phát tán bụi và khí độc. Bộ khuyến khích các cơ sở sản xuất giảm công suất trong những ngày chỉ số VN_AQI ở mức xấu trở lên. Hoạt động đốt rác, đốt phụ phẩm nông nghiệp cần được kiểm soát triệt để nhằm giảm tác nhân gây ô nhiễm.
Về công tác thông tin, Bộ yêu cầu các địa phương phối hợp chặt chẽ với cơ quan truyền thông cập nhật liên tục chỉ số chất lượng không khí, sử dụng dữ liệu từ ứng dụng VNAir để cảnh báo sức khỏe cộng đồng kịp thời.
Chỉ số AQI tại Việt Nam được phân theo thang điểm từ 0–500: tốt (0–50), trung bình (51–100), không lành mạnh cho nhóm nhạy cảm (101–150), không lành mạnh (151–200), rất không lành mạnh (201–300) và nguy hại (trên 300). Khi AQI vượt quá 150, nhóm nhạy cảm cần hạn chế tối đa hoạt động ngoài trời, và khi vượt ngưỡng 200, mọi người dân được khuyến cáo nên ở trong nhà, áp dụng đầy đủ biện pháp bảo vệ sức khỏe./.


