Trong đó đặc biệt lưu ý việc lấy ý kiến Nhân dân đối với các đề án sáp nhập.
Theo dự thảo, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương sẽ chủ trì, phối hợp với các địa phương liên quan xây dựng đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh. Hồ sơ đề án phải bao gồm tờ trình, đề án theo mẫu, báo cáo tổng hợp ý kiến Nhân dân, cũng như các bản đồ về hiện trạng và phương án sắp xếp.
Đặc biệt, việc lấy ý kiến Nhân dân là cử tri đại diện hộ gia đình trên địa bàn là yêu cầu bắt buộc, nhằm đảm bảo tính hợp pháp và minh bạch trong quá trình thực hiện.
Sau khi hoàn tất việc lấy ý kiến Nhân dân, UBND cấp tỉnh có trách nhiệm hoàn thiện đề án và gửi HĐND cấp tỉnh để xem xét và biểu quyết về chủ trương sắp xếp. Đề án sau đó sẽ được tổng hợp và báo cáo lên Bộ Nội vụ, nhằm trình Chính phủ xem xét và sau đó là Quốc hội. Điều này giúp đảm bảo rằng tất cả các quyết định về việc sắp xếp, sáp nhập đơn vị hành chính đều được thảo luận và thông qua một cách công khai và hợp pháp.
Ngoài việc sắp xếp cấp tỉnh, dự thảo cũng quy định chi tiết về việc xây dựng và thông qua đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã. Hồ sơ sắp xếp cấp xã bao gồm các tài liệu tương tự như đối với cấp tỉnh, với yêu cầu bắt buộc là phải lấy ý kiến Nhân dân từ những cử tri của các đơn vị cấp xã bị ảnh hưởng trực tiếp. Việc tổng hợp kết quả lấy ý kiến Nhân dân phải được UBND cấp tỉnh thực hiện trong vòng năm ngày làm việc sau khi hoàn thành.
Bộ Nội vụ cũng yêu cầu các UBND cấp tỉnh phải tổ chức lấy ý kiến Nhân dân theo hình thức phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương. Sau khi thu thập và tổng hợp ý kiến, UBND cấp tỉnh sẽ gửi báo cáo kết quả cho HĐND cấp tỉnh để tiếp tục xem xét và quyết định. Đề án này sẽ tiếp tục được Bộ Nội vụ thẩm định trước khi trình Chính phủ và Quốc hội.
Về phạm vi áp dụng, Bộ Nội vụ cho biết có 11 đơn vị hành chính cấp tỉnh không thuộc diện sắp xếp, bao gồm các thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng, Cần Thơ, cùng với 48 tỉnh khác. Các đơn vị này sẽ không phải thực hiện sắp xếp trong đợt này, trong khi 52 đơn vị hành chính cấp tỉnh còn lại sẽ nằm trong diện phải sắp xếp theo đề án.
Dự thảo nghị quyết của Bộ Nội vụ này nhằm đảm bảo việc sắp xếp đơn vị hành chính diễn ra một cách có kế hoạch, công khai và hiệu quả, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho các địa phương trong việc quản lý, phát triển kinh tế – xã hội.
