Sự cố Airbus: Cục Hàng không lệnh hỗ trợ tối đa hành khách đổi chuyến, hoàn vé

Theo thống kê của Cục Hàng không Việt Nam, trong tổng số 169 máy bay Airbus A320/A321 đang khai thác tại Việt Nam có 81 chiếc thuộc diện phải cập nhật phần mềm theo chỉ lệnh khẩn của Airbus.

Việc can thiệp kỹ thuật quy mô lớn này được dự báo sẽ khiến lịch bay của các hãng có thể bị xáo trộn trong vài ngày tới.

Cục Hàng không yêu cầu các hãng thông báo sớm và tạo điều kiện tối đa cho hành khách trong trường hợp phải đổi chuyến, hủy chuyến hoặc hoàn vé, đảm bảo quyền lợi người đi máy bay theo đúng quy định.

Airbus gây “rung chuyển” ngành hàng không toàn cầu khi phát đi yêu cầu cập nhật phần mềm và phần cứng cho khoảng 6.000 máy bay A320/A321 trên toàn thế giới, sau khi phát hiện bức xạ mặt trời cường độ cao có thể làm nhiễu dữ liệu trong hệ thống điều khiển bay.

Tại Việt Nam, Cục Hàng không cho biết lịch khai thác của các hãng có thể biến động trong những ngày 30/11 và 1/12, do phải khẩn trương thực hiện chỉ thị an toàn đối với đội Airbus A320/A321 dòng máy bay đang chiếm tỉ trọng lớn trên các đường bay nội địa.

Đây là yêu cầu bắt buộc từ nhà sản xuất Airbus và Cơ quan An toàn hàng không châu Âu (EASA), liên quan đến việc cập nhật hệ thống điều khiển bay ELAC bộ phận chịu trách nhiệm điều khiển độ cao và hướng bay của máy bay.

eda2bec9-a0a0-4aff-b098-7ecb6892957a
Cục Hàng không yêu cầu tạo điều kiện tối đa cho hành khách khi điều chỉnh lịch bay vì sự cố kỹ thuật - Ảnh: Airbus

Khuya ngày 28/11 (16h UTC), Airbus phát đi điện cảnh báo khẩn, đồng thời EASA ban hành chỉ lệnh đủ điều kiện bay khẩn cấp EAD 2025-0268-E, yêu cầu tất cả các hãng khai thác dòng A319, A320, A321 trên toàn cầu phải thay thế thiết bị hoặc cập nhật phần mềm máy tính ELAC.

Chỉ lệnh này có hiệu lực trước chuyến bay đầu tiên từ 23h59 UTC ngày 29/11 (tức 6h59 ngày 30/11, giờ Việt Nam), buộc các hãng phải gấp rút lên phương án xử lý chỉ trong vòng chưa đầy 24 giờ.

Ngay trong đêm 28/11, Cục Hàng không đã họp khẩn với các hãng. Đến 5h30 sáng 29/11, báo cáo cho thấy 81/169 tàu bay A320/A321 tại Việt Nam thuộc diện phải cập nhật kỹ thuật, trong đó phần lớn là của Vietnam Airlines và Vietjet.

Do số lượng máy bay phải xử lý lớn, Cục Hàng không cảnh báo một số chuyến bay trong các ngày 30/11 và 1/12 có thể phải điều chỉnh giờ hoặc hủy chuyến để đảm bảo tuân thủ đầy đủ yêu cầu an toàn.

Airbus A320 là dòng máy bay thân hẹp phổ biến nhất thế giới, chủ yếu khai thác các đường bay ngắn và trung bình với cấu hình 150-180 ghế. Nhờ ưu điểm tiết kiệm nhiên liệu, linh hoạt và chi phí vận hành thấp, A320/A321 trở thành xương sống trong đội bay của nhiều hãng Việt Nam như Vietnam Airlines, Vietjet, Bamboo Airways. Điều này khiến tác động của chiến dịch cập nhật lần này rất sâu tới lịch bay nội địa.

Theo Airbus, đợt triệu hồi kỹ thuật này bắt nguồn từ sự cố nghiêm trọng trên chuyến bay của hãng JetBlue ngày 30/10. Trên chuyến bay đó, một chiếc A320 bất ngờ có biểu hiện “lao xuống” do lỗi dữ liệu trong hệ thống ELAC.

Điều tra ban đầu cho thấy bức xạ mặt trời cường độ cao đã làm hỏng dữ liệu của bộ máy tính điều khiển khiến phi công mất khả năng điều khiển độ chúi, buộc phải hạ cánh khẩn cấp xuống Tampa (Mỹ) làm nhiều hành khách bị thương. Sau sự cố, EASA và Airbus đã phát đi chỉ thị khẩn yêu cầu rà soát toàn bộ dòng A320.

Khoảng 6.000/11.300 máy bay A320 đang hoạt động trên thế giới phải cập nhật, trở thành một trong những đợt triệu hồi lớn nhất trong lịch sử Airbus.

Để giảm tối đa ảnh hưởng tới hành khách, Cục Hàng không chỉ đạo Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV), Cảng hàng không quốc tế Vân Đồn và Tổng công ty Quản lý bay Việt Nam (VATM) phối hợp chặt chẽ, đảm bảo hoạt động khai thác an toàn - an ninh và hỗ trợ tối đa hành khách tại sân bay.

Các hãng hàng không được yêu cầu khẩn trương thực hiện đầy đủ chỉ lệnh EAD 2025-0268-E; rà soát kế hoạch khai thác, điều chỉnh lịch bay hợp lý, hạn chế tối đa số chuyến bị ảnh hưởng. Đồng thời, phải thông tin kịp thời trên mọi kênh (website, ứng dụng, tin nhắn, tổng đài), tạo điều kiện tối đa cho hành khách: miễn phí đổi hành trình khi chuyến bị hủy hoặc đổi giờ, không thu phí đổi - hoàn vé hoặc bố trí chuyến bay gần nhất; tuân thủ đầy đủ nghĩa vụ của người vận chuyển khi chuyến bay bị chậm, hủy.

Bình luận