Nằm trên đại lộ Panorámica và La Ceja, khu vực thương mại sầm uất ở thành phố El Alto, Bolivia, hàng trăm ngôi nhà được ví như "những ngôi nhà tự tử" bởi vị trí nguy hiểm: nằm trên rìa một vách đá dễ sạt lở.

Những trận mưa lớn gần đây đã làm tăng nguy cơ đất đá sụt lún, nhưng điều đó không khiến người dân sống trong các ngôi nhà này lo ngại. Họ từ chối di dời dù chính quyền đã đưa ra cảnh báo khẩn cấp. Phần lớn những người dân sống trong khu vực này là các pháp sư Yatiris – những người hành nghề chữa bệnh và thực hiện nghi lễ tín ngưỡng trong văn hóa Bolivia. Với họ, sức khỏe và vận mệnh của con người gắn liền với thiên nhiên, đặc biệt là Mẹ Trái đất - Pachamama.
Theo niềm tin tín ngưỡng, sống tại những ngôi nhà cheo leo bên vách đá giúp họ dễ dàng thực hiện các nghi lễ dâng lễ vật cho Pachamama để cầu xin sự bảo vệ và che chở.
Dù lượng mưa lớn làm nền đất dưới các căn nhà có dấu hiệu sụt lún, các Yatiris vẫn quyết tâm bám trụ. Một pháp sư chia sẻ với Reuters: "Chúng tôi sẽ chăm sóc đất và xử lý nước mưa bằng cách khác. Nơi đây là một phần không thể thay thế trong văn hóa của chúng tôi".
Ông Gabriel Pari, thư ký thành phố El Alto phụ trách các vấn đề môi trường và rủi ro, cảnh báo: "Vách đá này đang trong tình trạng cực kỳ nguy hiểm. Sạt lở đất có thể xảy ra bất cứ lúc nào. Chúng tôi muốn họ di dời đến nơi an toàn hơn".
Chính quyền địa phương đã kêu gọi sơ tán khẩn cấp khu vực để đảm bảo an toàn, nhưng phần lớn cư dân đều từ chối. Theo ông Pari, nếu tình trạng này tiếp diễn, chính quyền có thể phải áp dụng các biện pháp mạnh.

Tuy nhiên, việc xử lý không đơn giản. Những ngôi nhà ọp ẹp, xây thô sơ bằng gạch và lợp tôn gợn sóng này không chỉ là nơi ở, mà còn mang ý nghĩa tinh thần quan trọng với các Yatiris. Sự gắn bó tín ngưỡng khiến họ sẵn sàng đánh đổi an toàn để ở lại.
El Alto, nằm giữa dãy Andes hùng vĩ, nổi tiếng với cảnh quan thiên nhiên thu hút du khách, nhưng cũng là khu vực chịu ảnh hưởng lớn từ thời tiết khắc nghiệt. Mưa lớn, địa chất không ổn định khiến nguy cơ sạt lở tăng cao, đặc biệt ở những khu vực nhà nằm trên rìa vách đá.
Giới chức địa phương đang nỗ lực cân bằng giữa việc đảm bảo an toàn cho người dân và tôn trọng niềm tin tín ngưỡng. Nhưng trước những nguy hiểm cận kề, câu hỏi đặt ra là liệu họ có thể thuyết phục được cộng đồng này trước khi xảy ra thảm họa?