Tin tứcĐiều này tác động trực tiếp đến kế hoạch chọn ngành, chọn trường của học sinh, nhất là những em đã có định hướng theo phương thức này từ sớm.
Trong nhiều năm, xét tuyển học bạ là lựa chọn phổ biến. Tính đến năm 2025, 42,4% trong gần 850.000 thí sinh đăng ký xét tuyển đại học sử dụng phương thức này. Tỷ lệ dùng điểm thi tốt nghiệp THPT chiếm 39,1%, còn lại là các phương thức khác.
Nhiều trường tuyên bố bỏ xét học bạ
Trường Khoa học liên ngành và Nghệ thuật (Đại học Quốc gia Hà Nội) thông báo dừng xét học bạ ở toàn bộ ngành từ năm 2026. Năm 2025, trường vẫn dùng học bạ kết hợp chứng chỉ ngoại ngữ hoặc điểm thi năng khiếu cho 5/8 ngành.
Đại học Sư phạm Hà Nội 2 bỏ xét học bạ với 17 ngành. Nhà trường chỉ duy trì xét học bạ đối với các ngành Giáo dục mầm non, Giáo dục thể chất, Giáo dục công dân, Sư phạm Tin học, Công nghệ thông tin, Khoa học vật liệu, Quản lý thể dục thể thao, Việt Nam học, Giáo dục học (dự kiến) và Kinh tế chính trị (dự kiến). Trường cũng không sử dụng kết quả thi đánh giá năng lực của Đại học Quốc gia Hà Nội, Đại học Quốc gia TP.HCM và Đại học Sư phạm Hà Nội.
Đại học Bách khoa Hà Nội cho biết điểm học bạ trong diện xét tuyển hồ sơ năng lực kết hợp phỏng vấn sẽ được thay bằng điểm thi đánh giá tư duy. Đây là lần đầu tiên trường không dùng học bạ cho thí sinh THPT chuyên.
Đại học Nha Trang đã dừng xét học bạ từ năm 2025. Đại học Công thương TP.HCM dự kiến áp dụng từ năm 2028. Các trường tốp đầu như Đại học Sư phạm Hà Nội, Đại học Y Hà Nội, Đại học Kinh tế Quốc dân… cũng không dùng phương thức này nhiều năm qua.
Vì sao các trường thay đổi?
Xét học bạ được nhiều trường áp dụng từ năm 2016, thường dựa trên điểm của 3 đến 6 học kỳ cấp THPT. Tuy nhiên, những năm gần đây, phương thức này gây nhiều tranh luận.
ThS Phạm Thái Sơn, Giám đốc Trung tâm Tuyển sinh và Truyền thông, Đại học Công thương TP.HCM, cho biết sự chênh lệch trong đánh giá học bạ giữa các trường phổ thông khiến điểm số không phản ánh đúng năng lực thật của học sinh. Một số nơi có điểm học bạ cao bất thường, ảnh hưởng đến tính công bằng trong tuyển sinh.
Các trường cũng muốn nâng chuẩn đầu vào để tăng chất lượng đào tạo và uy tín. Bên cạnh đó, xu hướng đánh giá năng lực đang trở thành lựa chọn chính. Nhiều trường buộc phải đổi mới để đảm bảo tuyển đúng người, đúng năng lực.
Thầy Huỳnh Thanh Phú, Hiệu trưởng THPT Bùi Thị Xuân (TP.HCM), cho rằng xét học bạ có ưu điểm giúp giảm áp lực thi cử và đánh giá cả quá trình học tập. Tuy vậy, khi nhiều trường loại bỏ phương thức này mà không thông báo sớm, thí sinh dễ bị động do đã định hướng từ lớp 10.
Học sinh nên làm gì?
Các chuyên gia nhận định phương thức xét học bạ vẫn tồn tại ở nhiều trường nhưng sẽ không còn giữ vị trí độc lập như trước. Thí sinh cần có kế hoạch phù hợp trong bối cảnh thay đổi:
1. Đảm bảo kết quả học tập ổn định
Dù xét học bạ không còn là phương thức chính ở nhiều nơi, kết quả học tập vẫn quan trọng vì có thể được dùng kết hợp với các dữ liệu khác.
2. Chú trọng kỳ thi tốt nghiệp THPT
Điểm thi tốt nghiệp tiếp tục là một trong những phương thức xét tuyển chủ lực. Học sinh cần đầu tư nghiêm túc vào kỳ thi này.
3. Chuẩn bị cho các kỳ thi đánh giá năng lực, đánh giá tư duy
Nếu có điều kiện, thí sinh nên tham gia kỳ thi đánh giá năng lực của các đại học lớn hoặc kỳ thi đánh giá tư duy. Đây sẽ là xu hướng tuyển sinh chủ đạo trong những năm tới.
4. Theo dõi thông tin tuyển sinh từ sớm
Học sinh cần cập nhật liên tục thông báo từ các trường đại học mà mình quan tâm để kịp điều chỉnh chiến lược.
5. Tận dụng chứng chỉ quốc tế
Các chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế như IELTS, TOEFL, hoặc SAT, ACT tiếp tục là lợi thế trong nhiều phương thức xét tuyển.
Các chuyên gia cho rằng các trường đại học cần công bố lộ trình thay đổi ít nhất một năm trước khi áp dụng, đồng thời tăng cường tư vấn để học sinh không bị động. Với thí sinh, sự chuẩn bị sớm và đa dạng sẽ giúp tăng cơ hội trúng tuyển trong bối cảnh nhiều trường thay đổi phương thức xét tuyển.
