Theo dự báo từ Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), mục tiêu xuất khẩu thủy sản cả năm 2024 đạt 10 tỷ USD, và tính đến tháng 9, kim ngạch đã đạt khoảng 7,7 tỷ USD.
Các mặt hàng chủ lực như tôm, cá tra và cá ngừ tiếp tục khẳng định vị thế của mình trên thị trường quốc tế. Trong đó, tôm là sản phẩm dẫn đầu với giá trị xuất khẩu hơn 2,8 tỷ USD, tiếp theo là cá tra với hơn 1,6 tỷ USD và cá ngừ gần 800 triệu USD.
Ông Nguyễn Hoài Nam, Phó Tổng thư ký Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam cho biết nhu cầu tiêu thụ tăng mạnh vào cuối năm sẽ thúc đẩy xuất khẩu thủy sản, đặc biệt là các sản phẩm đạt chứng chỉ xanh và thân thiện với môi trường.
Ngành thủy sản cũng phải đối mặt với nhiều thách thức như dịch bệnh xảy ra với con tôm ảnh hưởng đến nguồn nguyên liệu chế biến, thêm vào đó là sự cạnh tranh với sản phẩm tôm nhập từ Ecuador.
Theo ông Nguyễn Hoài Nam, thị trường Ecuador có thế mạnh về phát triển nuôi tôm với giá thành thấp. Cùng đó, Việt Nam lại có ưu việt về mặt hàng giá trị gia tăng và công nghệ chế biến cao hơn hẳn.
Doanh nghiệp Việt Nam đang có áp lực ở hầu hết khu vực thị trường mà chúng ta có lợi thế như: khu vực châu Âu, Nhật Bản, Australia...
Về nguồn cung cá tra, cá thịt trắng và một số loài thủy sản khác, Việt Nam không thể cạnh tranh nguồn cung lớn như thị trường Trung Quốc.
Thông tin từ Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam cho biết hiện tại sản lượng thủy sản của Trung Quốc chiếm 60% tổng sản lượng thuỷ sản toàn cầu và đang là nhà cung cấp chủ chốt nguồn thuỷ sản cho các thị trường Hoa Kỳ, Nhật Bản.
Theo các chuyên gia, bên cạnh những khó khăn khách quan, thủy sản Việt Nam còn đang đối mặt với những rào cản nội tại. Đến thời điểm này, những quy định về kích cỡ cá ngừ khai thác vẫn chưa được giải quyết.
Các doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu cá ngừ cũng đang rất khó khăn vì gần như không thể mua được cá ngừ theo đúng quy định kích thước, dẫn đến không có đủ nguyên liệu để sản xuất cá ngừ đóng hộp, cũng như sản phẩm khác cho xuất khẩu, đáp ứng nhu cầu của khách hàng trong những tháng cuối năm 2024.
Dù phải đối mặt những khó khăn, nhưng ngành thủy sản Việt Nam vẫn còn có rất nhiều lợi thế để khai thác.
Nhiều doanh nghiệp đã có những biện pháp tiết kiệm chi phí cũng như nắm bắt cơ hội từ phía một số thị trường mới nổi như thị trường Nam Mỹ, thị trường khu vực Trung Đông để trên cơ sở đó có thể cân bằng nhu cầu thị trường.
Song song với thị trường xuất khẩu, các doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu thủy sản cũng không quên thị trường nội địa.
Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam, chia sẻ tiềm năng thị trường nội địa còn rất lớn, để cân bằng cán cân cung cầu và giảm bớt sự lệ thuộc vào thị trường xuất khẩu, doanh nghiệp thủy sản cần hướng đến phát triển thị trường nội địa, đưa sản phẩm thủy sản xuất khẩu đến với người tiêu dùng Việt Nam.