Năm 2024 là một năm không dễ dàng đối với nền kinh tế Việt Nam khi đối diện với vô vàn khó khăn và thử thách từ cả trong và ngoài nước. Tuy nhiên, bất chấp những khó khăn này, Việt Nam đã duy trì được mức tăng trưởng 7,09%, vượt qua nhiều dự báo, và ghi nhận những kết quả tích cực trong các lĩnh vực quan trọng.
Nhìn về năm 2025, nền kinh tế Việt Nam được kỳ vọng sẽ tăng trưởng mạnh mẽ, với mục tiêu đạt mức tăng trưởng 8%, hướng đến trở thành một trong những nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất khu vực ASEAN.
Bước đệm quan trọng cho tăng trưởng 2025
Mặc dù năm 2024 là một năm đầy thử thách đối với nền kinh tế thế giới và Việt Nam, nhưng dưới sự lãnh đạo linh hoạt và chủ động của Chính phủ, nền kinh tế Việt Nam vẫn duy trì đà tăng trưởng khá mạnh. Lạm phát được kiểm soát tốt, sản xuất phục hồi ổn định, và đặc biệt là sự gia tăng mạnh mẽ trong đầu tư nước ngoài, với nhiều dự án FDI mới đổ vào Việt Nam, đặc biệt là trong các lĩnh vực công nghệ cao và sản xuất.
Các kết quả đáng chú ý khác trong năm 2024 bao gồm kim ngạch xuất khẩu đạt mức cao kỷ lục, tạo tiền đề vững chắc cho sự phát triển trong năm 2025. Bên cạnh đó, việc Chính phủ chủ động điều hành chính sách vĩ mô, không ngừng cải cách hành chính và tạo ra môi trường kinh doanh thuận lợi đã đóng góp không nhỏ vào sự ổn định và phát triển của nền kinh tế.
Bà Nguyễn Thị Hương, Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê đánh giá mức tăng trưởng năm 2024 là rất tích cực trong bối cảnh thế giới biến động khó lường, trong nước chịu ảnh hưởng bởi thiên tai. Đây là tiền đề quan trọng để bước sang năm 2025 nền kinh tế sẽ tăng tốc, về đích, hoàn thành cao nhất các mục tiêu trong Kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội 5 năm giai đoạn 2021-2025.
Năm 2025, Quốc hội giao Chính phủ mục tiêu tăng trưởng kinh tế ở mức 6,5-7%, phấn đấu 7-7,5%. Thủ tướng Chính phủ đã phát đi thông điệp mạnh mẽ tại Công điện số 137/CĐ-TTg với mục tiêu phải tăng tốc, bứt phá hướng tới mức tăng trưởng trên 8% và kỳ vọng đạt mức tăng trưởng hai con số trong giai đoạn tới.
Đây là mục tiêu đòi hỏi sự nỗ lực rất lớn của cả hệ thống chính trị, bởi để đạt mục tiêu tăng trưởng hai con số, chúng ta cần các giải pháp làm mới những động lực tăng trưởng truyền thống bên cạnh các giải pháp thúc đẩy những động lực tăng trưởng mới.
Tiềm năng và cơ hội cho tăng trưởng kinh tế
Năm 2025, Việt Nam đặt mục tiêu tăng trưởng kinh tế 8%, vượt qua các dự báo tăng trưởng của nhiều tổ chức quốc tế như Ngân hàng Thế giới (WB), Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) hay HSBC. Dự báo của các tổ chức này cho thấy Việt Nam sẽ duy trì mức tăng trưởng cao trong khu vực Đông Nam Á, với GDP dự kiến tăng trưởng từ 6,5% đến 7,2%. Cụ thể, Ngân hàng UOB đã điều chỉnh mức dự báo tăng trưởng GDP Việt Nam trong năm 2025 lên 7%, sau khi Việt Nam đạt mức tăng trưởng 7,09% trong năm 2024.
Những dự báo này phản ánh sự phục hồi mạnh mẽ của nền kinh tế, đặc biệt là trong các lĩnh vực sản xuất, thương mại và đầu tư công. Đặc biệt, với việc Chính phủ đẩy mạnh các giải pháp tài khóa hỗ trợ, nền kinh tế Việt Nam có thể sẽ đón nhận làn sóng đầu tư mới, nhất là trong các lĩnh vực công nghệ cao, chuyển đổi số và phát triển cơ sở hạ tầng.
TS Nguyễn Quốc Việt, Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu kinh tế và chính sách (VEPR) thuộc Trường Đại học Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội cho biết, năm 2025, không ít rủi ro cho tăng trưởng cũng đã xuất hiện, đó là xung đột địa chính trị, chiến tranh thương mại, gia tăng chính sách bảo hộ thương mại, chiến tranh công nghệ làm phân mảng kinh tế thế giới... Song, Việt Nam cũng có thể tìm thấy những cơ hội trong thách thức, chủ động thích ứng với bối cảnh quốc tế biến động, tận dụng tối đa các cơ hội từ thị trường, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh và đẩy mạnh hội nhập kinh tế quốc tế.
Năm 2025, nền kinh tế Việt Nam sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức, nhưng đồng thời cũng có những cơ hội lớn từ các xu hướng mới. Một trong những cơ hội lớn nhất chính là xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu, đặc biệt là từ Trung Quốc sang các quốc gia khác trong khu vực, trong đó có Việt Nam. Đây là cơ hội để Việt Nam tận dụng lợi thế về lao động giá rẻ, chi phí sản xuất thấp và cơ sở hạ tầng ngày càng hoàn thiện, để thu hút đầu tư từ các tập đoàn quốc tế.
Việt Nam cũng có cơ hội lớn trong việc chuyển đổi số và chuyển đổi xanh. Chuyển đổi số sẽ giúp các doanh nghiệp nâng cao năng suất lao động, cải thiện chất lượng sản phẩm và tăng trưởng bền vững. Còn chuyển đổi xanh sẽ tạo ra một động lực tăng trưởng mới, giúp Việt Nam không chỉ cải thiện môi trường mà còn tăng trưởng trong các ngành công nghiệp xanh, công nghệ sạch và năng lượng tái tạo.
Ngoài ra, sự phục hồi mạnh mẽ của ngành du lịch cũng sẽ là một cơ hội quan trọng để thúc đẩy tăng trưởng. Chính phủ đặt mục tiêu thu hút từ 120-130 triệu lượt khách du lịch trong nước và 20 triệu lượt khách quốc tế vào năm 2025. Đây là một con số rất tham vọng, nhưng nếu thực hiện thành công, ngành du lịch có thể tạo ra một cú hích lớn cho nền kinh tế.
Dù có nhiều cơ hội, nhưng Việt Nam cũng sẽ phải đối mặt với không ít thách thức trong năm 2025. Theo cảnh báo của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), các yếu tố bất ổn toàn cầu như căng thẳng địa chính trị, chiến tranh thương mại, và sự suy yếu của nền kinh tế Trung Quốc có thể ảnh hưởng đến nền kinh tế Việt Nam.
Đặc biệt, chính sách tiền tệ thắt chặt của các nền kinh tế lớn, sự gia tăng của đồng USD và các biến động giá cả hàng hóa có thể gây áp lực lớn lên tỷ giá và lạm phát, từ đó ảnh hưởng đến các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp xuất khẩu.
Mặc dù nền kinh tế đã duy trì tăng trưởng ổn định trong những năm qua, nhưng các động lực tăng trưởng truyền thống như xuất khẩu và đầu tư công có thể gặp phải nhiều khó khăn khi thị trường quốc tế không ổn định, và ngân sách đầu tư công có thể bị ảnh hưởng bởi các yếu tố ngoài tầm kiểm soát.
Những giải pháp tạo bước đột phá
Để đạt được mục tiêu tăng trưởng 8% và tạo ra bước đột phá trong năm 2025, Việt Nam cần thực hiện đồng bộ các giải pháp quan trọng, từ việc cải cách thể chế, cải thiện môi trường kinh doanh, đến việc thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới.
Nói về mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm 2025 trên 8%, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương cho rằng, chúng ta có cơ sở để nói đến mục tiêu này, bởi lẽ sự tiếp nối đà tăng trưởng từ năm 2024. Đồng thời có nhiều nhân tố mới với các thay đổi mang tính căn cơ, đặc biệt là thay đổi về thể chế với việc Quốc hội thông qua nhiều luật. Sự thay đổi lớn trong các luật này là tư duy đột phá, tháo gỡ khó khăn, đơn giản hóa thủ tục hành chính. “Chúng ta không bàn đến vấn đề quá sức hay không quá sức mà đã đặt ra thì phải quyết tâm làm”, Thứ trưởng Trần Quốc Phương bày tỏ.
Theo TS. Nguyễn Đức Kiên – Nguyên phó chủ nhiệm ủy ban kinh tế Quốc hội: “Năm 2025 phải tập trung cao cho tháo gỡ điểm nghẽn thể chế, đáp ứng tốt nhất cho yêu cầu đổi mới sáng tạo, tạo đột phá phát triển đất nước trong tình hình mới. Làm mới các động lực tăng trưởng truyền thống, thúc đẩy mạnh mẽ các động lực tăng trưởng mới nhất là chuyển đổi số, chuyển đổi xanh và các ngành, lĩnh vực mới, công nghệ cao… Chúng ta phải thực hiện thành công Nghị quyết số 158/2024/ QH15 của Quốc hội về Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025.”
Một trong những nhiệm vụ trọng tâm là tiếp tục cải cách hành chính, tinh gọn bộ máy nhà nước, và đơn giản hóa các thủ tục hành chính để tạo ra một môi trường đầu tư minh bạch và thuận lợi hơn cho các doanh nghiệp.
Chính phủ cần tiếp tục đẩy mạnh các dự án cơ sở hạ tầng trọng điểm, đặc biệt là hệ thống giao thông, cảng biển, sân bay và đường sắt tốc độ cao. Việc này không chỉ giúp tăng cường kết nối giữa các khu vực trong nước mà còn tạo ra nền tảng vững chắc để thu hút đầu tư nước ngoài.
Việt Nam cần đẩy mạnh các sáng kiến trong chuyển đổi số và phát triển công nghệ sạch để không chỉ tận dụng xu hướng quốc tế mà còn đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của các thị trường quốc tế.
Chính phủ cần triển khai các biện pháp kích cầu tiêu dùng trong nước, bao gồm việc thu hút du khách trong và ngoài nước, từ đó tạo động lực cho các ngành dịch vụ, sản xuất và tiêu dùng.
Tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp: Đẩy mạnh các chương trình hỗ trợ doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ và vừa, để họ có thể phục hồi nhanh chóng sau đại dịch và phát triển bền vững.
Năm 2025 là một năm đặc biệt quan trọng đối với nền kinh tế Việt Nam, khi cả Chính phủ và các cơ quan chức năng đang nỗ lực để tạo ra những bước đột phá mạnh mẽ, phấn đấu đạt mục tiêu tăng trưởng 8%.
Mặc dù phải đối mặt với không ít khó khăn và thách thức, nhưng với những cơ hội lớn từ xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh, Việt Nam hoàn toàn có thể tạo ra một đột phá trong tăng trưởng kinh tế. Điều quan trọng là chính sách phải kịp thời, linh hoạt và quyết liệt trong việc tháo gỡ các điểm nghẽn, đẩy mạnh cải cách hành chính và hoàn thiện cơ sở hạ tầng để tạo ra môi trường thuận lợi cho các doanh nghiệp phát triển.