Phát triển cơ sở hạ tầng các tỉnh phía Nam để tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu

(VOH) - Tính chung trong năm 2021, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa 17 tỉnh thành phía Nam đạt 125 tỷ đô la Mỹ, tăng 11% so với cùng kỳ năm trước.

“Miền Nam của Việt Nam hoàn toàn có khả năng cạnh tranh với Singapore và Hồng Kông để trở thành trung tâm logistics kết hợp với sản xuất nội địa và là một mắt xích không thể tháo rời trong chuỗi cung ứng thế giới”, đây là nhận định của bà Trang Bùi, Tổng Giám Đốc, Cushman & Wakefield Việt Nam về “Vai trò của chuỗi cung ứng miền Nam Việt Nam trên toàn cầu”. 

Theo bà Trang Bùi, miền Nam bao gồm 17 tỉnh và thành phố, trong đó, TP.HCM là khu vực kinh tế sôi động và điểm đến ưa thích đối với các nhà đầu tư mới muốn gia nhập thị trường Việt Nam. GDP khu vực này tăng trưởng khả quan trong 5 năm qua, đứng đầu là Bình Dương với 6,700 đô la Mỹ/người/năm tính đến quý 2 năm 2022. Tính chung trong năm 2021, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa đạt 125 tỷ đô la Mỹ, tăng 11% so với cùng kỳ năm trước.

Bà Trang Bùi, Tổng Giám Đốc, Cushman & Wakefield Việt Nam 
Bà Trang Bùi, Tổng Giám Đốc, Cushman & Wakefield Việt Nam trình bày tại cuộc họp sáng ngày 11/7 về “Vai trò của chuỗi cung ứng miền Nam Việt Nam trên toàn cầu”

Đây cũng là trung tâm phát triển công nghiệp lâu đời và đầu tiên, miền Nam tập trung số lượng lớn các ngành nghề truyền thống như cao su và nhựa hoặc các ngành công nghiệp dệt may. Nguồn vốn FDI rót vào ngành sản xuất và bất động sản chiếm 75% tổng vốn cam kết tích lũy, với lần lượt 254 tỷ đô la Mỹ và 65 tỷ đô la Mỹ. Theo báo cáo năm 2022 của Cushman & Wakefield, các tỉnh TP.HCM, Bình Dương, Đồng Nai, Long An và Bà Rịa - Vũng Tàu cung ứng ra thị trường hơn 25.000 hecta nguồn cung đất công nghiệp với tỷ lệ lấp đầy lên đến 89%. Giá thuê trung bình đạt 135 đô la Mỹ/m2/kỳ hạn thuê.

FDI tăng mạnh vào công nghiệp tiếp tục thúc đẩy sự phát triển các mô hình sản phẩm đa dạng phục vụ cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ mới thành lập tại miền Nam. 

Các nhà đầu tư trong nước với lợi thế ‘sân nhà’ cũng năng động với phân khúc này với các tên tuổi lớn như Long Hậu hay Sonadezi đã tham gia thị trường từ sớm, và gần đây nhất là các dự án của chủ đầu tư Khu công nghiệp Việt Nam với 6 dự án trên khắp Việt Nam. Tính đến quý 1/2022, tổng nguồn cung nhà xưởng xây sẵn miền Nam đạt 4,2 triệu m2 và nhà kho xây sẵn là 3,9 triệu m2, có giá thuê dao động từ 3,5 - 6,0 đô la Mỹ/m2/tháng.

“Với tiềm năng mà miền Nam nói riêng và Việt Nam nói chung tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu và trở thành một điểm trung chuyển, trở thành vị trí logistics giao thương hàng hóa toàn cầu và đồng thời cũng để doanh nghiệp logistics trong và ngoài nước đầu tư, sản xuất”, bà Trang Bùi đánh giá.

Đại dịch Covid-19 đã làm đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu và Việt Nam nổi lên như ngôi sao sáng và được hưởng lợi từ làn sóng dịch chuyển này. Nhờ vào tình hình chính trị, xã hội ổn định và vị trí địa lý thuận lợi, kề cạnh với Trung Quốc và gần các tuyến thương mại hàng hải và trung tâm cảng container nhộn nhịp nhất thế giới.

Các tỉnh miền Nam có mạng lưới đường bộ đã bao phủ khắp lãnh thổ và đóng vai trò kết nối chính cho mạng lưới giao thông vận tải giữa các vùng công nghiệp, các cảng hàng không, các biển, cửa khẩu, đầu mối giao thông quan trọng. Chỉ tính riêng các tỉnh Đông Nam Bộ và Đồng bằng sông Cửu Long có tổng chiều dài đường quốc lộ là 3,507 km và 2 trục cao tốc TP.HCM – Long Thành – Dầu Giây dài 51 km và TP.HCM – Trung Lương là 62km.

Các tuyến đường cao tốc được đầu tư xây dựng trên các trục giao thông xương sống của khu vực, kết nối các trung tâm công nghiệp đến những điểm trung chuyển của miền Nam. Tuy nhiên, một số tuyến đường cao tốc quan trọng có nhu cầu lớn, các tuyến quốc lộ song hành đã quá tải, thường xuyên tắc nghẽn, khiến thời gian vận tải container đến cảng biển chính phải mất hơn 2 giờ đồng hồ. Chiều dài đường cao tốc còn thấp so với các nước phát triển, mật độ phân bổ chưa đồng đều giữa các khu vực, một số trục đường có nhu cầu vận tải lớn vẫn còn bị trì hoãn như: cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu, TP.HCM - Mộc Bài, các đường cao tốc trong khu vực ĐBSCL, các đường vành đai 3 và 4.

Mặt khác, khu vực có khoảng 110 bến cảng trong đó đã hình thành các cảng cửa ngõ kết hợp trung chuyển quốc tế tại TP. HCM và Bà Rịa - Vũng Tàu các bến chuyên dùng quy mô lớn gắn liền với các khu công nghiệp, liên hợp luyện kim, lọc hoá dầu, trung tâm nhiệt điện thân nhận tàu. Theo Cục Hàng hải Việt Nam, khối lượng hàng hóa thông qua cảng biển 6 tháng đầu năm 2022 đạt gần 371 triệu tấn, tăng 2% so với cùng kỳ năm 2021. Trong đó, TP.HCM đóng góp 67,2 triệu tấn và Vũng Tàu là 46,9 triệu tấn. Khối lượng hàng hóa bằng container thông qua cảng biển đạt 10,5 triệu TEU tăng 2% cùng kỳ năm 2021.

Nổi bật ở miền Nam có cụm cảng biển Cái Mép -Thị Vải đã tiếp nhận thành công siêu tàu container Margrethe Maersk có trọng tải đến 214.000 DWT và có sức chở lên đến 20.000 TEUs, dài 399.23m, rộng 59m vào năm 2020, sự kiện này đánh dấu một bước ngoặt trong ngành vận tải của Việt Nam.

Lần đầu tiên, các hãng vận tải biển đã có thể cung cấp dịch vụ trực tiếp từ Việt Nam tới khu vực Bắc Mỹ và Châu Âu mà không cần đến các tàu gom để kết nối với các trung tâm trung chuyển khu vực như Singapore hay Hồng Kông. Việc không cần đến tàu gom và giảm bớt được chi phí trung chuyển ước tính tiết kiệm được khoảng 150–300 đô la Mỹ/TEU đối với những container đi và đến Việt Nam.

Ngoài ra, khu vực còn có hơn 6.500 km sông kênh với 6 tuyến vận tải đường thuỷ đang được khai thác vận tải, vận hành trên hai hệ thống sông chính là hệ thống sông Đồng Nai và sông Cửu Long. Không chỉ riêng Việt Nam mà các vùng công nghiệp các nước Đông Dương cũng được hưởng lợi, đặc biệt là khu vực Bavet thuộc Cambodia.

Trong 8 cảng hàng không tại miền Nam, Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất đã có nhà ga hàng hóa chuyên biệt, theo bà Trang Bùi, trong tương lai, khi Cảng hàng không quốc tế Long Thành hoàn thiện và đi vào hoạt động hứa hẹn sẽ thúc đẩy khu vực miền Nam phát triển trở thành trung tâm logistics chuyên dụng hàng không trong nước và khu vực.

Theo bà Trang Bùi, TPHCM có cảng sông nước sâu Cát Lái, hiện nay cảng này đã hoạt động công suất rất tốt nhưng quá tải. Với tiềm lực của miền Nam thì có thể tiếp tục phát triển hơn nữa đường nối hạ tầng đến cảng Cái Mép, và TPHCM dự định sẽ xây dựng cảng nước sâu cảng biển Cần Giờ khoảng 6 tỷ đô la Mỹ để tiếp tục khẳng định vị thế trong khu vực và Cảng Cái Mép sẽ chỉ phục vụ cho TPHCM thôi

Để thu hút các nhà đầu tư, theo bà Huỳnh Bửu Trân, Giám Đốc Điều hành, Khu Công nghiệp Việt Nam, cần gấp rút phát triển cơ sở hạ tầng chất lượng cao và lực lượng doanh nghiệp cung ứng vừa và nhỏ để giúp tăng tính cạnh tranh của khu vực miền Nam với các vùng kinh tế khác trong nước và trong khu vực.

Bà Trân chia sẻ, hiện nay, số lượng các doanh nghiệp có nhu cầu mở rộng quy mô sản xuất gia tăng mạnh mẽ, đặc biệt là giai đoạn hậu Covid-19. Tuy nhiên, không ít các nhà đầu tư vẫn còn trì hoãn quyết định đầu tư vì tình trạng thị trường bất ổn trên toàn cầu, hệ thống cơ sở hạ tầng chưa kết nối tại miền Nam, chi phí vận chuyển tăng cao, thủ tục phê duyệt kéo dài và thiếu nguồn nhân lực tay nghề cao… Do đó, về phía Khu Công nghiệp Việt Nam, sẽ hỗ trợ doanh nghiệp kết nối với ngân hàng để họ tiếp cận được nguồn vốn vay, thứ hai, hỗ trợ tìm kiếm và cung ứng nguồn lao động chất lượng cho các nhà máy, hỗ trợ các doanh nghiệp dịch vụ xin giấy phép hoạt động, thuế...

Bình luận