Marie Curie được thế giới biết đến là người phụ nữ đầu tiên và duy nhất nhận giải Nobel ở hai lĩnh vực khác nhau là vật lý và hóa học. Song song đó, những câu nói hay của Marie Curie cũng để lại cho đời nhiều giá trị vẫn còn sống mãi theo thời gian.
1. Câu chuyện về Marie Curie
Marie Curie (1867 - 1934) tên khai sinh là Maria Sklodowskesinh, sinh ra tại Ba Lan trong một gia đình truyền thống giáo dục. Bà đã bộc lộ tài năng thiên phú của mình với khoa học từ sớm bằng những thành tích đáng nể. Tuy nhiên bà vẫn không thể vào đại học Warsaw, bởi vì trường này không cho nữ sinh vào học. Không từ bỏ, Marie học tại “Trường đại học lưu động” bí mật tại Ba Lan
Sau 5 năm làm gia sư, Marie được sang Paris học tại Trường đại học Sorbonne khi nhờ sự giúp đỡ từ chị cả. Sorbonne là một trường đại học coi trọng nhân tài nên bà nhanh chóng được cấp bằng Thạc sĩ Vật lý và Thạc sĩ Số học khi còn là sinh viên. Tại đây, Marie đã gặp và kết hôn với nhà khoa học Pháp là Pierre Curie. Sau kết hôn, bà đổi tên theo họ chồng thành Marie Curie.
Marie và Pierre cùng nhau nghiên cứu chất phóng xạ và phát hiện ra một nguyên tố phóng xạ mới có cường độ phóng xạ mạnh gấp 400 lần so với Urani nguyên chất. Marie đặt tên cho nguyên tố này là Poloni. Sau đó, nhà Curies lại phát hiện thêm nguyên tố Radium có cường độ phóng xạ cực mạnh. Điều này đã giúp họ đạt được mục tiêu cao nhất trong khoa học thời đó là đưa nguyên tố mới vào bảng tuần hoàn.
Bởi vì làm việc thường xuyên với vật liệu phóng xạ nên đã khiến cả hai bị ảnh hưởng sức khỏe trầm trọng. Marie bị sẩy thai vào năm 1903 và Pierre đã trải qua một thời kỳ đau đớn vì bệnh tật liên quan trực tiếp đến việc phơi nhiễm trước khi bị ô tô đâm và thiệt mạng vào năm 1906.
Marie Curie vẫn tiếp tục công việc nghiên cứu của mình và giành được giải Nobel Hóa học năm 1911 nhờ phân lập radium và nghiên cứu các tính chất hóa học của nó. Bà là người đầu tiên giành được hai giải Nobel. Năm 1914, bà đã giúp thành lập Viện Radium ở Paris và bà trở thành giám đốc đầu tiên của Viện.
Khi Chiến tranh thế giới thứ I nổ ra, Marie nghĩ rằng chụp X-quang sẽ giúp xác định vị trí của các viên đạn và tạo điều kiện thuận lợi cho việc phẫu thuật. Điều quan trọng nữa là không được di chuyển những người bị thương, vì vậy bà đã phát minh ra xe chụp x-quang và đào tạo 150 tiếp viên nữ. Việc bà tạo ra tia X quang hiện trường đã cứu sống hàng nghìn người.
Vào ngày 4 tháng 7 năm 1934, ở tuổi 67, Marie qua đời vì bệnh bạch cầu rất có thể mắc phải do tiếp xúc lâu dài với mức độ phóng xạ cao trong quá trình nghiên cứu của mình. Để vinh danh bà, Viện Radium được đổi tên thành Viện Curie và người ta đã gọi đơn vị cường độ tính phóng xạ là “Curie”.
Xem thêm: Nhà tâm lý học tài ba người Thụy Sĩ Jean Piaget và Thuyết Phát triển Nhận thức nổi tiếng
2. Những câu nói hay của Marie Curie về cuộc sống
Bên cạnh những câu chuyện về Marie Curie về một cuộc đời miệt mài nghiên cứu khoa học thì những câu nói hay của Marie Curie về cuộc sống đậm tính chân thực, đúng đắn và truyền cảm hứng cũng là đề tài được nhiều người lưu tâm.
Một số câu nói hay của Marie Curie có thể kể đến như:
1. “Life is not easy for any of us. But what of that? We must have perseverance and above all confidence in ourselves. We must believe that we are gifted for something and that this thing must be attained.”
Tạm dịch: Cuộc sống không hề dễ dàng đối với bất kỳ ai trong chúng ta. Nhưng điều đó là gì? Chúng ta phải có sự kiên trì và hơn hết là sự tự tin vào bản thân. Chúng ta phải tin rằng chúng ta có năng khiếu cho một cái gì đó và cái này phải đạt được.
2. “Nothing in life is to be feared, it is only to be understood. Now is the time to understand more, so that we may fear less.”
Tạm dịch: Không có gì trên đời để sợ, chỉ có những điều cần được hiểu. Bây giờ là lúc hiểu nhiều hơn, để chúng ta có thể bớt sợ hãi.
3. “One never notices what has been done; one can only see what remains to be done.”
Tạm dịch: Người ta không bao giờ nhận thấy những gì đã được thực hiện; người ta chỉ có thể nhìn thấy những gì còn phải làm.
4. “Be less curious about people and more curious about ideas.”
Tạm dịch: Hãy bớt tò mò về mọi người và hãy tò mò hơn về những ý tưởng.
5. “I was taught that the way of progress was neither swift nor easy.”
Tạm dịch: Tôi được dạy rằng con đường tiến bộ không nhanh chóng và cũng không dễ dàng.
6. “You cannot hope to build a better world without improving the individuals. To that end each of us must work for his own improvement, and at the same time share a general responsibility for all humanity, our particular duty being to aid those to whom we think we can be most useful.”
Tạm dịch: Bạn không thể hy vọng xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn nếu không cải thiện các cá nhân. Để đạt được mục tiêu đó, mỗi chúng ta phải nỗ lực để cải thiện bản thân, đồng thời chia sẻ trách nhiệm chung đối với toàn thể nhân loại, nghĩa vụ cụ thể của chúng ta là hỗ trợ những người mà chúng ta nghĩ rằng chúng ta có thể hữu ích nhất.
7. “First principle: never to let one’s self be beaten down by persons or by events.”
Tạm dịch: Nguyên tắc đầu tiên: Không bao giờ để bản thân bị đánh bại bởi những người khác hoặc bởi các sự kiện.
8. “Humanity needs practical men, who get the most out of their work, and, without forgetting the general good, safeguard their own interests. But humanity also needs dreamers, for whom the disinterested development of an enterprise is so captivating that it becomes impossible for them to devote their care to their own material profit.”
Tạm dịch: Nhân loại cần những người thực tế, tận dụng hết công việc và không quên lợi ích chung, bảo vệ lợi ích của chính họ. Nhưng nhân loại cũng cần những người mơ mộng, những người mà sự phát triển không quan tâm của một doanh nghiệp có sức quyến rũ đến mức khiến họ không thể dành sự quan tâm cho lợi nhuận vật chất của mình.
9. “All my life through, the new sights of Nature made me rejoice like a child.”
Tạm dịch: Trong suốt cuộc đời của tôi, những thắng cảnh mới của thiên nhiên luôn khiến tôi vui mừng như một đứa trẻ.
10. “You must never be fearful of what you are doing when it is right.”
Tạm dịch: Bạn không cần phải sợ hãi về những gì bạn đang làm khi điều đó đúng.
Xem thêm: Tổng hợp 17 câu nói hay của nhà hóa học Alfred Nobel
11. “If I see anything vital around me, it is precisely that spirit of adventure, which seems indestructible and is akin to curiosity.”
Tạm dịch: Nếu tôi nhìn thấy bất cứ thứ gì quan trọng xung quanh mình, thì đó chính xác là tinh thần phiêu lưu, dường như không thể phá hủy và giống như sự tò mò.
12. “Unknown in Paris, I was lost in the great city, but the feeling of living there alone, taking care of myself without any aid, did not at all depress me. If sometimes I felt lonesome, my usual state of mind was one of calm and great moral satisfaction.”
Tạm dịch: Không biết ở Paris, tôi đã lạc vào thành phố vĩ đại nào, nhưng cảm giác sống ở đó một mình, tự chăm sóc bản thân mà không có bất kỳ sự trợ giúp nào không hề khiến tôi nản lòng. Đôi khi tôi cảm thấy cô đơn, nhưng trạng thái tâm trí bình thường của tôi là một trạng thái bình tĩnh và hài lòng về đạo đức.
13. “The older one gets, the more one feels that the present moment must be enjoyed, comparable to a state of grace.”
Tạm dịch: Càng lớn tuổi, người ta càng cảm thấy rằng giây phút hiện tại phải được tận hưởng, có thể so sánh với một trạng thái ân sủng.
14. “We must keep our certainty that after the bad days the good times will come again”
Tạm dịch: Chúng ta phải giữ sự chắc chắn rằng sau những ngày tồi tệ, thời kỳ tốt đẹp sẽ trở lại.
15. “You can only analyze the data you have. Be strategic about what to gather and how to store it”
Tạm dịch: Bạn chỉ có thể phân tích dữ liệu bạn có. Hãy có chiến lược về những gì cần thu thập và cách lưu trữ nó
16. “Each of us must work for his own improvement, and at the same time share a general responsibility for all humanity.”
Tạm dịch: Mỗi chúng ta phải nỗ lực vì sự cải thiện của chính mình, đồng thời phải chia sẻ trách nhiệm chung đối với toàn thể nhân loại.
17. “Stability can only be attained by inactive matter.”
Tạm dịch: Sự ổn định chỉ có thể đạt được bằng vật chất không hoạt động.
18. “Have no fear of perfection; you’ll never reach it.”
Tạm dịch: Đừng sợ sự hoàn hảo; bạn sẽ không bao giờ đạt được nó.
19. “It can be easily understood that there was no place in our life for worldly relations.”
Tạm dịch: Có thể dễ dàng hiểu rằng không có chỗ trong cuộc sống của chúng ta cho các mối quan hệ trần tục.
20. “Just remember you will find that one special love that you know is right but for some reason just doesn’t last.”
Tạm dịch: Hãy nhớ rằng bạn sẽ tìm thấy một tình yêu đặc biệt mà bạn biết là đúng nhưng vì một số lý do nó không kéo dài.
3. Những câu nói hay của Marie Curie về khoa học
Là một nhà khoa học nữ vĩ đại của thế kỷ 20, những câu nói hay của Marie Curie về khoa học ẩn chứa một góc nhìn rất hiện đại và sâu sắc.
1. “I am among those who think that science has great beauty.”
Tạm dịch: Tôi nằm trong số những người nghĩ rằng khoa học có vẻ đẹp tuyệt vời.
2. “I have frequently been questioned, especially by women, of how I could reconcile family life with a scientific career. Well, it has not been easy.”
Tạm dịch: Tôi thường xuyên bị hỏi, đặc biệt là phụ nữ, về việc làm thế nào tôi có thể dung hòa cuộc sống gia đình với sự nghiệp khoa học. Chà, nó không hề dễ dàng.
3. “There are sadistic scientists who hurry to hunt down errors instead of establishing the truth.”
Tạm dịch: Có những nhà khoa học tàn bạo vội vàng tìm kiếm sai sót thay vì xác lập sự thật.
4. “It is my earnest desire that some of you should carry on this scientific work and keep for your ambition the determination to make a permanent contribution to science.”
Tạm dịch: Mong muốn tha thiết của tôi là một số bạn nên tiếp tục công việc khoa học này và giữ cho tham vọng của mình quyết tâm đóng góp lâu dài cho khoa học.
5. “A scientist in his laboratory is not a mere technician: he is also a child confronting natural phenomena that impress him as though they were fairy tales.”
Tạm dịch: Một nhà khoa học trong phòng thí nghiệm của anh ta không phải là một kỹ thuật viên đơn thuần: anh ta còn là một đứa trẻ đối mặt với các hiện tượng tự nhiên gây ấn tượng với anh ta như thể chúng là những câu chuyện cổ tích.
6. “I am one of those who think like Nobel, that humanity will draw more good than evil from new discoveries.”
Tạm dịch: Tôi là một trong những người nghĩ như Nobel, rằng nhân loại sẽ rút ra nhiều điều thiện hơn là điều ác từ những khám phá mới.
7. “Scientist believe in things, not in person ”
Tạm dịch: Nhà khoa học tin vào sự vật, không phải tin vào con người.
8. “I tried out various experiments described in treatises on physics and chemistry, and the results were sometimes unexpected. At times, I would be encouraged by a little unhoped-for success; at others, I would be in the deepest despair because of accidents and failures resulting from my inexperience.”
Tạm dịch: Tôi đã thử nhiều thí nghiệm khác nhau được mô tả trong các luận thuyết về vật lý và hóa học, và kết quả đôi khi ngoài mong đợi. Đôi khi, tôi sẽ được khuyến khích bởi một chút gì đó không cố gắng để đạt được thành công; đối với những người khác, tôi sẽ rơi vào tuyệt vọng sâu sắc nhất vì những tai nạn và thất bại do sự thiếu kinh nghiệm của tôi.
9. “After all, science is essentially international, and it is only through lack of the historical sense that national qualities have been attributed to it.”
Tạm dịch: Xét cho cùng, khoa học về cơ bản là mang tính quốc tế, và chỉ do thiếu ý thức lịch sử mà các phẩm chất quốc gia đã được quy cho nó.
10. “We should not allow it to be believed that all scientific progress can be reduced to mechanisms, machines, gearings, even though such machinery also has its beauty. Neither do I believe that the spirit of adventure runs any risk of disappearing in our world.”
Tạm dịch: Chúng ta không nên cho phép người ta tin rằng mọi tiến bộ khoa học đều có thể bị thu hẹp vào các cơ chế, máy móc, thiết bị truyền động, mặc dù máy móc đó cũng có cái hay của nó. Tôi cũng không tin rằng tinh thần phiêu lưu có nguy cơ biến mất trong thế giới của chúng ta.
11. “Humanity needs practical men, who get the most out of their work, and, without forgetting the general good, safeguard their own interests. But humanity also needs dreamers, for whom the disinterested development of an enterprise is so captivating that it becomes impossible for them to devote their care to their own material profit.”
Tạm dịch: Nhân loại cần những người đàn ông thực tế, tận dụng tối đa công việc và không quên lợi ích chung, bảo vệ lợi ích của chính họ. Nhưng nhân loại cũng cần những người mơ mộng, những người mà sự phát triển không quan tâm của một doanh nghiệp có sức quyến rũ đến mức khiến họ không thể dành sự quan tâm cho lợi nhuận vật chất của mình.
12. “Radium is not to enrich any one. It is an element; it is for all people.”
Tạm dịch: Radium không phải để làm giàu bất kỳ thứ gì. Nó là một phần tử; nó dành cho tất cả mọi người.
Xem thêm: Danh ngôn của Louis Pasteur - Nhà bác học được mệnh danh là "Ân nhân của nhân loại"
13. “We must not forget that when radium was discovered no one knew that it would prove useful in hospitals. The work was one of pure science. And this is a proof that scientific work must not be considered from the point of view of the direct usefulness of it. It must be done for itself, for the beauty of science, and then there is always the chance that a scientific discovery may become like the radium a benefit for mankind.”
Tạm dịch: Chúng ta không được quên rằng khi radium được phát hiện, không ai biết rằng nó sẽ hữu ích trong các bệnh viện. Công việc là một trong những khoa học thuần túy. Và đây là bằng chứng cho thấy công trình khoa học không được xem xét trên quan điểm tính hữu ích trực tiếp của nó. Nó phải được thực hiện vì chính nó, vì vẻ đẹp của khoa học, và khi đó luôn có khả năng một khám phá khoa học có thể trở thành giống như radium, một lợi ích cho nhân loại.
14. “We have no money, no laboratory and no help in the conduct of this important and difficult task. It was like creating something out of nothing.”
Tạm dịch: Chúng tôi không có tiền, không có phòng thí nghiệm và không có sự giúp đỡ nào trong việc tiến hành nhiệm vụ quan trọng và khó khăn này. Nó giống như việc tạo ra một thứ gì đó từ con số không.
15. “There is nothing more wonderful than being a scientist, nowhere I would rather be than in my lab, staining up my clothes and getting paid to play.”
Tạm dịch: Không có gì tuyệt vời hơn khi trở thành một nhà khoa học, tôi không muốn ở đâu hơn là ở trong phòng thí nghiệm của mình, nhuộm quần áo và được trả tiền để chơi.
16. “There is no connection between my scientific work and the facts of private life.”
Tạm dịch: Không có mối liên hệ nào giữa công trình khoa học của tôi và sự thật của cuộc sống riêng tư.
Trên đây là tổng hợp về những câu nói hay của Marie Curie cũng như cuộc đời đầy cống hiến cho nhân loại của bà. Hy vọng sẽ giúp bạn có thêm cho mình những câu nói hay làm châm ngôn cuộc sống.
(Sưu tầm - Nguồn ảnh: Internet)
