Gần 5 giờ “đối thoại quốc gia” của ông Putin có gì?

Cuộc họp báo tổng kết 2025 kéo dài 5 giờ của Tổng thống Nga Vladimir Putin gây chú ý vì thời lượng hiếm thấy 4 giờ 27 phút, trả lời 77 câu hỏi.

Trong bối cảnh Nga tiếp tục chịu sức ép trừng phạt và xung đột tại Ukraine chưa có hồi kết rõ ràng, chương trình được thiết kế để vừa trấn an xã hội, vừa củng cố tính chính danh của lựa chọn chiến lược, đồng thời phát tín hiệu thận trọng nhưng không đóng cửa về khả năng đối thoại quốc tế.

Một điểm mới đáng chú ý là yếu tố công nghệ được đưa vào ngay từ khâu tổ chức. Lần đầu tiên, công nghệ AI được dùng để phân loại hơn 2,5 triệu câu hỏi gửi về chương trình.

Câu hỏi không chỉ đến từ người dân và báo chí mà còn qua phần mềm nhắn tin nội địa Max - một chi tiết cho thấy Nga đang nhấn mạnh chủ quyền công nghệ, coi hạ tầng số là phần không thể tách rời của năng lực quốc gia.

Hình thức tương tác cũng được dàn dựng theo hướng “gần dân”: Tổng thống Nga giao lưu liên tục, nhiều lần tạo không khí bằng các câu nói hóm hỉnh, kể chuyện vui, duy trì nhịp chương trình trong trạng thái tích cực như một cách “định hình tâm thế” giữa giai đoạn nhiều bất ổn.

tong-thong-nga-putin (1)
Tổng thống Nga Vladimir Putin phát biểu tại thủ đô Moskva - Ảnh: THX

Nhận xét từ các nghị sĩ cho rằng đây là một trong những chương trình “thân tình và tin cậy” nhất, phản ánh mục tiêu quan trọng của sự kiện: củng cố sợi dây giữa nhà nước và xã hội. Thông điệp xuyên suốt của cuộc họp báo vì thế xoay quanh một trục: ổn định trong nước là nền tảng cho mọi lựa chọn chiến lược.

Trong phần lớn thời lượng, ông Putin tập trung vào kinh tế - xã hội: tăng trưởng GDP được ước tính khoảng 1% năm 2025 và 9,7% nếu tính chung ba năm gần đây; lạm phát ở mức 5,7-5,8%; thất nghiệp thấp kỷ lục 2,2%; lương thực tế tăng 4,5%...

Bộ số liệu này được sử dụng như “bằng chứng vận hành” nhằm khẳng định các lệnh trừng phạt chưa khiến Nga suy kiệt, đồng thời nhấn mạnh năng lực điều hành trong điều kiện tương tự “kinh tế thời chiến”.

Việc đề cập cân bằng ngân sách trở về mức trước xung đột cũng là cách gửi tín hiệu rằng Nga đã chuyển từ trạng thái ứng phó khẩn cấp sang thích nghi dài hạn tức là “sống cùng áp lực” thay vì bị áp lực chi phối.

Song song với kinh tế, một mảng được nhấn mạnh có hệ thống là gia đình, nhân khẩu học và các giá trị truyền thống. Đây không chỉ là chủ đề xã hội mà mang màu sắc chiến lược: trong bối cảnh dân số suy giảm và cạnh tranh địa - chính trị kéo dài, bài toán nhân khẩu được đặt ngang tầm an ninh quốc gia.

Các chính sách hỗ trợ sinh con, tôn vinh “bà mẹ anh hùng” với ưu đãi tương tự danh hiệu Anh hùng Lao động cùng kế hoạch mở rộng trợ cấp từ năm 2026 cho thấy Moskva muốn biến “động lực gia đình” thành trụ cột cho tương lai.

Ông Putin nhấn mạnh vai trò trung tâm của gia đình, hướng tới các chính sách mới khuyến khích thanh niên lập gia đình, sinh con, đồng thời nhấn mạnh đặc điểm Nga là quốc gia đa tôn giáo, nơi Chính thống giáo và Hồi giáo được mô tả là chia sẻ nhiều giá trị truyền thống chung.

Một ưu tiên khác được nêu là phát triển vùng sâu, vùng xa theo hướng nâng cao dân trí, giữ chân trí thức trẻ. Thông điệp ở đây là “đầu tư con người” và “đầu tư tri thức” phải đi kèm cơ chế đảm bảo điều kiện nghiên cứu dài hạn và đời sống cho giới khoa học nhằm chống chảy máu chất xám và tạo sức bật đổi mới.

Về đối ngoại, dù chiếm thời lượng khiêm tốn, các phát biểu được cho là có độ “điều chỉnh tinh tế”. Quan hệ với Trung Quốc tiếp tục được mô tả như trụ cột ổn định và chiến lược, không chỉ trong song phương mà còn trong cân bằng toàn cầu.

Việc nhấn mạnh vai trò cá nhân của Chủ tịch Tập Cận Bình được xem như cách khẳng định mức độ tin cậy chính trị cao, đồng thời phản bác luận điểm Nga bị cô lập.

Với Mỹ, ông Putin đánh giá tích cực nỗ lực của Tổng thống Donald Trump và nhắc tới những nhất trí đạt được sau cuộc gặp thượng đỉnh Nga - Mỹ ở Anchorage. Cách diễn đạt vừa mở cửa đối thoại vừa đặt rào điều kiện: Nga sẵn sàng trao đổi nhưng đây là “những quyết định khó khăn” và Moskva không có ý định nhượng bộ nếu các yêu cầu cốt lõi về an ninh không được đáp ứng.

Trong hồ sơ Ukraine, lập trường vẫn theo quán tính quen thuộc: sẵn sàng đàm phán hòa bình, nhưng phải giải quyết “nguyên nhân gốc rễ” để tránh tái diễn xung đột, hướng tới hòa bình dài hạn. Gợi ý về khả năng ngừng bắn gắn với thời điểm Ukraine tổ chức bầu cử được hiểu như một tín hiệu linh hoạt chiến thuật nhưng vẫn đi kèm điều kiện chính trị cụ thể tức là chưa có sự thay đổi chiến lược căn bản.

Với phương Tây, ông Putin tiếp tục nhấn mạnh vấn đề “thiếu cơ sở bình đẳng và tôn trọng lẫn nhau”. Ông chỉ trích việc NATO mở rộng, coi đây là nguồn gốc lo ngại an ninh của Nga và là lý do Moskva thúc đẩy một cấu trúc an ninh mới ở châu Âu. Thông điệp đối ngoại vì thế không phải “đối đầu vô hạn” nhưng cũng không chấp nhận đàm phán trong thế bất cân xứng.

Bình luận