TPHCM đã chi một nguồn ngân sách rất lớn để thoát nước chống ngập cho thành phố, tuy nhiên trong khi tình trạng ngập vẫn chưa được cải thiện thì lại xuất hiện nhiều điểm ngập mới.
Một trong những nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tình trạng trên là do hệ thống thoát nước của thành phố hiện nay đang bị xuống cấp, quá tải và chưa tương xứng với tốc độ đô thị hóa hiện tại, Điều này đòi hỏi cần có quy hoạch tổng thể và quy hoạch mở rộng hệ thống thoát nước đồng bộ mới cho TPHCM.
Theo thống kê, hiện nay tại các quận trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh có đến hơn 100km đường ống thoát nước được xây dựng từ thời Pháp theo dạng cống vòng có tuổi đời hơn 100 năm tuổi đã bị xuống cấp rất nghiêm trọng. Việc đưa công nhân vào trong những lòng cống như thế này là vô cùng nguy hiểm. Giải pháp hiện nay được công ty thoát nước đô thị đưa ra là dùng những đường ống cao su dài luồn sâu vào hệ thống thoát nước để hút bùn đất và rác thải để khơi thông dòng chảy.
Đến nay, hệ thống thoát nước này vẫn đảm bảo việc thoát nước thải sinh hoạt và nước mưa. Nhưng vì tuổi thọ công trình đã quá lớn cùng với diễn tiến địa chất thủy văn, thủy lực của môi trường xung quanh công trình ngầm, tác động cơ học của đô thị... nên những cống cũ này đã biến dạng, rạn nứt, thấm, bào mòn, rễ cây ăn sâu vào cống, mất chân, sạt vách, sạt vòm, sụp lở hàm ếch… Chức năng thoát nước của nó ngày càng giảm sau năm 1975, lần đầu tiên cơ quan quản lý khảo sát thực địa để đánh giá hiện trạng khuyết tật hơn 20 tuyến chính cống vòm là cách đây 20 năm.
Theo báo cáo của Sở Xây dựng TPHCM, tình hình phát triển đô thị thành phố tới thời điểm hiện tại, trong đó quy hoạch thoát nước của thành phố chỉ đáp ứng được cho hơn 28% diện tích, Hiện nay trên địa bàn TPHCM có 4.500 tuyến cống các loại, trong đó hơn 1/3 trong số này xây dựng đã lâu và tiết diện không đủ thoát nước. Hệ thống cống quá tải xuống cấp thiếu tính kết nối khiến những trận mưa trên diện rộng, TPHCM ngập từ trung tâm ra ngoại thành.
Đối với những tuyến cống cũ, không thể sử dụng, công ty sẽ đề xuất với chủ sở hữu để xây dựng tuyến cống mới. Những tuyến cống theo đánh giá vẫn còn thoát nước tốt, công ty sẽ trám lại bề mặt các lớp vữa bị bong, xây lại lớp gạch, gia cường bê tông chân cống để tránh trường hợp sụp cống.
Theo kế hoạch sắp tới TPHCM sẽ triển khai cải tạo nâng cấp hệ thống thoát nước trên toàn địa bàn, trong đó quy hoạch chia TPHCM thành 6 vùng thoát nước mưa và 9 lưu vực thoát nước thải. Từ quy hoạch này, thành phố đang tập trung cải tạo các kênh rạch, trục thoát nước chính, xây dựng phát triển hệ thống thoát nước theo quy mô toàn diện và có tính kết nối hơn.