Bộ trưởng nhấn mạnh, Việt Nam đang thực hiện “một cuộc cách mạng về tổ chức bộ máy” – được xem là cuộc cải cách lớn nhất trong lịch sử hiện đại, với quyết tâm cao và nhận được sự đồng thuận của người dân. Qua hơn ba tháng vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp, hệ thống hoạt động cơ bản thông suốt, không gián đoạn, đảm bảo tính đồng bộ từ Trung ương đến địa phương.
Tuy nhiên, theo Bộ trưởng, vẫn còn những hạn chế cần khắc phục, đặc biệt là chất lượng và cơ cấu đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã chưa đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ mới. Bà cho biết: “Tôi là người trong cuộc nên hiểu rất rõ. Cấp xã hiện nay đảm nhiệm khối lượng công việc lớn hơn nhiều, chức năng và nhiệm vụ tăng cao, nếu không nâng chất lượng đội ngũ sẽ rất khó khăn.”
Về phân cấp, phân quyền, Bộ trưởng cho biết sau rà soát, số nhiệm vụ của cấp xã còn 859 nhiệm vụ, giảm so với con số 1.060 trước đây. Mức độ phân cấp từ Trung ương đến địa phương hiện đạt khoảng 56%. “Mức độ này chưa phải là cao, tới đây sẽ phải tiếp tục hoàn thiện. Bộ Nội vụ sẽ có thời gian đánh giá toàn diện để điều chỉnh hợp lý,” bà nói.
Liên quan đến việc hoàn thiện thể chế, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà nhấn mạnh, cần tập trung hoàn thiện phân loại đơn vị hành chính, tiêu chuẩn đơn vị hành chính và tiêu chuẩn đô thị – coi đây là nền tảng cho việc quy hoạch, chính sách, chiến lược phát triển và thực hiện chế độ, chính sách phù hợp.
Theo đó, biên chế sẽ được giao dựa trên vị trí việc làm và phân loại đơn vị hành chính, tránh tình trạng “cào bằng.” Bộ Nội vụ đang xây dựng đề án báo cáo Bộ Chính trị, dự kiến hoàn thành trong tháng 10/2025. Sau khi được thông qua, các nghị định và nghị quyết hướng dẫn sẽ được ban hành, bảo đảm tính thống nhất và khả thi.
Bộ trưởng cũng đề cập việc rà soát, điều chỉnh mức lương cơ sở, phụ cấp khu vực, chức danh và các chế độ an sinh xã hội phù hợp với phân loại đơn vị hành chính mới. “Chắc chắn phải rà soát tổng thể, tính toán lại cơ chế chính sách đã ban hành để bảo đảm phù hợp với thực tế,” bà nói.
Bên cạnh đó, Bộ Nội vụ đang triển khai đề án đầu tư cơ sở vật chất và trang thiết bị trong giai đoạn 5 năm, nhằm hoàn thiện điều kiện làm việc cho chính quyền địa phương hai cấp.
Đặc biệt, Bộ trưởng cho biết công tác chuẩn bị cho việc sắp xếp thôn, bản, tổ dân phố đang được tiến hành khẩn trương. Dự thảo nghị định hướng dẫn sẽ sớm được trình để triển khai thống nhất trên toàn quốc từ tháng 5/2026.
Cùng với đó, việc sắp xếp đơn vị sự nghiệp công lập đã có kế hoạch của Ban Chỉ đạo Trung ương và Chính phủ, đang được thực hiện đồng bộ. Đối với sắp xếp doanh nghiệp Nhà nước, Bộ trưởng cho biết sẽ nằm trong tổng thể chung, phấn đấu đến năm 2026 cơ bản hoàn thành việc sắp xếp, ổn định bộ máy.
Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà khẳng định, quá trình đổi mới tổ chức hành chính phải đi đôi với nâng cao năng lực cán bộ, hoàn thiện thể chế và bảo đảm quyền lợi của người dân. “Mục tiêu cuối cùng là bộ máy tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, phục vụ nhân dân và kiến tạo phát triển,” bà nhấn mạnh.


