Người ta ước tính có hơn 70 con vật lênh đênh trên mặt nước tại bãi biển Tresness trên đảo Sanday, nhưng công tác đánh giá vẫn chưa kết thúc. Số cá voi mắc cạn bao gồm cả cá voi đực dài tới bảy mét và cá voi cái, cá voi con.
Hầu hết cá voi đã chết nhưng những nỗ lực xác định con nào có thể cứu được vẫn đang được tiến hành. Các chuyên gia cho biết vẫn còn quá sớm để biết nguyên nhân khiến chúng mắc cạn, nhưng có khả năng một con cá voi đã gặp rắc rối và những con còn lại trong đàn đã cố gắng giúp đỡ.
Người dân được yêu cầu tránh xa khu vực này trong khi quá trình cứu hộ đang diễn ra.
Những dấu hiệu ban đầu cho thấy đây có thể là vụ mắc cạn lớn nhất ở Scotland kể từ ít nhất năm 1995, khi Chương trình cứu hộ động vật biển mắc cạn của Scotland (SMASS) được thành lập - mặc dù những vụ mắc cạn ở quy mô tương tự đã được ghi nhận trong những năm gần đây.
Năm ngoái, toàn bộ đàn 55 con cá voi hoa tiêu đã chết sau khi mắc cạn ở đảo Lewis. Chỉ có 15 con cá voi còn sống khi chúng bị dạt vào bờ. Một con đã được cứu sống thành công trong khi số còn lại phải lìa cuộc sống.
Emma Neave-Webb từ Tổ chức Cứu hộ Sinh vật biển British Divers (BDMLR) cho biết vụ mắc cạn mới nhất này là một "sự cố rất, rất nghiêm trọng".
Đội ngũ y tế của BDMLR đang được đưa đến từ đất liền Orkney và Inverness để hỗ trợ nỗ lực cứu hộ, nhưng bà Neave-Webb cho biết khả năng cứu được nhiều là không cao.
Bà Naeve-Webb mô tả cảnh tượng trên bãi biển Tresness là "thực sự khủng khiếp" và "vô cùng xúc động".