Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) đã trình Chính phủ Đề án phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị tại Hà Nội và TPHCM, nhằm hiện thực hóa Kết luận số 49-KL/TW của Bộ Chính trị về định hướng phát triển giao thông vận tải đường sắt Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
Theo Đề án, tổng nhu cầu vốn đầu tư cho mạng lưới đường sắt đô thị đến năm 2045 của Hà Nội ước tính khoảng 62,25 tỷ USD, trong khi TPHCM dự kiến cần khoảng 67,15 tỷ USD. Con số này bao gồm chi phí vận hành khai thác và lãi vay.
Để huy động nguồn vốn, hai thành phố dự kiến sử dụng khoảng 75%-85% ngân sách địa phương cho việc đầu tư xây dựng mạng lưới đường sắt đô thị. Ngân sách Trung ương sẽ hỗ trợ thông qua việc phát hành trái phiếu Chính phủ.
Bộ GTVT đánh giá việc bố trí vốn từ ngân sách Trung ương hỗ trợ có mục tiêu, dự kiến khoảng 424.850 tỷ đồng trong 10 năm, là khả thi và không ảnh hưởng lớn đến ngân sách Trung ương.
Mục tiêu đến năm 2035, Hà Nội và TPHCM sẽ đưa vào khai thác 17 tuyến, đoạn tuyến đường sắt đô thị với tổng chiều dài khoảng 752 km, đảm nhận 35%-50% thị phần vận tải hành khách công cộng. Đến năm 2045, hai thành phố dự kiến hoàn thành thêm 7 tuyến, 4 đoạn tuyến với tổng chiều dài khoảng 355 km, nâng tỷ lệ đảm nhận vận tải hành khách công cộng lên 50%-60%.
Việc phát triển hệ thống đường sắt đô thị tại Hà Nội và TPHCM không chỉ nhằm giải quyết vấn đề ùn tắc giao thông và giảm ô nhiễm môi trường, mà còn thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững cho cả hai thành phố. Đề án cũng đặt mục tiêu xây dựng hệ thống giao thông hiện đại, đồng bộ và hiệu quả, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân.
Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, việc xây dựng Đề án hệ thống đường sắt đô thị Hà Nội và TPHCM nhằm hiện thực hóa các kết luận của Bộ Chính trị về định hướng phát triển giao thông vận tải đường sắt Việt Nam, đồng thời giải quyết ùn tắc giao thông, giảm ô nhiễm môi trường và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
