Nam bệnh nhân N.V.C (59 tuổi, cư trú tại TPHCM) với tiền sử bệnh tăng huyết áp đã bị đột quỵ sau khi tắm. Bệnh nhân xuất hiện triệu chứng yếu nửa người trái và khó khăn trong giao tiếp, báo hiệu dấu hiệu đột quỵ. Người nhà đã nhanh chóng đưa ông vào bệnh viện cấp cứu.
Ngày 2/11, bác sĩ Diệp Trọng Khải, Trưởng khoa Nội thần kinh tại Bệnh viện đa khoa Xuyên Á TPHCM, cho biết, nhờ vào quy trình cấp cứu đột quỵ được khởi động kịp thời, các bác sĩ đã tiến hành hội chẩn và kiểm tra ngay tình trạng của bệnh nhân. Kết quả chụp CT cho thấy đây là một trường hợp nhồi máu não, xảy ra do thiếu máu lên não, và bệnh nhân vẫn còn trong thời gian vàng – thời gian tối ưu để sử dụng thuốc tiêu sợi huyết nhằm làm tan cục huyết khối gây tắc nghẽn.
Sau khi có sự đồng ý từ người nhà, bệnh nhân đã được tiêm thuốc tiêu sợi huyết. Một giờ sau khi dùng thuốc, bệnh nhân bắt đầu có phản ứng tích cực, sức cơ tay chân hồi phục đáng kể và khả năng nói rõ ràng hơn. Kết quả chụp CT sau đó cũng cho thấy mạch máu của bệnh nhân trong tình trạng ổn định, không có dấu hiệu tắc nghẽn nghiêm trọng.
Trường hợp của ông C. là một minh chứng về mức độ nguy hiểm của tăng huyết áp lâu ngày. Theo bác sĩ Khải, tăng huyết áp là một trong những yếu tố nguy cơ hàng đầu dẫn đến đột quỵ, đặc biệt là khi không kiểm soát đúng cách. Thống kê cho thấy mỗi năm, hàng nghìn người tại Việt Nam phải nhập viện vì biến chứng từ đột quỵ, trong đó có nhiều trường hợp liên quan đến tăng huyết áp.
Giải pháp nào để tắm an toàn và giảm nguy cơ đột quỵ?
Tắm nước lạnh hoặc tắm đêm khi cơ thể chưa sẵn sàng có thể gây áp lực lớn lên hệ tuần hoàn. Thống kê cho thấy, nhiệt độ nước tắm ảnh hưởng trực tiếp đến lưu thông máu. Khi tiếp xúc với nước lạnh, các mạch máu co lại để giữ ấm, dẫn đến nguy cơ tắc nghẽn mạch máu. Đặc biệt, những người cao tuổi hoặc có bệnh nền về huyết áp rất dễ gặp biến chứng này, làm tăng nguy cơ đột quỵ.
Các chuyên gia từ Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (American Heart Association - AHA) và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo một số biện pháp giúp đảm bảo an toàn khi tắm cho người có nguy cơ mắc bệnh tim mạch và tăng huyết áp. Đặc biệt trong mùa lạnh hoặc khi tắm nước có nhiệt độ thấp, các biện pháp này giúp giảm thiểu nguy cơ gặp biến chứng nguy hiểm.
- Kiểm tra nhiệt độ nước trước khi tắm: Theo AHA, nước tắm không nên quá lạnh hoặc quá nóng, lý tưởng là duy trì nhiệt độ nước gần với nhiệt độ cơ thể (khoảng 37°C) để tránh sốc nhiệt. Việc tắm nước quá lạnh có thể khiến các mạch máu co lại đột ngột, làm tăng áp lực lên tim.
- Giữ nhiệt cho cơ thể: WHO khuyến cáo người cao tuổi và người mắc các bệnh nền tim mạch nên tắm nhanh và giữ ấm ngay sau khi ra khỏi phòng tắm. Lau khô cơ thể và mặc quần áo ấm ngay lập tức giúp ổn định thân nhiệt, giảm nguy cơ gặp biến chứng tim mạch do lạnh đột ngột.
- Hạn chế tắm lâu: Việc tắm quá lâu có thể làm giảm thân nhiệt nhanh chóng, dẫn đến các nguy cơ cho hệ tuần hoàn, đặc biệt với những người có tiền sử bệnh lý. Tắm nhanh, đặc biệt vào thời điểm nhiệt độ môi trường thấp, là biện pháp giúp duy trì sức khỏe tốt hơn.
- Tránh thay đổi nhiệt độ đột ngột: Các chuyên gia y tế từ Tổ chức Chăm sóc Sức khỏe của Anh (NHS) nhấn mạnh rằng, việc chuyển từ môi trường ấm sang lạnh đột ngột có thể gây sốc cho hệ tim mạch. Họ khuyến nghị người dân nên điều chỉnh nhiệt độ nước từ từ, hoặc làm ấm cơ thể trước khi tiếp xúc với nước lạnh để giúp cơ thể thích nghi dần.
Để đảm bảo can thiệp kịp thời trong trường hợp đột quỵ, AHA cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nhận diện các triệu chứng đột quỵ thông qua quy tắc FAST, giúp mọi người phát hiện và cấp cứu ngay khi phát hiện các dấu hiệu đầu tiên:
- F (Face – Mặt): Kiểm tra xem mặt có bị xệ một bên hay không.
- A (Arms – Tay): Yêu cầu bệnh nhân giơ cả hai tay để xem có khó khăn không.
- S (Speech – Nói): Quan sát xem người bệnh có thể nói rõ ràng hay không.
- T (Time – Thời gian): Gọi cấp cứu ngay lập tức nếu có bất kỳ dấu hiệu nào kể trên.
Các khuyến cáo từ các tổ chức và chuyên gia y tế nhấn mạnh sự cần thiết của việc cẩn trọng khi tắm, đặc biệt đối với người lớn tuổi hoặc có tiền sử bệnh tim mạch. Áp dụng các biện pháp tắm an toàn có thể giúp giảm thiểu đáng kể nguy cơ đột quỵ và bảo vệ sức khỏe của mọi người trong các hoạt động hàng ngày.